Arin qaraçay balkar -azərbaycan türkcəSİ SÖZLÜk bey hadi TƏBRİZ 2006 a 1

alam₁₁ 1. aləm. evrən. 2. güc. quvvət.

alamat₁₁ möhtəşəm. böyük.

alamatsınmaq₁₁ mükəmməl bulmaq. şahana bulmaq. fovquladə bulmaq.

alan₁₁ arxadaş. dost. soydaş anlamında qa’ ın birbirlərini çağırma biçimi. -hey alan! üydəmisə?. hey alan! evdə misin?

alaqa tamaşa₁₁. maraq. ilgi.

alaqıtay₁₁ basma qumaş.

alaqoca₁₁ 1. bəcəriksiz. saqar. 2. pılı pırtı. paçavra.

alaqotalanmaq₁₁ nazlanmaq. cilvələnmək. göstəriş yapmaq.

alaqöz₁₁ açıq rəng gözlü.

ala-qula₁₁ 1. alacalı. qarışıq rənglı. alacalı bulacalı. 2. çirkin. qaba.

alaraq -əğik alaraq: uçqaratın₁₁. üstüngörü. gəvşək biçimdə.

alas₁₁ bəlli bəlirsiz. bulanıq. xiyal miyal. donuq. mübhəm. -alas-bulas₁₁: bulanıq. qarışıq. alas-bulas görmək: bulanıq görmək.

alaşa qaymasoq₁₁. alçaq qadın.

alaşa₁₁ alaçaq. 1. alçaq. yüksək olmayan. qısa boylu. 2. iğdiş edilmiş ərkək at.

alaşafaq qurum₁₁.

alaşağı etmək devirmək. taydırmaq₁₁.

alaşaq yıxıq. tökük.

alaşaqlamaq yıxmaq. tökmək.

alaşaqmaq yıxılmaq. tökülmək.

alaşataban₁₁ alçaq topuqlu.

alaşatın alaçaqtın. alçaqtan. -qarılqaç alaşatın uçadı: qırlanqıç alçaqtan uçur.

alaşılmaq . tanılmaq₁₁. bəlli olmaq.

alaşım əritmə₁₁.

alavqan₁₁ 1. dev. izbandut. çam yarması. iri yarı. 2. gənc ayı. dəliqanlı.

alay 1. bezirəv. oyun. 2. öylə. -alay edməyə yapım yox: öylə yapmaya imkanım yox. – alay yapma: öylə edmə. elə eləmə. – alay dedi: öylə dedi. 3. qılıp₁₁. qılp. şaka.

alay fəqət. ama. amma. avan₁₁. məsxərə.
-alay arı: o tərəfə.
-baxdım, alay görmədim.
– dedim alay eşitməi.
-çağırdım, alay gəlmədi.
-alay a: ammaki.
-səni izləqən edilə, alay a üydə yox edınq₁₁: səni aramışlardı ama evdə yoxdun.
-alay bilə: böyləcə. o şəkildə.
-alay bılqanlıqqa: bunla belə. fəqət. ama. -arı bartik alay bolqanlıqqa kişini tabmadıq: oraya gettiq ama kimsəyi bulamadıq.
-alay edilmək: tabalanmaq₁₁. tapalanmaq. təpələnmək.
-alay etmək: bezirətmək₁₁. əğlənmək. qozutmaq₁₁. qızdırmaq. sataşmaq. əğlənmək. tabalamaq₁₁. tapalamaq. təpələmək. öc alır kimi sevinmək.
-alay ettirmək: tabalatmaq₁₁. tapalatmaq. təpələtmək.
-alay etmək: tiyəqinə tiymək. iğnələmək.
-birkəsinə barırqa avuzlandı. alay a barmay qaldı: bərabər getməyə söz verdi ama getməz qaldı.
-baxdım, alay görmədim.
– dedim alay eşitməi.
-çağırdım, alay gəlmədi.
-alay edmək: basıncaqlamaq₁₁. dalqa qeçmək. nəqd edmək.

alaycı gülgülü₁₁.məsqərə. inqqıl₁₁. sinsi. kötü niyyətli. qozqun₁₁. qozqunlu₁₁. alaylı. tabalavçu₁₁. tapalavçı. təpələvçi. samarqavçu₁₁. şakacı. məsqərə.

