Movarounnahr markazi Sug'diyonada 769-783-yillari Muqanna boshchiligida yirik xalq qo'zg'oloni bo'lib o'tadi. Qo'zg'olonchilar uzoq yillar arab qo'shinlari hujumlarini muvaffaqiyatli qaytaradilar. Ozarbayjonda 815-yili Bobek boshchiligidagi qo'zg'olon ham 20 yildan ortiq davom etadi. Tarixda "qizil ko'ylaklilar" nomini olgan bu qo'zg'olon qatnashchilari shiori: "Qirq yil qul bo'lib yashagandan bir kun ozod bo'lib yashagan ma'qul!" - bo'lgan.
Movarounnahr markazi Sug'diyonada 769-783-yillari Muqanna boshchiligida yirik xalq qo'zg'oloni bo'lib o'tadi. Qo'zg'olonchilar uzoq yillar arab qo'shinlari hujumlarini muvaffaqiyatli qaytaradilar. Ozarbayjonda 815-yili Bobek boshchiligidagi qo'zg'olon ham 20 yildan ortiq davom etadi. Tarixda "qizil ko'ylaklilar" nomini olgan bu qo'zg'olon qatnashchilari shiori: "Qirq yil qul bo'lib yashagandan bir kun ozod bo'lib yashagan ma'qul!" - bo'lgan.
Xalifalikdan birinchi mustaqil amirlik 756-yili Ispaniyada tashkil topdi. U X asrdan Qurdoba (Kordo-va) amirligi nomini oldi. IX asrdan Misr, Eron, Movarounnahr va Xuroson mustaqillikka erishadi. Abbosiylar qo'lida Yaqin Sharq va Arabiston yarim oroli qoladi xolos, Mo'g'ul xoni Xuloku 1258-yili Bag'dodni olib, Arab xalifaligiga chek qo'yadi.
Islom madaniyati va O'rta Osiyo. Jangari arab qabilalari tomonidan istilo etilgan mamlakatlarda yangi - arab sivilizatsiyasi vujudga keldi. Uning paydo bo'lishida islom dinining ahamiyati nihoyatda kattadir.
Islom madaniyati va O'rta Osiyo. Jangari arab qabilalari tomonidan istilo etilgan mamlakatlarda yangi - arab sivilizatsiyasi vujudga keldi. Uning paydo bo'lishida islom dinining ahamiyati nihoyatda kattadir.
G'arbiy Osiyoning qadimgi yuksak madaniyatli o'lkalariga kelgan arablar dastlab yunonlar, yahudiylar, suriyaliklar, forslar, sug'diylarga nisbatan qoloq edilar. Ammo ushbu xalqlar madaniyatini o'zlarida singdirib, yanada yuksakroq madaniyatning yaratilishiga sharoit yaratdilar. Xususan, xalifa Horun ar-Rashid saroyida, IX asr boshlarida "Bayt ul-hikma" - "donishmandlik uyi" tashkil etiladi.
