|
4-tema Bazar ten`salmaqlıg`ı, maksimal ha`m minimal bahalar
Ekonomikaliq sub`ektler olardin’ atqaratug’in funkciyalar-ina sa’ykes qariydarlar
ha’m satiwshilar bolip eki toparg’a bo’linedi:
- Qariydarlarg’a tovar ha’m xizmetlerdi satip alatug’in tuti-niwshilar;
- sonday-aq miynet, kapital ha’m shiyki zatlardi satip aliw na’tiyjesinde tovar ha’m
xizmetlerdi islep shig’aratug’in firma-lar kiredi.
Satiwshilarg’a:
- tovar ha’m xizmetlerin satatug’in firmalar;
- o’zinin’ jumis ku’shin satatug’in miynetkeshler;
- ijaraga beretug’in yamasa satatug’in resurs iyeleri kiredi. Demek, kopshilik
adamlar ha’m firmalar bir wakitta ha’m qariydar ha’m satiwshi boliwi mu’mkin.
Qariydarlar ha’m satiwshilar o’z-ara ha’reket jasap bazardi payda etedi. Olar
arasindag’i almasiw erkin tu’rde a’melge asiri-ladi. Bazarlar ekonomikaliq
xizmetlerdin’ orayi bolip a’hmiy-etli ekonomikaliq mashqalalardin’ ko’pshiligi
bazardin’ tu’rler-ine, du’zilisine baylanisli.
Bazarlarda satiwshilar ha’m qariydarlar arasindag’i alip-satiw belgili bir bahalar
arqali a’melge asiriladi. Konkurent bazar-larda bazar bahasi dep ataliwshi bir baha
39
ha’reket etedi. Biraq bazar bahasi wakit o’tiwi menen o’zgeriwi mu’mkin.
Ma’selen, fond birjalarinda ayirim akciyalardin’ bahasi bir ku’nnin’ ishinde bir
neshshe ret o’zgeriw mu’mkin. Biz ko’binese tovardin’ ha’zirgi bahasin o’tken
da’wir menen salistiramiz. Bunday jag’dayda inflyaciyani esapqa aliwimiz, yag’niy
bahani salistirmali bir-liklerde o’lshew kerek. Tovardin’ ha’rekettegi bahasi
nominal` bahani an’latadi. Haqiyqiy (salistirmali) baha - baha indeksin esapqa alip
aniqlanadi.
Dostları ilə paylaş: | 
