Arin qaraçay balkar -azərbaycan türkcəSİ SÖZLÜk bey hadi TƏBRİZ 2006 a 1



Yüklə 6,55 Mb.
səhifə31/65
tarix10.04.2017
ölçüsü6,55 Mb.
#13755
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   65

qıcaq11 qıycaq. əğri. sapına doğru artıqca əğilmiş tırpan.

qıcay11 diş çuxuru. düşmüş dişin oyuğu. gədik.
-gıcay kişi: dişsiz. dişləri tökülmüş.

qıcır11 qısa. bodur.

qıcıramaq11 azarlamaq. paylamaq.

qıcırdamaq cırıldamaq11. -yırıldaqan çarx köp yürür: gırcıldayan təkərlək çox yerir.

qıcırdamaq çıqırdamaq11. taqırdamaq.

qıcırdatmaq çıqırdatmaq11. taqırdatmaq.

qıcırlanmaq11 öfgələnmək. azarlanmaq.

qıçırım11 çağırım. ağac. uzaqlıq ölçusü. bağıraraq duyurabiləcək qədər uzaqta olan məsafə. yaxlaşıq bir kilometr.

qıçırıq11 çığırtı. hayqırış.
-qıçırıq edmək: çığırtı etmək. bağırmaq.
-qıçırıq-sıyıt: çığırtı. bağırma.

qıçırışmaq11 bağırışmaq.

qıçırmaq11 bağırmaq.
-azan qıçırmaq: əzan oxumaq.

qıçıruvçu11 xoruz.

qıçqaç11 kərbətin.
-çüy qıçqaç: kərbətin.
-nal qıçqaç: kərbətin.
-ot qıçqaç: maşa.

qıçtuvma11 qovm. qəbilə. əsgi qaraçay toplumsal yapısında bir soya bağlı insanları bəlirləyən bir söz.
-abay qıçtuvması: abay soyuna bağlı olanlar.
-qırımşavhal qıçtuvması: qırımşavhal soyuna bağlı olanlar.

qıdana11 1. kəmərdə, qəmədə olann qabartma süslər. 2. yaldız.
-qıdana salıqan gümüş qəməsi bilə bəy üydən çıqdı: qabartma süsləməli gümüş qəməsıyla bəy evdən çıxtı.

qıday11 buynuzsuz geçi, inək.

qıdı11 qırtı. bir kərə biçiltiktən sonra təkrar çıxan otlar.

qıdır11 1. qısa boylu. bodur.
2. qısa saç.
-başın gıdır etgəndi: saçlarını qısa kəstirmiş.

qıjıldamaq11 gıcırdamaq.

qıjıldatmaq11 gıcırdatmaq.

qıjıldav11 gıcırtı.

qıjıldavuq11 gıcırtılı.

qıjna11 ağacqaqan.

qıjna11 qıjıv11. qızlara söylənən bir söz.

qıjqıj11 çəkirgə quşu. böcək yiyən bir tür quş. sığırcıq.

qıjqıl11 bol plçüdə. çox.
-qıjqıl bolmaq: bol olmaq. qaynaşmaq. çox olmaq.

qıjqıldamaq11 qımıldamaq. qaynamaq. bol olmaq. baynaşmaq.

qıjqıldım11 çox. bol miqdarda.

qıjqıl-mıjqıl11 qımıl qımıl. bol. qaynayan. dolu. pək çox.
-qıjqıl-mıjqıl edmək: qaynaşmaq.

qıl11 1. rüşvət. mənfəət.
-heyvan qılı: yam. cam11.
-qıl tüşürmək: mənfəət əldə etmək. rüşvət almaq.
-qıl üzmək: rüşvüt almaq. mənfəət qoparmaq.
-qıl üzüvçü: rüşvətçi.
2. sərt tük.
-qıl çaynamaq: çox öfgələndirmək. qızmaq.
-qıl buştuq: fırça.
3. müzik aracınin teli.
-qıl yaya: kamança yayı.
4. ası. fayda. -qıl üzmək: qar etmək. qazanmaq. mənfəət əldə etmək.

qıla11 sırıq. uzun boylu.

qılan11 1. qalabalıq. gürültü. patırtı. 2. öldürücü. dehşətli. müthiş. qanlı. 3. yel tanrıcasının oğlu.

qılanç11 əğri. ziq zaq. viraj.

qılav11 1. çəntiq. pürüz. 2. dəlik. 3. yusyuvarlaq.

