Arin qaraçay balkar -azərbaycan türkcəSİ SÖZLÜk bey hadi TƏBRİZ 2006 a 1

-göləkni teşmək: gömləği çıxarmaq.

çözülmək deşilmək. dəlinmək. sədrəmək. -sicim sədrədi₁₁: ip çözüldü.

çuba₁₁ bağ. bandaj. qorsə.

çubar₁₁ alaca. alacalı.

çubaymaq₁₁ azalmaq.

cubran₁₁ tarla siçanı. dağ sıçanı.

cubu₁₁ yubu. tüklü. qıllı.

çubuq çıbıq₁₁. dal. balaqa₁₁. çiçqın₁₁. sopa.

çubur₁₁ qısa. kəsik.
-çubur qaptal: bir tür qafqas qiyafəi.

cücə qosta₁₁. maqa₁₁. baqa. bala.

cücək₁₁ civciv.

çuçqulamaq₁₁ çuçqumaq₁₁. qarıştırmaq.

çuçqumaq₁₁ çuçqulamaq₁₁. qarıştırmaq.

çuçqur₁₁ şəlalə. çağla.

çüçqürmək₁₁ aqsırmaq. hapşırmaq. aqsırtmaq. hapşıtrmaq.

cücü₁₁ qurt. solucan.
-ət cücü bolqandı: ət qurt tapmış. ət qurtlanmış.
-çibinlər cücü saladılar: sinəklər qurt bırakırlar.

cudaymaq₁₁ acgözlük yapmaq.

cudu₁₁ acgöz. tamahqar.

cudulanmaq₁₁ acgözlük etmək.

çuğun çögən₁₁. tökmə qazan.

çüktürmək çompaytmaq₁₁.

cul₁₁ yul. yol. başlıq. fidyə

cula₁₁ yula. yaraya qoyulan fitil. piltə.
-cula salmaq: irinli yaraya fitil qoymaq.

culamaq₁₁ yulamaq. yulbarmaq. fidyə ödəmək. -baş yulmaq: başlıq vermək.

cular₁₁ yular. culov. cilov.

culdurmaq₁₁ yuldurmaq. kəffarə vermək.

culiya₁₁ yuliya. yankəsən. kurnaz.

culov cilov. cular₁₁. yular.

çulqam₁₁ dolama şəklindən corab. topaq. paket. boqca.

çulqamaq₁₁ dolamaq. salmaq.

çulqanmaq₁₁ qıvrılmaq. dolanmaq.
-ac it çulqanıb yatar: ac it qıvrılıb yatar.

çulqav₁₁ dolama şəklində corab.

culqunmaq₁₁ yulqunmaq. yolunmaq.

çulqurum₁₁ topraqta ot çıxmayan yerlər.

culquşmaq₁₁ yulquşmaq. küfürləşmək. qavqalaşmaq.

çulsuz₁₁ çırttaqa₁₁. çırtçappa₁₁. çırçappa₁₁. hırpanı. yalınayaq. yalınyaxa.

culuv₁₁ yuluv. yoluv. fidyə.

cumaqçı₁₁ yumaqçı. nağılçı. dasdan anlatan. ozan.

cumaqlaştırmaq₁₁ yumaqlaştırmaq. dasdanlaştırmaq. hikayə edib anlatmaq.

cumaqo₁₁ bax > yomaq. nağıl. anğıl. məsəl. dasdan.
-el berqən cumaq: bilməcə.
-cumaq aytmaq: məsəl anlatmaq. bilməcə sormaq.

cumduruq₁₁ yumduruq. yumruq.

cüməri₁₁ yuməri. həyanlarn sevərək otladığı iyi cins ot.

cumlamaq₁₁ yumlamaq. 1. əl qoymaq. 2. qapqamaq. müsadərə etmək. 3. toplamaq.

cumlanmaq₁₁ yumlanmaq. əl qonulmaq. toplatılmaq. müsadirə edilmək.

cümlə₁₁ ərkən, erkən doğan quzu.

cummaq₁₁ 1. yumaq. 2. bir tür peynir. -qar cummaq: qar topu. 3. yummaq. -soğur elqə qirsəng sənda gözünğü cum: korların köyünə girsen sən də gözünü yum. 4. batmaq. taşaymaq₁₁. çöməlmək₁₁. uqutlamaq₁₁. saldırtmaq. təhrik etmək.

cummay-cummay₁₁ yumay yumay. kiçik kiçik. damla damla.