alayda₁₁ orada.

alayı₁₁ orası.

alayın₁₁ alahı. başqaca.

alayına₁₁ alaylay₁₁. 1. badava. parasız. 2. birdənbirə. anidən.

alaylamaq çamlamaq₁₁. ələ salmaq. məsxərə edmək.

alaylay₁₁ alayına₁₁.1. badava. parasız. -alaylay bermək: badava vermək. 2. tıpatıp. eynən. nuxdəsı nuxdəsına. -üydə aytqanların alaylay anqa yetdirdi: evdə söylədiklərini eynən ona yetiştirdi. 3. birdənbirə. ansızın. anidən. -alaylay göy yaşnab, qoylar ürkdülər. birdənbirə şimşək çaqıp qoyunlar ürktülər.

alaylayca₁₁ badava kimi.

alaylı qonuşmaq samarqavlamaq₁₁. şaka yapmaq.

alaylı qozqunlu₁₁. alaycı. məsqərə.

alaynı₁₁ o tərəfdən. -bərlaq gəligiz alaynı barmaqız: bu tərəfə gəlin o tərəfdən getməyin.

alayqa₁₁ oraya.

alaysın₁₁ başqa türlü.

alaytın₁₁ oradan. o tərəfdən.

albağır almayır₁₁. 1. ağır kişi. 2. ayı. 3. hərif.

albatros boranbilgiç₁₁. boran quşu.

alberməz₁₁ 1. saysız. hörmətsiz. 2. inadçı. 3. götlək₁₁. tərs. inadçı.

albota₁₁ önlük.

albotay₁₁ yolların, gəzginlərin tanrısı.

albuqartmaq₁₁ qaçmaq. qaçınmaq.

albuqdurmaq₁₁ qaçınmaq. imtina etmək. yapmamaq.

alçağmaq düşmək. tursunmaq₁₁.

alçaltmaq qıtcalatmaq₁₁. kiçiltmək. soqmaq₁₁. ayıblamaq. yermək.

alcanmaq₁₁ yanılmaq. şaşırmaq. quşqulanmaq.

alçaq 1. alaşa₁₁. bodur. toqal₁₁.yüksək olmayan. qısa boylu. toqbay₁₁. bodur. 2. azmıç₁₁. kötülükdə bulunan kişi. 3. batuv₁₁. çuxur. dərin.
-alçaq topuqlu: alaşataban₁₁.
-daha alçaq: töbərlaq₁₁. daha aşağı. -daha alçaqtan: töbərlaqtin₁₁.

alçaqkönül qoşaqsız₁₁. mütəvazi.

alçaqlıq əclaflıq. uçuzluq₁₁. ucuzluq. iffətsizlik.

alçaqtan enişgətin₁₁. aşağıdan.

alcatmaq₁₁ çaştırmaq. zehni qarıştırmaq. yanıltmaq.

alcavsuz₁₁ quşqusuz. mütləq şəkildə.

alçaymaq₁₁ açılmaq. aralanmaq. ölmək.

alçaytdırmaq₁₁ öldürtmək.

alçaytılmaq₁₁ oldürülmək.

alçaytmaq₁₁ açmaq. aralamaq. öldürmək.

alçı₁₁ alçıq. aşığ gəmiğinin çuxur yanı. başçı. öndər. yanlamasına.
-alçı turmaq: aşığ oyununda aşığın çuxur yanının gəlməsi.
-börkün alçi qiy: qalpağı yanlamasına giymək.

alçıbaş₁₁ buynuzları önə doğru uzayan qoyun.

alçıq alçı₁₁. aşığ gəmiğinin çuxur yanı. aşığ gəmiği.

alçü₁₁ tək buynuzlu.

alçü-gülçü çarpıq. əğri. -alçü gülçü aylanıb qetdi: paldır güldür düştü.

alcü-gülcü oxunaqsız. oxunması zor.

alda₁₁ öndə. iləride.

alda-küydə₁₁ əsgidən. öncədən.
-alda küydə bolmaq: əsgisi kimi olmaq.

