Anatomiya 2014. indd

Qo‘lning erkin qismi suyaklari
Yelka suyagi
(humerus, 39-rasm) uzun naysimon suyaklar 
turkumiga kiradi. Unda tanasi va 2 ta: yuqorigi (proksimal) va past-
ki (distal) uchlari tafovut qilinadi. Uning yuqori uchida ichkari-
ga va biroz orqaga qaragan sharsimon yelka suyagining boshcha-
si bor. Uning chekkasidan uncha chuqur bo‘lmagan egat – anato-
mik bo‘yincha o‘tadi. Bu egat bosh chani lateralroq joylashgan kat-
ta do‘mboqcha va undan oldinda joylash gan kichik do‘mboqcha dan 
ajratib turadi. Har bir do‘mboqchadan past ga qarab katta va ki chik 
do‘mboqcha qirralari ketadi. Do‘mboqchalar va qirralar o‘rtasi-
da do‘mboqchalararo egat bo‘lib, unda yelkaning ikki 
boshli mushagi uzun boshining payi o‘tadi.
Do‘mboqchalardan pastki qismi toraygan bo‘lib, xi-
rurgik bo‘yin cha deb ataladi. Suyak tanasining yuqori 
qismi silindr shak lida, past ki qismi uch qirrali bo‘ladi. 
Bu qismida oldingi medial yuza, oldingi lateral yuz a va 
orqa yuza tafovut qilinadi. Suyakning orqa yuzasi ik-
39-rasm. Yelka suyagi.
1–yelka suyagining boshchasi; 2–kichik do‘mboqcha;
3–do‘mboqchalararo egat; 4–xirurgik bo‘yincha; 5–tojsi-
mon chuqurcha; 6–medial do‘ng usti do‘mboqchasi; 7–yelka 
suyagi g‘altagi; 8–yelka suyagi do‘ngligining bosh chasi;
9–bilak chuqurchasi; 10–deltasimon g‘adir-budirlik;
11–kichik do‘mboqcha qirrasi; 12–katta do‘mboqcha;
13–anatomik bo‘yincha.

---

88
kala oldingi yuza sidan medial qirra va lateral qirra vositasida ajrab 
turadi. Suyak tanasi ning o‘rtasidan yuqori qismida deltasimon mu-
shak birikadigan deltasimon g‘adir-budirlik
 
joylashgan. Undan past-
da suyakning orqa yuzasida spiralsimon bilak nervi egati o‘tadi. Yel-
ka suyagining pastki uchi kenga yib yelka suyagining do‘ngligini
 
hosil 
qiladi. Uning medial tomonida tirsak suyagi bilan birla shuvchi yelka 
suyagi g‘altagi, lateral tomonida esa bilak suyagi bilan birlashuvchi 
yelka suyagi do‘ngligining bosh chasi