çumoq₁₁ təzə tərəyağına əkmək parçaları atılaraq yapılan bir yemək.

cumoru₁₁ yumoru. iyi. gözəl.

cumuq qöz₁₁ yumuq göz.

cumuq yumuq. taşatın₁₁. batqın. yaşın. yaşrın. gizlicə.

cumuqu₁₁ mərcimək. -qara cumuqul: mərcimək. -qızıl cumuqul: qırmızı

cumurtqa₁₁ yumurta.

cün₁₁ yün.
-yün taraq: yün tarağı.

çunaq₁₁ qısa qulaqlı. qulaqsız.

cunçuluv₁₁ yunçuluv. sıxıntılı. müşqül.

çunçumaq₁₁ yunçumaq. utanmaq. sıxılmaq. sıxıntıya düşmək.

çunçumaq₁₁ yunçumaq. utanmaq. sıxılmaq. sıxıntıya düşmək. -tişirunlarnı ortasında yaş çunçudu: qadınların ortasında dəliqanlı utandı.

cunçutmaq₁₁ sunsutmaq. sınsıtmaq. yunsutmaq. utandırmaq. məhcub etmək. rahatsız etmək. sıxıntıya düşürmək.

cunçuv₁₁ yunçuv. sıxıntı. utanc. məhcubiyət.

çunğqul₁₁ sütü kəsilmiş inək, qoyun.

çunqur₁₁ çanqur. çuxur.

çuppaqan₁₁ göylərin tanrıcası. göy anası.

çuppurlanmaq₁₁ təqdis edilmək.

çupuldamaq şıpırdamaq. suda çıpınmaq.

çuq çoq. saç topuzu. püsgül. saçaq.

cuq₁₁ 1. tumuq. üz. yüz. burun. -atnı cuqu: atın burnu. 2. sarp qaya.

cuqlanmaq₁₁ yuqlanmaq. sönmək.

cuqqul-curun etmək₁₁ parça parça etmək. parçalanmaq.

çuqu₁₁ gəvrək.

cuqu₁₁ uyqu.

cuqu₁₁ yuqu. ləkə.
-yav yuğu: yağ ləkəsi.
-qan yuqu: qan ləkəsi.

çuqunmaq₁₁ doluşmaq.

çuquq etmək hıçqırmaq.

çuqur -çuxur yer: dərə. qobu₁₁. kopu. kovpu. kovuk.

cuqur₁₁ yuqur. bənəkli. ləkəli. alaca.
-cuqur səpgil: cilli.

çuqurbet₁₁ yüzündə bənəklər olan.

cuquşlu₁₁ yuquşlu. yoxuşlu. soqulqan. canayaxın.

cuquşlu₁₁ yuquşu. yoquşlu. faydalı.

cuqutur₁₁ yuqutur. 1. böyük aşığ gəmimiği. 2. dağ geçisi.
-cuqutur eçqi: dişi dağ geçisi.
-cuqutur qulakina yel qaqqança: aldırmamaq. önəm verməmək. umursamamaq.

çuquy₁₁ ən uc. zirvə.

cur₁₁ yur. asav. yabanı.

cürətli bazınmaz₁₁. cəsrətli. qorxmaz. cəsur. bazıncaq₁₁.

curqa₁₁ yurqa. yeralma.

cürü yürü. cimi. cemi.

çürük çirik₁₁. əzüv₁₁. pura₁₁. pozuk. qırıntı. toz.

çurum₁₁ səbəb. bahana.

çürümək puralanmaq₁₁. çirimək₁₁. söngmək₁₁.

çurumlamaq₁₁ bahana etmək. səbəb iləri sürmək. baxana bulmaq.

