Amaliy ish №2 To‘g‘ri va teskari geodezik masalalar.
Ishdan maqsad: To‘g‘ri va teskari geodezik masalalarini yechishni o‘rganish.
Topshiriq. 1. To‘g‘ri geodezik masala. AVchiziq uzunligi d, yo‘nalishi (r) va Anuqtaning koordinatalari xa, ya, berilgan V nuqtaning koordinatlari xb, yb, ni aniqlash kerak bo‘lsa, u to‘g‘ri geodezik masala deyiladi (2.1-rasm). Ushbu
xp=xp-1+xp-1,
up=up-1+up-1 formulaga binoan:
xb=xa+xab,
ub=ua+uab(2.1)
bo‘ladi, bu yerda
xab=dcosr; yab=dsinr.
2.1-rasm. Misol: A nuqtaning koordinatalari xa = 139441,17 m; ya = 12361190,32 m; AV chiziq uzunligi d = 133,22606 m; yo‘nalishi AV = 151612 bo‘lsa, V nuqtaning koordinatalari xb, yb, ni aniqlash quyidagicha amalga oshiriladi.
Koordinatalar ortirmasi xab, yab ni hisoblaymiz:
Eslatma sifatida shuni aytib o‘tish kerakki, agar chiziqning direksion burchagi qiymati berilgan bo‘lsa, unda “direksion va rumb burchagi orasidagi munosabatlar” dan (2.1-jadval) rumb burchagi qiymati topiladi.
Direkson burchak AV qiymati I chorakda bo‘lganidan AV =rAV bo‘ladi va direksion burchak qiymatini to‘g‘ridan – to‘g‘ri rumb o‘rniga qo‘yamiz.
xab= dcosr = 133,22606 cos151612 = 128,52 m;
yab= dsinr = 133,22606 sin151612 = 35,09 m.
(2.1) dan foydalanib V nuqtaning koordinatalari xb, yb, ni hisoblaymiz:
xb = xa+xab = 139441,17 + 128,52 = 139569,69 m;
yb = ua+uab = 12361190,32 + 35,09 = 12361225,41 m