Analytical

Bolalik davrining stress sabablari. Bolalardagi tashvish va stressning manbai maktabdagi muammo, oiladagi o'zgarishlar yoki do'st bilan to'qnashuv kabi tashqi narsadir. Tashvishli his-tuyg'ularni bolaning ichki hissiyotlari va bosimlari, masalan, maktabda yaxshi ishlashni yoki tengdoshlari bilan bo'lishishni xohlash mumkin. Bolalarda stressning ba'zi sabablari quyidagilardan iborat: Oiladagi katta o'zgarishlar. Bolalarda stressni keltirib chiqarishi mumkin bo'lgan asosiy hayotiy o'zgarishlar orasida ajralish, oilada o'lim, ko'chib yurish, hatto yangi oila a’zolarining tug'ilishi ham mavjud. Ushbu seysmik siljishlar bolaning dunyosini to’sib qo'yishi va bu bola hayotida katta stresslarni kreltirib chiqaradi. Asosiy hayotiy o'zgarishlar sizning bolangizning xavfsizlik hissini siqib chiqarishi va uni xavotir va tashvishlantirishi mumkin. Misol uchun, yangi oil a’zosi bolani qo'rqitishi va hasad qilishni his qilishiga sababchi bo’ladi. Oilada, ayniqsa, bobo yoki bolaga yaqin bo'lgan boshqa birovning o'limi, chalkashlik va qayg'u, shuningdek tashvish va stressni keltirib chiqarishi mumkin. Haddan tashqari to'ldirilgan jadvallar. Farzandingiz doimo bir faoliyatdan ikkinchisiga o'tayotgan bo'lsa, ayniqsa, u har safar bir necha marta jim turishi kerak bo'lgan bola kabi hissiyotni his etishi mumkin bu esa bola uchun juda og’ir. Bolaning kun tartibini har doim ham tig’iz rejalashtirish maqsadga muofiq ema chunki bola hali bunchalik zo’riqishlarga va jismoniy , ruhiy charchashlarga tayyor emas. Undagi energiya kuchli bo’lishi mumkin lekin u buni zo’riqishlarga sarflamasligi lozim va aksincha unga ba’zan xoxishlarni inobatga olgan holda yondashish ancha yaxshi samara beradi.


O'z-o'ziga bosim. Ko'pgina bolalar maktabda yaxshi o’qishni xohlayotganida tashvishlanish va qo’rqish holatlari kuzatilishi mumkin. Chunki ular boshqa bolalar bilan moslashishda biroz qiynalishi mumkin va o’zini yoqtirmasliklaridan qo’rqadi. O'z-o'zidan paydo bo'ladigan bosim va xavotir bu xatolar qilishdan yoki biror narsaga ega bo'lmaslikdan qo'rqadigan bolalarda ayniqsa keng tarqalgan.


Maktabda tashqi omillar orqali paydo bo’luvchi stresslar ko’p uchraydi. Kattalar tomonidan bolaga bosim o'tkazish holatlari bo’lmasa ham bolani tengdoshlari tomonidan turli hil ruhiy zarbalar berilishi stressni keltirib chiqarishi mumkin. Ya’ni bola sinfdoshlari tomonidan ajratib qo’yolishi, o’zi yoki yaqinlarining nuqsonlari sabab kamsitilishi bola ruhiyatiga zarba beradi va unda o’z-o’ziga baho berish jarayonini salbiy tarafga o’zgartirib yuboradi.


Bola kundalik hayotida dahshatli yangiliklar, Tabiiy ofatlar, terrorizm va zo'ravonlik haqidagi yangiliklar va teledasturlarning tasvirlarini ko’rishi undagi bezovtalik holatini kuchaytiradi va ko'pincha bu holatlar uni stress holatiga olib kelishi mumkin. Bola tomosha qiladigan dahshatli film yoki kitob. Badiiy hikoyalar bolalardagi xavotir va tashvishga ham sabab bo'lishi mumkin.

84
ANALYTICAL JOURNAL OF EDUCATION AND DEVELOPMENT