aldamaq₁₁ qayırmaq. aldatmaq. -tavqa iltəbiz deb balaçıqnı da aldaqandıla: dağa götürüyoruz diyə cocuğu da qandırmışlar.

aldanmaq alqasanmaq₁₁. qanmaq. yanılmaq. acaşmaq₁₁. ayaşmaq. şaşmaq.
-hər aytılqan ötürükgə aldanma. hər söylənən yalana qanma.

aldası₁₁ öndiki. ilk. birinci.

aldatıcı aldavlu₁₁. saxta.

aldatma₁₁ qandırma.

aldatmaca qözbav₁₁. sehir. tobalaq₁₁. göz boyama.

aldatmaq təriltmək₁₁. hilə yapmaq. özəndirib qandırmaq. imrəndirmək. yanıltmaq. ayaşdırmaq₁₁. -yolnu ayaşdırdım: yolu şaşırdım.

aldav₁₁ kələk. hilə.

aldavlu₁₁ 1. saxta. aldatıcı. 2. çəkici. cazib. baştan çıxarıcı. 3. sevimli. dadlı. yamşaq. yumşaq.

aldavsuz₁₁ doğru. həqiqi. səmimi. içtən.

aldavuq₁₁ hiləkar. qandırac. qandırıcı.

aldır₁₁ yapmacığ. yılışıq. -aldır söz: yapmacığ söz.

aldıra məsnovi. sünni.

aldır-çıldır₁₁ aldır-güldür. dalqavuq. yağcı.

aldır-güldür aldır-çıldır₁₁. dalqavuq. yağçı.

aldırış etməmək istəməmək₁₁. umursamamaq.

aldırlanmaq₁₁ yılışmaq. yüzə gülmək.

aldırlı₁₁ 1. yapmacığ. suni. səmimi olmayan. 2. xoş. dadlı. cəzzab.

aldırmadan istəməy₁₁. umursamadan. tikinə.

aldırmaq 1. sanatmaq. önəmsəmək. önəm vermək. ilgi göstərmək. umursamaq. ilgi göstərmək. ilgilənmək. 2. qaplamaq. doldurmaq.
-aşlavnu qıdayla aldırdı: təpsiyi yiyəcəklə doldurdu.

aldırmaz buzyürək₁₁. qayıtsız. laqeyd. umursamaz. suvuq₁₁. qayıtsız. ehmalkar.

aldırqıç₁₁ yapmacığ. yılışıq.

alğaşa qarıq₁₁. qəhbə. əğik məşrəb qadın.

algüzür₁₁ iri. böyük. iri yapılı. sırıq kimi uzun kişi.

ali ulu. yaraqan. -törə: biy törə: bəy məhkəməsi: əsgi qaraçay-malqar΄da pirəns souyndan gələnlərin məhkəməsi.

alıcı aluvçu₁₁. müştəri.

alım 1. süyün₁₁. sevmi. sevimli. simpati. 2. vergi.
-alım-berim₁₁: ticarət. alış veriş.

alim oliy₁₁. enqin bilgili. dərin bilgisi olan.

alım₁₁ 1. bir yığvada, düğündə toplanan para. 2. arının bir kərədə topladığı bal. kovanda birikən bal. 3. qut. simpatiklik.

alımçı₁₁ maliyatçı. para toplayan.

alımcımaq₁₁ vergi almaq. para toplamaq.

alımlı gəlbet. yaxışıqlı. gözəl. süyümlü₁₁. sucuq. şirin. sevimli. quvatlı₁₁. sevimli. sayqılı. hörmətli. -alımı olmayan: aybatsız₁₁. çirkin. yaxışıqsız. biçimsiz.

alımlılıq aybatlıq. süsləmək. cazibə. quvatlıq₁₁. sevimlilik. çaqım₁₁. çağım. yaxım. çəkicilik.

alımsız çapqaqsız₁₁. yapqaqsız. çirkin. qılıqsız. çəlimsiz. üzünə baxılmaz.

alımsız quvatsız₁₁. göstərişsiz. silik. biçimsiz.

alındırmaq₁₁ dəlirtmək. qudurtmaq. azdırmaq. çıldırtmaq.