qılavqöz11 gözü saqat.

qılavuz11 1. oda yanan dəridə araya gələn ləkələr. 2. yol başçı. yolusta. rəhbər.

qılbız -qılbız qılbız bolmaq11: gözləri nəmlənmək. islanmaq. gözləri dolmaq.

qılca11 əğri. -qılca müyüz11: əğri buynuzlu inək.

qılcaburun11 əğri burunlu.

qılçıq11 başaq.
-qılçıq edmək: başaqlanmaq.

qılçıqlanmaq11 başaqlanmaq. başaq tutmaq.

qılçıqlı11 başaqlı.

qıldıran11 yıxıq tökük ev. əsgi ev. izbə ev.

qıldırıvay11 qıldıvay11 tırpanın sapında əl tutma yeri.

qıləv11 çəlimsiz. gücsüz. zayıf.

qıləvlük11 zayıflıq. çəlimsizlik. gücsüzlük.

qıləvüz11 zayıf. çəlimsiz.

qılıb11 suç. hilə. dolab.
-qılıb edmək: numara yapmaq. yaramazlıq yapmaq.

qılıc qapı sürgüsü. qınqırağ11. sülpü11.
-əğri qılıc: qorda bıçaq11. yatağan.
-qılıc ağac: kiriş. sırıq.
-yan qılıc: göyquşağı.
-qılıc kimi: müləmməl.
-təyri qılıc: göyquşağı.

qılıc qılqıyar11.

qılıclamaq11 kilitləmək. sürgüləmək.

qılıf ğilaf. qumpur11. tabanca, tüfənq qılıfı. dış. qapağ.

qılı-mılı11 qarışıq. düzənsiz.
-qılı-mılı edmək: qarıştırmaq. düzənsiz yapmaq.
-qılı-mılı kəsmək: doğramaq. parçalanmaq.
-qılı-mılıla edmək: dəli kimi hoplayıb zıplamaq.

qılı-mılılıq11 qarışıqlıq. düzənsizlik.

qılımlı11 1. bayağı. 2. pis. kirli.
-qılımlı bolmaq: pozulmaq. bərbat olmaq.

qılın quş11 bayquş.

qılınc11 ullu pıçaq.

qılıp11 bax > qılıf. 1. gir. suç. yazqaq. 2. qılp. şaka. alay.

qılıplı11 1. yaramaz. şakacı. afacan. 2. şakaçı. alayçı.

qılıq11 1. xuy. karakter. məzac. ifadə. 2. bilqim11. xuy. karakter. görüm11. görünüm. sifət. sın11. görünüş. sifət. -yumuşaq xuylu: qabırqası yaraşqan11: dadlı dilli.
-qılıq edmək: yaramazlıq yapmaq.
-qılıqa üyrətmək: tərbiyə etmək. əğitmək. dersini vermək.

qılıqlı 1. yaramaz. afacan. kaprisli. 2. tikbaşlı. tərbiyəsiz. ifadəli.

qılıqqəlik11 yüz qarası. rəzalət. ayıb.

qılıqsız çapqaqsız11. yapqaqsız. çirkin. çəlimsiz. alımsız. üzünə baxılmaz. qaba saba. halahosta11. pasaqlı.

qılıqsız pasaqlı. pasaqıl. qalbara11. bədəxlaq.

qılıqsızlanmaq11 1. ifadə satmaq. şımaramaq. 2. tərbiyəsizləşmək. yaramazlıq yapmaq.

qılıvan11 ağıl. ətrafı duvarla çevrili yer. məhəvvətə.

qılıy11 şaşı. çer. çəp.

qılla11 sırıq kimi uzun boylu.

qıllamaq11 canını çıxarmaq. halsız düşürmək. əzmək. bitirmək.

qıllamaq11 tüklərini qabartmaq.

qıllanmaq11 canı çıxmaq. bitmək. tükənmək. halsız düşmək.

qıllav11 bax > qiləv.

qıllavca11 salıncaq.
-qıllavca edmək: salıncaqta sallanmaq.

qıllavmaq11 çox yorma. canını çıxarma. halsız düşürmə.

qıllı11 1. cubu11. yubu. tüklü. 2. karlı. qazanclı. 3. eylülün ondörd igirmi üçü arasında doğanların bürcü. 4. yalnız. tək. ancaq.
-bu işdə məni kəsim qıllı qoyuquz: bu iştə məni tək başıma bıraqın.
-anı bergən qıllı qalmay, munu da bergəndi: yalnız onu verməklə qalmayıb. bunu da verdi.

