Amaliy mashg’ulot Mavzu: Microsoft Access interfeysi bilan tanishish. Ma’lumotlar bazasi tashkil qilish Ishning maqsadi

---

Amaliy mashg’ulot
Mavzu: Microsoft Access interfeysi bilan tanishish. Ma’lumotlar bazasi 
tashkil qilish 
Ishning maqsadi. Ma’lumotlar bazasi haqida tushunchaga ega bo‘lish. 
Dars jihozi: Shaxsiy kompyuter, videoproyektor, Audiojihozlar, Kolonka, doska 
va boshqalar; 
Kutilayotgan natija: Mavzu yuzasidan bilim, malaka va ko‘nikmaga ega bo‘ladi.
Nazariy qism: 
Ma’lumotlar ombori va boshqarish tizimlari haqida tushuncha 
Ma’lumotlardan foydalanish, ya’ni ularni ma’lum bir texnologiya asosida 
yig‘ish, saqlash, qayta ishlash va uzatish muhim masalalardan hisoblanadi. 
Ma’lumot resurslarini shunday tashkil etish lozimki, undan foydalanish maksimal 
qulaylik va foyda keltirsin. Masala yechishga harakat qilish, ma’lumotlarni ishlash 
jarayonidagi yangicha yondashish, yangi texnologiyani keltirib chiqardi. Mazkur 
texnologiyaning asosini ma’lumotlar ombori va banklari tashkil etadi.
Ma’lumotlar ombori (MO) – kompyuter xotirasiga kiritilgan ma’lum bir 
strukturaga ega, o‘zaro bir-biri bilan bog‘langan va tartiblangan ma’lumotlar 
majmuasidir. 
Ma’lumotlar modeli – bu ma’lumotlarning o‘zaro bog‘langan tuzilishlari va 
ular ustida bajariladigan operatsiyalar to‘plamidir.
Ma’lumki, aynan bir axborotni mashina ichki muhitida joylashtirish uchun 
ma’lumotlarni turli xil tuzilishlari va modellaridan foydalanish mumkin. Ulardan 
qaysi birini tanlash MO yaratayotgan foydalanuvchining zimmasiga yuklatilgan 
bo‘lib, u ko‘plab omillarga bog‘liq.
MO tuzishning asosiy usullari quyidagilardan iborat: Ierarxiv (shajara) model– 
bu modelda ma’lumotlar daraxtsimon ko‘rinishda saqlanadi. Ishlash birligi 
yozuvdir; Tarmoq model – bu modelda daraxtsimon bog‘lanish bo‘lsada, 
tugunlardagi tarmoqlanishlarga cheklanish yo‘q; Relyatsion (o‘zaro bog‘langan) 
model – bu modelda ma’lumotlar jadval ko‘rinishda saqlanadi. 
Ma’lumotlarni 
ikki 
xil 
usuldan 
foydalanib 
olish 
mumkin. 
Bular 
tuzilmalashtirilmagan va tuzilmalashtirilgan.