çurumlu₁₁ bahanali. səbəbli.

çurumsuz₁₁ bahanasiz. əngəlsiz.

çürümüş çirigən₁₁.

curun₁₁ parça.

curunlamaq₁₁ parça kəsmək.

cürüq₁₁ yürük.1. sürətli. hızlı. çabuq. səri. canlı. çevik. 2. canlı. əğik. tük kimi. sıxıntısız.
-cüyrük itni tülkü süyməz: sürətli iti tülkü sevməz.

cürüş yürüş. hız. tempo.
-cürüşün sərivün edmək₁₁: hıznı yavaşlatmaq.

cürüşlü₁₁ yürüşlü. hızlı. iti. yüksək tempolu.

çürütmək qaqsımaq₁₁. küf qoxmaq. tınçıtmaq₁₁. pozmaq. qoxutmaq.

cürütmək₁₁ yürütmək.

cürütüvçü₁₁ yürütüvçü. sürücü. şoför.

cüt ciq. qoş₁₁. əkləm. boğum. bənd.

cut₁₁ yut. acgöz.

cuta yuta. acgöz. tamahkar.

cütçi ( c <> y ) yutçi. yerçi₁₁. əkinçi. tarımla uğraşan.

cutday₁₁ yuttay. acgöz. obur.

cutdayqa₁₁ yutdayqa. acgöz. obur.

cutlama₁₁ yutlama. tamahkar. acgöz.

cutlandırmaq₁₁ yutlandırmaq. acgözlük etmək.

cutlanmaq₁₁ yutlanmaq. acgözlük etmək.

cütləşmək aylanmaq.

cütləşmək qoşlaşmaq₁₁. əkləşmək.

cutluq₁₁ yutluq. acgözlük. hirs.

cutmaq₁₁ yutmaq.

cutqöz₁₁ yutqöz. acgöz.

cuttaqa₁₁ yuttaqa. acgöz.

cuttaqay₁₁ yuttaqay. acgöz.

cuttay₁₁ yuttay. acgöz.

cütü₁₁ yütü. kəsgin.

çuv -ad çuv: ad sav. ad san. ünvan.

çuv₁₁ ilham verici. canlandırıcı. ün. şöhrət. yabanı təkə. dağ geçisi.
-at-çuv: ad-san.
-çuv çıqarmamaq: qonuşmamaq. səs çıxarmamaq.

çuval meşok. meşik. beşik. başoq. bağşıq. bağlı.

çuval qanar₁₁. torba. tobra₁₁. dobra. artmaq₁₁. heybə. -dəri yaxud göndən yapılmış çuval: yarı qabçıq₁₁. -dəri çuval, torba: qissə. kissə. qıssa₁₁.

çuvaldır çuvaldız. böyük iğnə.

çuvaldız çuvaldır. böyük iğnə.

çuvana₁₁ təpə. alçaq dağ.

çuvaq₁₁ açıq, parraq hava.

cuvaş₁₁ yuvaş. sakin. ağırbaşlı. səssiz. uysal.
-qonaq qoydan yuvaş: qonaq qoyundan daha uysaldır.

cuvaşdır₁₁ yuvaşdırmaq. sakinləştirmək.

cuvaşsınmaq₁₁ yuvaşsınmaq. biraz sakinləşmək. qorxusu geçmək.

cuvdurmaq₁₁ yuvdurmaq. yıqatmaq.
-ayıbın yuvdurmaq: suçunu təmizləmək.

cüvə₁₁ mantar.
-eşək cüvə₁₁: bir tür mantar.

cuvmaq₁₁ yuvmaq. yoğmaq. yıxmaq.

çuvqal₁₁ saç pərçəmi. kakil.

cüvüldəmək 1. cıvıldaşmaq. ötmək. 2. vızıldamaq. uğuldamaq.

cüvüldəv₁₁ cıvıltı.

cüvüldəvüq₁₁ çox cıvıldayan. çox şamata yapan. gürültü çıxaran.

cuvulmaq₁₁ yuvulmaq. yıqanmaq.
-məni gönçəqim yuvuldu: mənim şalvarum yıqandı.

cuvurqan₁₁ yuvurqan. yorqan.
-yuvurqan sırmaq: yorqan qaplamaq.
-yuvurqan tolturmaq: yorqan qaplamaq.

cuvurt₁₁ yoğurt.