alınduv₁₁ histərik. əsəbi. çabuq sınırlanan.

alınduvluq₁₁ histəriklik. əsəbilik. sınırlılıq.

alınmaq unanmaq₁₁. onanmaq. razılaşmaq.

alınmaq₁₁ qapılmq. batırılmaq. dəlirmək. çıldırmaq. qızmaq. öfgələnmək. xuysuzluq etmək. ortalığı birbirinə qatmaq.

alınmaz qadamaz₁₁. qaptanmaz. fəth olunmaz. sarsılmaz. -ağıza alınmaz: tiyərsiz₁₁. yaxışıqsız. uyqunsuz. açıq saçıq.

alınqan qıntılı₁₁. həvəsli. kaprisli.

alınqan₁₁ yalavçu₁₁. həssas. dəli. çılqın. çıldırmış.

alınqan-salınqan dəğiştiriləbilir. -alınqan salınqan tişlər: taxma dişlər.

alınyazısı yaza₁₁. taleh. qədər.

alıq avucaçıx₁₁. mıymıntı. qonda₁₁. budala. sapaq. səfeh. qıytqı₁₁. şaşgın. bön. oydamaz₁₁. şaşqın. mıymıntı. sança₁₁. sanaç. budala. saf. sarquna₁₁. dalqın. mıymıntı. danqalaq. yelli₁₁. havai. hoppa. axmaq. boşsan₁₁. qantal. uyuşuq. çiybel₁₁.uyuşuq. qantal. yeqbaş₁₁. axmaq. budala. qafasız.

alıqa₁₁ allıqda. olduğda. hələlik. daxi. hənuz.

alıqınçı₁₁ daxi. hələ. -mən marca degənlikgə, sən alıqınçı ornunqdan təbməy turasa: mən haydi desəm də sən hələ yerindən qıpırdamıyısın.

alıs₁₁ uzaq. -alış veriş alış-beriş₁₁: alım-berim₁₁.: alış verış. ticarət.

alışdırmaq₁₁ dəğiştirmək.

alısın₁₁ çayır biçiltiktən sonra təkrar çıxan otlar. gənc. körpə.
-alısın urmaq: çayırda otların çıxması.
-yanqı alısın urqan qırdış:yeni ot çıxan çayır.
-ingən alısın: ikinci, üçüncü kərə biçilən ot.

alışındırmaq₁₁ dəğiştirmək. yerinə geçirmək.

alışınmaq₁₁ dəğişmək.

alışmaq ayaqsınmaq₁₁. qanıqmaq₁₁. taxdanmq₁₁. öğrənmək. dadanmaq. töllənmək₁₁. bağlanmaq. üyrənmək₁₁. öğrənmək. üyürsünmək₁₁. evcilləşmək. əhliləşmək. yaxınlaşmaq. yaxınlıq duymaq. dəğişmək. düzəlmək₁₁. bağlanmaq. intibaq etmək.

alışqanlıq ılışan₁₁. xuy. qalı₁₁. karakter.

alışqın üyrənçək₁₁. çabuq öğrənən.

alıştırmaq iləşdirmək₁₁: ilişdirmək₁₁. istəyin (simpatisini) qazanmaq. kəndinə çəkmək. ısındırmaq. dadandırmaq. ayaqsınsırtmaq₁₁. dadandırmaq. iləşdirmək₁₁. ilişdirmək₁₁. taxdandırmaq₁₁. dadandırmaq. öğrətmək. üyrətmək₁₁. öğrətmək. eğitmək. üyürsündürmək₁₁. evcilləştirmək. əhliləştirmək. yaxınlaştırmaq. düzətmək₁₁. yaravlatmaq₁₁. idman yaptırmaq. vərziş vermək. uyuşuqltmaq. xamlığın atmaq.

allandırmaq₁₁ teşviq etmək. həvəsləndirmək.
-yaşnı oqurqa allandır: oğlanı oxumaya teşviq et.

allanmaq₁₁ həvəslənmək. təşəbbüs etmək.
-qoy gütərgə allanıb turadı: qoyun gütməyə həvəslənir.