qıllıq11 anız.

qılluv 1. sallantı. 2. ritm.

qılluv sallantı.

qılluvça11 salıncaq.

qılluvlanmaq11 sallanmaq. çalqalanmaq. yalpalanmaq.

qılluvma11 sallanaraq yürümə.
-qılluv-qılluv edmək: çalqalanmaq.

qılmay11 buynuzları gözlərinə doğru əğilmiş heyvan. əğri. yan yatmış. sopa. baston. tutac. tutmac. sap. dəsdə. tırpanın sapında əl tutma yeri.

qılmaybaş başı bükülmüş, əğilmiş.

qılp qılıp11. şaka. alay. -tilfun qılpı: çolpu11.

qılqan11 sərt qıl.

qılqı11 1. başaq. 2. darıya bənzər bir tür dənəli bitgi. 3. kəpək.

qıl-qıl gülmə. qahqaha.
-qıl-qıl etib gülmək: qıs-qıs gülmək.

qılqıldamaq 1. gülmək. 2. şırıldamaq.

qılqıldav11 pıqqldav. gülmə.

qılqıldav11 şırıltı.

qılqıldavuc davamlı gülüb duran.

qılqın11 aşpazxanada qaşığların qonulduğu yer. baldıran otuna bənzər bir bitgi.

qılqıt11 ləxtə. pıqtı.
-qan qılqıt: qan ləxtəsi.

qılqıy11 şaşı.

qılqıyar11 1. çox kəsgin. 2. qılıc. 2. quş kirazı.

qım çoxluğu göstərən ön ək. -qım qart: çox yaşıl. çox qoca. -qım qart: çox yaşlı insan.

qımdırmaq11 çaldırmaq.

qımıca11 çıplaq.

qımıcalanmaq11 çıplaq qalmaq. soyunmaq.

qımıcalıq11 çıplaqlıq. soyunuqluq.

qımıcbaş11 dazlaq.

qımıcdıv11 çıplaq.

qımıclay11 çıplaq olaraq.

qımıl atlaq11. hərəkət. tab. tav. gözdiki çapaq. -qımıllanmaq11: çapaqlanmaq.

qımılcuq11 qarıncanın tabu ismi.

qımıldamamaq qınq etməmək11.. hərəkət etməmək. tıbsız11. dıbsız. hərəkətsiz qalmaq.

qımıldamaq təbçimək11. qımpıtmaq11. hərəkət etmək. təbinmək11. hərəkət etmək. təbrənmək11. sallanmaq. sarsılmaq. təpmək. təbmək11. hərəkət etmək. yer dəğiştirmək. tıbıldamaq11. dıbıldamaq. oynamaq. tıbırdamaq11. dıbırdamaq. hərəkət etmək.

qımıldamaz təbməy. təprənməz.

qımıldatmaq yerini dəğiştirmək. taydırmaq11. tədbirmək. təpdirmək. oynatmaq. hərəkət ettirmək. təbindirmək11. hərəkət ettirmək. təbrəndirmək11. sarsmaq. sallandırmaq.

qımıldayın təbrəqiz11. təprənin.

qımılmaq11 çalınmaq. aşırılmaq.

qımıq11 qısa. qumuq11. kömüq. kəmik. qısa. koralmış. küt.
-qımıq kişi: bəcəriksiz. zayıf.

qımıqlandırmaq11 qısaltmaq.
-qart sürücü saqalın gımıqlandırqandı: yaşlı çoban saqalın qısaltmış.

qımıqlatmaq11 qırdırmaq. kəstirmək.

qımış11 qaynaq. pinar.

qımıt11 dənə.

qımıvçu11 oğru. qıran.

qımmaq11 aşırmaq. atlanmaq. çalmaq. kəndinə mal etmək.

qımmıy11 neysanın bir onu arasında doğanların bürcü.

qımpaymaq11 devrilmək. yuvarlanmaq.

qımpıtmaq11 qımıldamaq. hərəkət etmək.

qımsa11 biçik. hərf.

qımsaçı11 şaman. büyücü.

qımsınmaq11 qapsamaq. kəndinə mal etmək. almaq. yağmalamaq. sahiplənmək.

qımsız11 durqun. hərəkətsiz. sakin.

qımsızlanmaq11 susmaq. səsini kəsmək. sakinləşmək.

qımsızlığ11 səssizlik. sikunət.