çuvut₁₁ yahudi.

çuxur aran₁₁. dərə. batuv₁₁. alçaq. dərin. çunqur₁₁. çanqur. oyuq. pura₁₁. qazqan₁₁.

çuxur quvur₁₁. govur. gor. oyuq. boşluq. tuppuş. duppuş. oyuq.

çüy₁₁ çivi.
-ağac çüy: taqoz.
-çüy qıçqaç: pənsə. kərpətin.

çüyəldi₁₁ nart nağıllarında bir qəhrəman adı.

çüyləmək₁₁ çivilmək.

çüyrə₁₁ əğri. tərs. asgi. əksi.
-çüyrə kişi: çüyrə ağıl: tərs kişi. asqi insan.
-çüyrə aylandırmaq: tərs çevirmək.
-çüyrəsinə: tərsinə. əksinə. asqına. əğri.
-qumaşnı çüyrəsi: qumaşın tərs yüzü.

çüyrə₁₁ əğri. tərs. asqı. əksi.

çüyrəlik₁₁ ixtilaf. anlaşmazlıq.

çüyüldəmək₁₁ uğuldamaq.
-qulaq çüyüldə: qulaq uğuldaması.

çüyürmək₁₁ çevirmək. 1. bükmək. burmaq. 2. dodaq bükmək. yüz əkşitmək.
-mıyıqların çüyür: buğlarını burmaq.

cüzüm₁₁ üzüm.

cüzüv₁₁ yüzüv. yüzmə.

cüzüvüq₁₁ yüzüvüq. iyi yüzən. iyi yüzücü.

əbəköməçi abaza qoyan₁₁..

əbəqqu₁₁ mirasçı. varis.

əbzə₁₁ qarınca.

eciqi-üstüü₁₁ içi dışı.
-eciqnə dəri: təfsilatlı. ayrıntılı.
-eciqnə-üstününə yetmək: içləmək. açıqlamaq. detaylarına inmək.

eciqləmək₁₁ hicələmək.
-yazuvnu eciqləb gücdən oxudu: yaziyi həcələyərək çətin, zar zor oxudu.

əclaflıq alçaqlıq. uçuzluq₁₁. ucuzluq. iffətsizlik.

eçqaqaç qara ağac.

eçqəmək₁₁ sallamaq. təprətmək. hərəkət ettirmək.

eçqəmək₁₁ uyutmaq. cocuq uyutmaq.

eçqi geçi.
-cuqutur eçqi: dağ geçisi.
-eçqi ağac₁₁: qara ağac.
-qaşqa eçqi: dağ geçisi.
-qaşqa eçqi: dağ geçisi.
-eçqiləri tikələmək₁₁: küsmək. darılmaq.
-eçqilərin qozqa: qızdırmaq. öfgələndirmək.

edəmək eləmək. iləmək₁₁. e'mal edmək.

edik etiq₁₁. qapalı.

edim etim₁₁. feil.

edmək -bir birinə edmək: birbirinə düşürmək.

əfəndi xoca. imam. molla.

eğdirmək -baş eğdirmək. yegəndürmək₁₁.

egəmən dikə. gücü əlində tutan. hakim.

əğik anqav₁₁. dəli. qaçıq. cürüq₁₁. yürük. canlı. türkən. tükkimi. sıxıntısız. söl₁₁. sakin. dingin. zayıf. gəvşək. yatlama₁₁. meyilli.
-əğik qaçıq: santa₁₁. yarım ağıllı. -çox əğik, qolay, yüngül: baytamal₁₁.

əğikləmək söləymək₁₁. sakinləşmək. yatışmaq.

əğikləşmək söllənmək₁₁. sakinləşmək. dinmək. yatışmaq. yumuşamaq.