allaq bullaq saqınıq₁₁. qarışıq.

allay₁₁ öylə. -allay bir₁₁: o qədər. -allay bir günnü ərikməy qalay turdung?. o qədər gün sıxılmadan nasıl durdun?

allazın ala gözlü.

allı₁₁ önü. başı.
-allı aylanmaq: ilgilənmək. ilgi göstərmək.
-allı bilə çıpçıq ötməgən: namusuna düşgün qız.
-allı bilə: ilk öncə. əvvəla.
-allına edmək: önünə qatmaq.
-allına qaramaq: yolunu gözləmək. qarşılmaq.
-allından geyik atlamaqan: usta avçı.
-yılnı allı: yılbaşı.
-eşik allı: avlu.
-sürüvçü qoylanı allına etib gələdi: çoban qoyunları önünə qatıb gəlir.

allın₁₁ öncə. ilk. əsgidən.

allınca₁₁ öncədən olduğu kimi. əsgidən olduğu kimi.

allında -çıng allında: ən öncə. ilk öncə.

allında₁₁ önündə.

allıntın₁₁ önündən.

allıq enlik. inqil₁₁. inqilik. qırmız. ruj. qozmətiq.

allıqda alıqa₁₁. olduğda. hələlik. daxi. hənuz.

alma₁₁
-ağac alma: yaban alması.
-alma qatqan: qurutulmuş alma.
-alma tərəq: alma ağacı.
-qaraçay alma: ormanda yetişən bir alma türü.
-orus alma: iri bir alma türü.
-soğur alma: əzik alma.
-soğur alma kimi: çirkin. biçimsiz.

almacığ yançaq. -almacığ gəmikləri çıxıq yüz: qengbet₁₁.

almaq
-aşuv almaq: qarnını doyurmaq. avruv almaq: xəstələnmək.
-calqa almaq: ücrət qarşılığı işçi tutmaq.
-dərt almaq: qan almaq. intiqam almaq.
-hesabqa almaq: göz önündə bulundurmaq.
-isqə almaq: ağılda tutmaq. unutmamaq.
-örlük almaq: yenmək. zəfər qazanmaq.
-satın almaq: satın almaq.
-üz almaq: fotoğraf çəkmək. -tiş almaq: diş çəkmək.
-töqərəqin almaq: çevrəsin çevirmək.

almaq 1. qımsınmaq₁₁. qapsamaq. kəndinə mal etmək. yağmalamaq. sahiplənmək. 2. ön.

almaş₁₁ alqaş. qarışıq.

almaşdırmaq₁₁ dəğiştirmək.

almaşındır₁₁ dəğiştirmək.

almaşınmaq₁₁ dəğişmək.

almaslı₁₁ almastı₁₁. cin. xortlaq.

almaşmaq₁₁ 1. dəğişmək. 2. bölünmək. parçalanmaq.

almastı₁₁ almaslı₁₁. cin. xortlaq.

almastu₁₁ cin. xortlaq. dev.

almaşuv₁₁ bölünmə. dəğişmə. parçalanma.

almayır₁₁ albağır. 1. ağır kişi. 2. ayı. 3. hərif.

almüyüz₁₁ qaba. ədəbsiz. tərbiyəsiz.

alov hotav₁₁. atəş.

alp₁₁ dev cüssəli. igid yapılı.

alqa₁₁ 1. iləri. önə. öncə. -çıng alqa: ilk öncə. 2. sığırın aşığ gəmiği. 3. daxi. hələ.

alqar onovlu₁₁. sağ duyulu. ağıllı. düşüncəli. optimist. xoşbin. (# qaqmar: pesimist. bədbin.).

alqaraq₁₁ daha öncə.
-alqaraqda: daha öncə. öncələri.
-alqaraqdan: öncədən. daha əvvəldən.

alqaraqtın₁₁ öncəliklə. öncədən.

alqaş almaş₁₁. qarışıq.

alqasamaq₁₁ 1. zayıflamaq. zayıf düşmək. 2. ürkmək. şaşırmaq.

alqasanmaq₁₁ aldanmaq.

alqasatmaq₁₁ qarıştırmaq. dəğiştirmək.