qımsızmaq11 susmaq. sakinləşmək. səsini kəsmək.

qımtım11 gizli.

qımtım11 istək. arzu. həvəs.
-qımtım edmək: istəmək. arzu etmək. niyyət etmək. ima etmək. bəhsetmək. quşqulanmaq. ağzında gəvələmək. qəm-qüm etmək.

qımtımlamaq11 arzu etmək. istəmək. ima etmək.

qın11 bürgək. bəzilyə kimi göylərin dənəsi. lobya. fasulyə. kin. qılıf.
-qəmə qın: qəmə qını.

qına11 öfgəli. hiddətli. şaka qaldırmaz. şuxlux götürməz.

qınalı kinli. qarabavur11. kötü niyyətli. qərəzkar.

qınama ayıbsınuv. söğüm. yermə. iliştirmə. söqüv11. iliştirmə. ayıblama. quruşqa11. qıyın. nəqd.

qınamaq ayıbsınmaq. ayıblamaq. söqmək11. yermək. iliştirmək. ayıblamaq. azarlamaq. paylamaq.

qınan11 qara sabanın parçası.

qınanmış ayıblanmış. söqümlü11. söqünclü11. ayıblanmış. iliştirilmiş.

qınasılanmaq11 qınası tutmaq. qızmaq. öfgələnmək.

qınavıldı11 yamçının tüklərinin taranması.

qıncal11 xənçər.

qıncı11 kötü ürəkli. kinli. qızqın.

qınc-qınc etmək11 homurdanmaq. söylənmək.

qınçı tartçı. dartçı. tartlı11. datlı. kin tutan. kinli. öfgə dolu.

qındıq11 göbək.
-yernin qındıqı: yerin ortası.
-qındıq bav: göbək bağı.
-qıntıksız bolmaq: çox gülmək. gülməktən qatılmaq.

qını11 sərt. acı. – qını qonuşma.

qınlı11 qılıc daşıyan. yaraqlı. müsəlləh. silahlı.

qınq etməmək11: qımıldamamaq. hərəkət etməmək.
-qıqını çıxarmamaq: e’tiraz etməmək.

qınqal11 qırılan qol üçün yapılan asqı.

qınqır11 əğri. -ocaq qınqır bolsa da tütünü tüz çıxar: baca əğri olsa da dumanı düz çıxar. -altı qınqır bolub işlə: çox gücənərək, zorlanaraq çalışmaq.

qınqırağ11 qılıc.

qınqır-boqur11 qınqır mınqır11. əğri büğrü.

qınqırlanmaq11 əğilmək.

qınqır-mınqır11 əğri büğrü.

qıntı11 kapris. həvəs.

qıntılı11 alınqan. həvəsli. kaprisli.

qıpı11 çiğ süttən yapılan içgi. kəfir.
-qıpı ayran: kəfir.

qıppa11 1. ipək böcəği qozası. 2. sağlamca. sərtcə. 3. yumaq.

qıppala11 yumaqlamaq.

qıppalanmaq11 yumaqlanmaq.

qıppır11 sərtcə. sağlamca.
-suvuq yerni qıppır qatdırqandı: soğuq toprağı sərtləştirmiş.

qıpqı11 dəridən tikilən eşyaların üzərinə işləmə yapmada kullanılan arac.
-qıpqını qızdırıb qayışqa naxış saladı: aracı qızdırıb qayışa desən yapır.

qıpqın11 1. boyunduruq. kəndisini əmən inəği önləmək üçün boynuna taxılan taxda. 2. sınıqçılıqda, qırıq gəmikləri bir arada tutmaya yarayan çubuq.

qıptı11 qayçı.
-qıptı bilə qırqılqan: əksi. tərs. xuysuz.
-qıptı qınıça: çox dar paltar.
-qıptı tübündə qoyça: sakin. uysal. səbirli.
-qıptısından qan tamqan: əli hər işə yatqın qadın. əli usta qadın.

qıq11 pis. kirli. çamurlu.

qıqırdaq gəmirçək.

qıqırdatmaq qırqırmaq11.

qıqolu11 incə uzun, ağ köklü yenəbilən bir bitgi.

qıqqa11 bəbək. qolçaq. oyuncaq bəbək.

qıqqala11 yüksək, sarp qaya.

qıqqalanmaq11 qıyqalanmaq. nazlanmaq.

qır vermək qırıtmaq. sınqsıldamaq11. cilvələnmək. cilvə yapmaq.