əğiklətmək söləytmək₁₁. sölləndirmək₁₁. dindirmək. yatıştırmaq. yumuşatmaq. yatıştırmaq. dindirmək. söngdürmək₁₁. söndürmək. dindirmək. yumuşatmaq.

əğiklik əğrilıq. çarplıq₁₁. tartıqlıq₁₁.

əğilmək qınqırlanmaq₁₁. -qıyışmaq₁₁. yan yatmaq. qıysaymaq₁₁. bükülmək. -önündə əğilmək: baş əğmək. yükünmək. çökünmək.

əğilməz çortağıl₁₁. inadçı.

eğitim tərbiyə. qalı₁₁. üyrəniv₁₁. tə'lim.

eğitimli işmər₁₁. işər. usta. işi bilən.

eğitmək üyrətmək₁₁. alıştırmaq. öğrətmək.

əğləncə qülqü₁₁. gülmə. yubanç₁₁. gürgülüş₁₁. şölən. neşə. tobalaq₁₁.
-əğləncə düşgünü qadın: bayraqta₁₁. qaltaq. şıllıq. fahişə. qəhbə.

əğləndirici oyunlu₁₁. gülünc. tühaf. xoş.

əğləndirmək qeçindirmək₁₁. oyalamaq. yubatmaq₁₁. oyanmaq. təsəlli etmək.

əğlənmək bəzimək₁₁. keflənmək. könül əğləndirmək. qeçinmək₁₁. oyalmaq. qozutmaq₁₁. qızdırmaq. sataşmaq. alay etmək. yubanmaq₁₁. oyalanmaq.

əğmək bükmək₁₁. -baş əğmək: önündə əğilmək. yükünmək. çökünmək.

əğmək qıysaytmaq₁₁. bükmək. qıytıqlamaq₁₁. bükmək.

əğrəti qıydırma₁₁. süslü püslü. cafcaflı. yapmacığ.

əğri -əğri bacaqlı: tırbıc₁₁.

əğri çonçaq₁₁. yanaki. yan yatmış. zuqqu. şaşı. çüyrə₁₁. tərs. asqı. əksi. qılca. qıyık₁₁. çapraz. qınqır₁₁. belqav₁₁. belkəv. buruş₁₁. bükük. çaldiyin₁₁. çarpaz. qılmay₁₁. yan yatmış. qıcaq₁₁. qıycaq. qılanç₁₁. qıysıx₁₁. qıytıq₁₁. yamuq. qılav₁₁. qılca₁₁.
-qılca müyüz₁₁: əğri buynuzlu inək.
-ayaqlarını əğri basan: çarpıq.baymaq₁₁. baymıq.
-sırtı əğri: belqavsırt₁₁. kambur.
-əğri burunlu: qılcaburun₁₁.
-əğri büğrü: küttü₁₁. əzilmiş. qınqır boqur₁₁. qınqır mınqır₁₁.
-ocaq qınqır bolsa da tütünü tüz çıxar: baca əğri olsa da dumanı düz çıxar.

əğrilik belqavluq₁₁. çarplıq₁₁. tartıqlıq₁₁. əğiklik.

əhliləşmək üyürsünmək₁₁. evcilləşmək. alışmaq. yaxınlaşmaq. yaxınlıq duymaq.

əhliləştirmək üyürsündürmək₁₁. evcilləştirmək. alıştırmaq. yaxınlaştırmaq.

ehtiyatsız düşüncəsiz. oysuz₁₁. ussuz.

ək calqam₁₁. yanqam. uzatma parçası. çalqav₁₁. yanqav. qoşaq₁₁. parça.

əkəv ekəvlən. ik kişi.

ekevlən ekev. iki kişi.

əkiləcək yer sabanlıq₁₁. tarla. topraq.

əkinçi sabançı₁₁. citçi.

əkinçilik sabançılıq₁₁. citçilik.

əkintoy sabantoy₁₁. yazda tarlalar əkinə hazırlandıqtan sonra yapılan böyük şölən.

əkləm cüt. ciq. qoş₁₁. boğum. bənd.

əkləmək çalqamaq₁₁. yanqamaq. qoşmaq₁₁. qatmaq.

