Nazorat savollari SCAMPER kreativ ta’lim metodidan foydalanish afzalliklarini izohlang.
SCAMPER kreativ ta’lim metodi ijodkorlikni shakllantiruvchdagi o’rni haqida ayting.
1.) SCAMPER kreativ ta'lim metodi, fikr yaratish va innovatsiya qilish jarayonida foydalanish uchun o'ziga xos usullardan iborat bo'lib, quyidagi afzalliklarni ta'minlaydi:
1. Ilovalarni ko'paytirish: SCAMPER metodi, muammo yechish uchun mavjud ilovalar va mahsulotlarni qo'llab-quvvatlaydi. Bu usul orqali, mavjud mahsulotlarni yangi ko'rinishga o'tkazib chiqish va ularni boshqa sohalarda ham qo'llash imkoniyatini beradi.
2. Yangiliklarga yo'l ochish: SCAMPER metodi, bu method orqali yangiliklarga yo'l ochish imkoniyatini ta'minlaydi. Har bir harakatning o'zgartirilishi yoki o'ziga xoslik kiritilishi bilan, yangiliklar generatsiyalashadi va innovatsiya amaliyotlariga imkon beradi.
3. Fikrlar to'shunligi: SCAMPER metodi, jamoa ishtirokchilarining fikrlarini jamlab olishga imkon beradi. Bunda har bir ishtirokchi o'z fikrini boshqalarga taklif qila oladi va jamoada ideya generator sifatida xizmat qiladi.
4. Muammolarni hal etish: SCAMPER metodi, muammolar yoki kamchiliklarni yechish uchun qo'llaniladi. Har bir harakatning o'zgartirilishi, muammolarni hal etish yoki yangi yechimlar topishga imkon beradi.
5. Kreativlikni oshirish: SCAMPER metodi, fikr yaratish va innovatsiya jarayonlari orqali kreativlik darajasini oshiradi. Bu usul orqali, fikrlar generatsiyalash va ularni yangiliklar sifatida amalga oshirishning eng samarali usullarini topishga imkon beradi.
6. O'rganish va rivojlanish: SCAMPER metodi, qisqa muddatda o'rganish va rivojlanishga imkon beradi. Bu metoddan foydalanuvchi, o'z fikrlari va mahsulotlarining yangi variantlarini tezda sinab ko'rishi mumkin
7. Usullarni kombinatsiyalash: SCAMPER metodi, bir nechta ta'lim usullarini kombinatsiyalash imkonini beradi. Bu usul orqali, bir-biriga mos keluvchi ta'lim metodlarini birlashtirib foydalanuvchiga eng samarali natijani beradi.
8.Jamiyatlarda, ish joylarida va shaxsiy hayotda SCAMPER kreativ ta'lim metodidan foydalanishingizga afzalliklarni izohlashingiz mumkin. Bu metod yaratuvchi fikrlarni generatsiyalash, innovatsiya amaliyotlarini rivojlantirish va muammolarni hal etish uchun samarali usuldir.
2.) SCAMPER kreativ ta'lim metodi, ijodkorlikni shakllantiruvchidagi o'rni quyidagicha belgilaydi:
1. S - Substitute (almashtirish): Bu qismda, mavjud elementlarni boshqa elementlar bilan almashtirish va yangi ideyalarni paydo qilish uchun o'zgartirishlar amalga oshiriladi. Misol uchun, bitta materialni boshqa material bilan almashtirish orqali yangi dizayn yaratish mumkin.
2. C - Combine (biriktirish): Bu qismda, bir nechta elementlarni biriktirib yangi to'plam yaratish va ularning foydalarini birlashtirish bilan tasavvur qilinadi. Misol uchun, iki mahsulotni biriktirib yangi kombinatsiya yaratish va uning yangiliklari bilan bozor bo'laklarini rivojlantirish mumkin.
3. A - Adapt (moslashtirish): Bu qismda, mavjud elementlarni moslashtirib o'zgartirmasdan yangi vazifalar uchun ishlatish imkoniyati ko'rsatiladi. Misol uchun, avtomobillarning tarqalgan energiyani elektrik energiyasiga moslashtirib ishlatishi.
4. M - Modify (o'zgartirmoq): Bu qismda, mavjud elementlarga o'zgartirmalar kiritib tashki ko'rinishini o'zgartirish imkoniyati beriladi. Misol uchun, bir mahsulotni o'lchamini o'zgartirib, shaklini yangilab, uni boshqa rango ranglay olasiz.
5. P - Put to other uses (boshqa maqsadlar uchun qo'llash): Bu qismda, mavjud elementlarni boshqa maqsadlar uchun qo'llash va ularning yangi foydalarini ko'rish imkoniyati beriladi. Misol uchun, elektr tomonidan ishlaydigan bir mahsulotni kinematografik effektlarni yaratishda ishlatish.
6. E - Eliminate (olib tashlash): Bu qismda, mavjud elementlarni olib tashlash va ularning yoqolishi bilan nima paydo bo'lishini tasavvur etish imkoniyati beriladi. Misol uchun, bir mahsulotdagi unnecessary funksiyalarni olib tashlash orqali uni simplifikatsiya qilish.
7. R - Reverse (teskari): Bu qismda, mavjud elementlarni teskari holatga o'tkazib yangi ideyalar paydo qilish imkoniyati beriladi. Misol uchun, bitta mahsulotni yaxlitlovchi bo'laklar bilan ta'minlab ishlatish.
SCAMPER kreativ ta'lim metodi ijodkorlik jarayonida foydalanilganida shu metodni afzalliklari quyidagicha bo'ladi:
1. O'zgartirish va modifikatsiya imkoniyatlari: SCAMPER metodi o'zgarishlarni kiritishni va mavjud elementlarni modifikatsiya qilish imkoniyatini beradi. Bu, yangi ideyalarni paydo qilish va tezroq yaratishda yordam beradi.
2. Elementlarni boshqa maqsadlar uchun qo'llash: SCAMPER metodi, mavjud elementlarni boshqa maqsadlar uchun qo'llash imkoniyatini ko'rsatadi. Bu, elementlarning yangi foydalarini olishga imkon beradi.
3. Teskarisi: SCAMPER metodi teskariga asoslangan o'zgartirishlarni tasavvur etish imkoniyatini beradi. Bu, ijodkorlik jarayonida yangiliklarni paydo qilishga yordam beradi.
4. Simplistiklik: SCAM