Nazorat savollari
1.Sulfat kislota olish uchun qanday xom ashyolar ishlatiladi?
2.Sulfat kislota olish usullari necha xil?
3.Sulfat kislota olishda qanday asosiy qurilmalar ishlatiladi?
4. Sulfat kislota saqlagichlari qurilmalarining ishlash prinsipi va tuzilishini tushuntiring?
5.Kuporos moyi nima?
Foydalanilgan adabiyotlar ruyxati
1.M.E.Pozin i dr. ”Raschetы po texnologii neorganicheskix veщestv”,L. ” Ximiya”,1977 g.
2.I.P.Muxlenov. ”Raschetы ximiko-texnologicheskix protsessov”L., ”Ximiya”, 1976 g.
3.V.I.Atroщenko. ”Raschetы po texnologii svyazannogo azota”,M., ”Ximiya”,1976 g.
4.P.V.Dыbina i dr. ”Raschetы po texnologii neorganicheskix veщestv”,M. ” Vыsshaya shkola”,1967 g.
5.Amelin A.G. Texnologiya sernoy kislotq M.: Ximiya , 1983g.
Amaliy mashg‘ulot №2
Mavzu:Sulfat kislotasining kuchli eritmalarini suyultirish xisoblari
Namunaviy masal №1.
Masalani sharti:
Og‘irligi m2=750 tonna C2=5% li H2SO eritmasini tayyorlash uchun necha tonna S1=93% kuporos moyi va texnologik suv kerak. Kuporos moyi va texnologik suvning miqdorlari og‘irlik va hajmiy o‘lchov birliklarida hisoblansin.
Berilgan:
m2=750 t H2SO4
C2=5% H2SO4
1=93% H2SO4=1,8279 t/m3 (Bu qiymatlar ma’lumotnomadan olinadi).
2=5% H2SO4=1,0317 t/m3
m293% H2SO4 m3H2O?
V193% H2SO4 V2H2O?
Masalani echimi:
1
93
. Bu masalaning echimi uchun Krest qoidasi asosida praporsiya tuzamiz.
5
2. m2=750 t S2=5% H2SO4 eritmasini tayyorlash uchun 93%-lik kuporos moyini sarfini xisoblaymiz;
9 3t 5% H2SO4 5t 93% H2SO4
m 1t 5% H2SO4 m2t H2O4
m2 93% H2SO4=
m2 93% H2SO4= =40,3 t 93% H2SO4
3. Texnologik suvni sarfini xisoblaymiz:
9 3t5% H2O4 88t texnologik H2O
m 1t5% H2O4 m3t texnologik suv
Bu erdan:
m3 H2O ;
m3 H2O N2O
4. Xisobimiz to‘g‘riligini bilish uchun
m2+m3 =40,3t+709,7t =750t 5% H2SO4
Demak, og‘irlik o‘lchov birliklarida bajarilgan hisoblar to‘g‘ri ekan.
Endi sulfat kislotasi va texnologik suvning xisoblab topilgan og‘irlik miqdoridan ular hajmi miqdorlarini hisoblaymiz.
5. 40,3t 93% H2SO4 necha m3 hajmni egallaydi?
V1 93% H2SO4 93% H2SO4
6. 709,7 H2O necha m3 hajmni egallaydi?
V2H2O H2O
bu erda H2O texnologik suvning zichligi.
7. 750 t 5% H2SO4 ning hajmini aniqlaymiz.
Bu hajm ikki usul bilan aniqlanishi mumkin.
A). 93% H2SO4 hajmiga H2O hajmini oddiy qo‘shish usuli bilan, ya’ni;
V3/a=V1+V2=22,047m3 +709,7m3=731,747m3 5% H2SO4
B). 5% H2SO4 hajmini uning zichligi orqali xisoblash:
V3/a 5% H2SO4
Bu natijalardan haqiqiysi V3/b =726,955 m3dir, V3/b =731,474 m3 esa noto‘g‘ri javobdir, chunki sulfat kislotasi suvda juda yaxshi eriydi. SHu munosabat bilan
A) usuli bir-birida erimaydigan moddalar uchungina to‘g‘ridir.
Dostları ilə paylaş: |