əklənmək qoşulmaq₁₁. qatılmaq.

əkləşmək qoşlaşmaq₁₁. cütləşmək.

əklətmək qoşdurmaq₁₁. qattırmaq.

əkmək qırcın. təndər₁₁. çörək.
-tava gırçını: tava əkməği.

ekonomik ayavlu₁₁. tutumlu.

əksi asqi. çüyrə₁₁. əğri. tərs.

əkşi buruq. kəkrəmsi. qalın₁₁.

əksik çola₁₁. cola. gədik. fürsət. qırtı₁₁. az. qıyav₁₁. nüqsan. qusurlu. şarayıb₁₁. çarayıb. utanc. ayıb. qusur.

əksikli qusurlu. söqünclü₁₁. ayıblı.

əksiklik əksiklik. yetişimsizlik₁₁. qusur. nüqsan. kəmlik₁₁. yetərsizlik.

əksiltmək böqsərtmək₁₁. azaltmaq. tükətmək.

əkşitmək -yüz əkşitmək: dodaq bükmək. -yüz əkşitmək: erşilənmək₁₁. üz asmaq.

əktiyar iktiyar. yetgi.

əl (cocuq dilində) qolca₁₁.
-əli açıq: tarqan₁₁ darqan. comərt.
-ələ geçirmək: uvuçlamaq₁₁. avuclamaq. qaptamaq.
-əlindən qaçırmaq: yibərmək.
-əl qoymaq: cumlamaq₁₁. yumlamaq.
-əldən düşmək: alqasınmaq₁₁. zayıf düşmək. gücsüz qalmaq. quvvəttən düşmək.
-əl yatqınlığı. qolaylıq. yap. əb₁₁. -əl ayası: ayaz₁₁. avuc.
-əlindən gəlmək: sözü geçmək:-qolundan gəlmək.
-ələ qeçirmək: biyləmək₁₁. bəyləmək. bağlamaq. qaptamaq.
-ələ salmaq: çamlamaq₁₁. alaylamaq. məsxərə edmək.

el il. "i" ilə başlamış sözlər "e" ilə başlamış sözlərə qarşıdır, tərsdir.

el₁₁ 1. xalq. toplum. -el nökər: dışarıdan gəlib bir köyün xalqına qatılıb yaşayan kimsə. xalqın yeni üyəsi.
-el tükürsə, göl bolur: xalq tükürsə göl olur.
-el törə₁₁: xalq məhkəməsi.
-elni gücü dənqiz: xalqın gücü dəniz.
2. köy. kənd. -tav el: dağ köyü.
3. yurt. vətən. memləkət.
-elbərgən çomaq: bilməcə.

elber₁₁ bilməcə.

elbuz dediqoducu. fitneci.

əlcək qolluq₁₁. qolqab₁₁. qoltaq. əltək. əldivan. -qol qab₁₁: əldivan.

elçi kələçi₁₁. arabulucu. dünür. temsilci.

eldirəy₁₁ quzu dərisi.

əldivan əlcək. qol qab₁₁. qolluq₁₁. qolqab₁₁. qoltaq. əltək. əlcək. qolqab₁₁.

elə dərhal. -aytqanın yerqə yetdirmə: söyləniləni elə (dərhal) yerinə qətirmək.

eləcumar yiyəni dəlirtən bir tür ot.

ələk ilək. 1. ilgisi olan. bağı olan. 2. ələvul₁₁. qəlbir.
-ələk ağac: ələk qasnağı.
-qıbıt ələk: tarı ələk: qəlbir.

eləmək iləmək₁₁. edəmək. e'mal edmək.

eləmən nifuzlu. sıylı. e’tibarlı. önəmli kişi.

ələvul₁₁ qəlbir. ələk.

elgəncəq₁₁ yılgəncə. yelgəncə. qorxaq. ürkək.

elgənmək₁₁ yelgənmək. yılgənmək. ürkmək. qorxmaq.

elgənməz₁₁ yelgənməz. yılgənməz. cəsur. qorxmaz.