alqasınmaq₁₁ zayıf düşmək. gücsüz qalmaq. quvvəttən düşmək.

alqatın₁₁ öncədən.

alqı -alqı burun₁₁: ilk öncə. -alqı burun₁₁: ilk öncə.

alqıbıt₁₁ göbəkli.

alqın₁₁ 1. daxi. hələ. 2. ilköncə. əvvəla. öncə.
-alqın sən aytqan yumuşnu tolturalmadın: hələ söylədiğin işi yapamadıq.

alqınçı₁₁ daxi. hələ.

alqından₁₁ öncədən.

alqınlay₁₁ önciki kimi. öncədən olduğu kimi.
-quvənc günləri entidə görürbüz alqınlay: mutlu günləri yenə görürüz öncədən olduğu kimi.

alqıntın₁₁ öncə. daha əvvəlki.

alqış₁₁ iyi dilək. dua. iyi təmənni.
-alqış edmək: iyi diləktə bulunmaq. dua etmək.
-alqış ant: əsgidə gələnəklərində savaşa gedmədən öncə. savaşa qatılacaq olan əsgərlərin iki kişinin tuttuğu bir sopanın altından geçərək yəmin etmələri.

alşaq quttur₁₁. qotur. çox kötü. bərbat. rəzil

alsız-artsız₁₁ sonsuz. cocuqsuz. oğlad yiyəsi olmayan.

alt etmək qaşına salmaq. yarışta yenmək.

altaq₁₁ sözünə güvənilməz. dönək. dönük. xain.

altatar₁₁ dolandırıcı. düzənbaz.

altav₁₁ altı kişi.
-ikəv bir bolsa təbədəkin endirir, altav ayrı bosla aradakın aldırır: iki kişi bir olsa təpədikin endirir, altı kişi ayrı olsa aradakın qaptırır.

altavlan₁₁ altı kişi.
-altavlan bolub atlandıq: altı kişi yola çıxtıq.

altayaq₁₁ kurnaz. hər yerə soxulan. dolandırıcı. düzənbaz.

altıayaq₁₁ 1. kurnaz. sinsi. hiləkar. düzənbaz. hər yerə soxulan. 2. çimri.

altılamaq₁₁ altı parçaya bölmək.

altılı₁₁ altı yaşında.

altın₁₁ -altın qaplamaq: altınlamaq₁₁.
-altın ayaq bilə suv içmək: talehli olmaq. şanslı olmaq. qısməti açıq olmaq.
-altın boyamaq: altın qaplamaq.
-altın çıpçıq: sarıasma quşu.
-altın qollu: əli usta. bəcərikli. mahir. hünərli.
-altın qüş: anqa quşu.
-altın suv içir: yaldızlamaq.
-altın suv: yaldız.
-altın tavuq: tavus quşu.
-doppaq altın: bürüş. tünc.
-ot altın: yüksək netədə altın.
-sırma altın: igirmi iki əyar altın.
-para altını. sozqan altın: igirmi iki əyar altın.
-suv altın: yaldız.
-altına almaq: cıyırıştırmaq. yığrıştırmaq.

altıncaq₁₁ atınlı.

altınlamaq₁₁ altın qaplamaq.

altınlanmaq₁₁ altın kimi parlamaq. altın rənqıni almaq.

altıqır₁₁ düzənbaz. dolandırıcı.

altüst -altüst etmə: sapalav₁₁. parçalama. devirmə.
-altüst ettirmək: sapalatmaq₁₁. parçalatmaq.
-altüst olmaq: çirimpis bolmaq₁₁. pozulmaq. dağılmaq. pozulmaq. ayaqsımaq₁₁. başarısızlığa uğramaq. tərsəymək.

aluvçu₁₁ müştəri. alıcı.
-aşqı (yaxşı) malnı aluvçusu köp bolur. iyi malın müştərisi çox olur.

amaclamaq kəst edmək: kəstənmək: niyyətlənmək.

aman diləmək yalvarmaq. yükünmək. çökünmək.

ambar kəbən. turqu₁₁. tügər₁₁. düqər. məxzən. qazan. qoş₁₁. hər nəyin yığılan, toplanan yeri.