Maksimin usuli
Bu o'ta pessimistik kriteriya hisoblanib, juda ham ehtiyotkor (pessimist, umidsiz) shaxslar uchun, mo'ljallangan. Ushbu kriteriyada ro'y berishi mumkin bo'lgan noqulay holatlar ichidan, o'z imkoniyatidan kelib chiqqan holda, eng maqbul bo'lgani tanlanadi. Bu kriteriyaning tub ma'nosini anglash uchun, 1.1- jadvalni ko'raylik.
Yuqorida aytilganlarga asosan, agar yechim qabul qiluvchi O\ strategiyasini qo'llasa va tabiat tomonidan noqulay holat ro'y bersa, uning yutug'i ga teng bo'ladi. Demak, u shunday a1 strategiyani qo'llashga harakat qiladiki, natijada minimal yutuqlarning eng kattasi aniqlanadi,
ya'ni
w* = max(i) wi = ml!lX min(j) WiJ (1.2)
(1.2) ning maksimal qiymatini ta'minlovchi O:k yechim qabul qiluvchining maksimin optimal strategiyasi deb ataladi.
Yuqorida aytilganlarga asosan ak strategiyani qo'llash bilan, yechim qabul qiluvchi kamida w* - kafolatlangan yutuqqa erishadi.
misol.
Quyidagi
|
01
|
02
|
03
|
04
|
a1
|
5
|
9
|
2
|
5
|
a2
|
6
|
8
|
9
|
1
|
0'.
|
7
|
4
|
7
|
3
|
jadval elementlari bilan yechim qabul qiluvchining yutug'i berilgan bo'lsin.
Har bir i = 1, 2, 3 uchun, min (j)wi,; ni aniqlavlik:
min (j)w1j = min(5, 9, 2, 5) = 2,
min (j)W2j = min(6, 8, 9, 1) = 1,
min(j) w3j = min(7, 4, 7, 3) = 3.
Bundan wk= max(i) min(j) Wij = max(i)(min(j) w11,
min(j) W2j, min w37) =max(2, 1, 3) = 3 ekanligi kelib chiqadi.
Demak, yechim qabul qiluvchining optimal maksimin strategiyasi a::i bo'lib, uning kafolatlangan yutug'i 3 ga teng ekan.
Izoh. Mabodo, W= (wi1) jadvalning elementlari yechim qabul qiluvchining xarajati (ziyoni, mag'lubiyati)ni bildirsa, yuqoridagi mulohazalar yordamida, kafolatlangan .xarajat
min(j) max(i) w11 = min(m?,X wit, m?,X Wi2, max wi3) =min(7, 9, 9, 5) = 5
ga teng bo'ladi. Bunda ham tanlanishi lozim bo'lgan strategiya a3 bo'ladi
Xulosa
Tavakkalchilik sharoitida yechim qabul qilish uchun ro'y berishi mumkin bo'lgan holatlarning ehtimolligi, yoki ularning taqsimot funksiyalari berilgan bo'lishi kerak ekan.
Masalan, bozorda biror mahsulotga bo'lgan narx aniqlik sharoitida o'zgarmasdan turadi, tavakkalchilik sharoitida esa u tasodifiy miqdor bo'lib, o'zgarish qonuni taqsimot funksiya orqali berilgan bo'ladi, aniqmaslik sharoitida esa u tasodifiy miqdor bo'lib, uning o'zgarish qonuniyati yoki berilmagan, yoki umuman aniqlab bo’lmaydi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
Dostları ilə paylaş: |