qır11 avlaq11. ova. açıq yer. çayır. qulatüz11. bozqır. tala. dala. açıq alan. çöl. qır. ova. düzlük.

qır11 yiv. iv.

qıra11 1. hibubat. 2. yığın. kümə. 3. qoyun cinsi.

qırağ11 1. quru əkmək dilimi. əkməğin dış qabuğu. 2. cılız. zayıf. sısqa. çəlimsiz. gücsüz. ərin11. uc. qablavuş. yan. qıyır11. buçqaq11. bırnaq11. uzaq. qayuv11. zeh.

qırağı qırav11. qırov.

qırağından qıyırı bilə11:

qıral11 1. devlət. 2. yurt. 3. xalq. 3. yəmin. and.
-tış qıral: yabancı devlət.
-ant qıral: yəmin.

qıram biçqi. satur.

qıran qımıvçu11. oğru.

qırança11 başörtüsü. şal.

qırav qaqqan11 tan soğuğu. don.

qırav11 1. biçimsiz. çəlimsi. sırıq kimi. 2. nəzdikbi. 3. qırağı. qırov. 4. qırçıl. sırıq. ləkə.
-qırav tartı: qırağı düşməsi. buz kəsilmək. donmaq.
-saçına qırav urqandı: saçı qırçıllaşmış.

qıravlu 1. üçlə onikinin aralıq arasındaki günlər. 2. ləkəli.

qıravqöz11 gözbəbəğində ləkə bulunan.

qırayt11 əxtələnməmiş. biçimsiz.

qırbac sıbırtqı11.

qırbaclamaq sıbırtqılamaq11.

qırcanmaq çanqalanmaq11. nazlanmaq.

qırcın11 qırçın11. əkmək. çörək. -tava gırçını: tava əkməği.
-qırcının cılamuqu bilə tənq aşa: fəqir, zor bir yaşam sürmək.
-kəsi qırcınına qol tartqan: yalnızca kəndisi üçün iyilik düşünən. mənfəətçi. çıxarcı.

qırcış öcəş11. icəş.

qırçıl çal11. çalayqan11. ağarmış. qırav11. -qırçıl saqallı. ağarmış saqallı: çalsaqal11.

qırçıllaşmaq çalaymaq11:

qırçın qayır11. kinli. öfgəli. hırçın.

qırdıq kosa. -qırdıq kişi: kosa.

qırdıq11 çimən. ot.
-qırdıq betli: yaşıl.

qırdıqlanmaq11 çimlənmək. çimən çıxması.

qırdırmaq qımıqlatmaq11. kəstirmək.

qırdış11 çayır. otlaq. sürülməmiş topraq.

qırğınmaq sınıqmaq11. acğınmaq. üzgünmək. ruhi yöndən acı çəkmək. ruh qırıqlığına uğramaq.

qırğov qırşı11. kötü hava.

qırıldamaq xırıldamaq.

qırıldamaq11 tanqır-tunqur etmək. homurdanmaq. gəvəzəlik etmək.

qırıldav xırıltı.

qırıldav11 gəvəzəlik.

qırıldavuq11 gəvəzə. xırıltılı.

qırılmaq qıyılmaq11. kəsilmək. uvalmaq11. oğalmaq. qıtalmaq11. qırtılmaq. yoxluqtan iztirab çəkmək. məhvolmaq. tələf olmaq.

qırılqan çatıq. şatıq11. gəvrək. zayıf. gücsüz. sənğqildəvük11.

qırım11 qətliam. ölüt. kəsişüv11.

qırımtı11 dərinin qazınıb təmizlənmiş iç üzü.

qırın11 oyuq. içi boş. ağactan yada pişmiş topraqtan yapılmış qab.
-ağac gırın: səbət. sandıq.

qırıntı duqqul. salıntı11. dıqqıl. parça. pura11. çürük. pozuk. toz.

qırıq qıyla. qıylaçı. kurnaz. kopoğlu. çartlaqan11. dəlik. qırıs11. qolduq11. parça. qopuq. sərsəri. baştaq11. avara. səfil. ipsiz. yolu olmayan. məssəbsiz. sınıq11.
-qırıs tişlər: seyrək dişlər.
-qırıq-tökük: qabur-çubur11. əsgi-püsgü. pılı pılrtı. paçavra.

qırıqlığ qıylalıq. kurnazlıq. kopoğluluq.

qırıs11 1. qırıq. -qırıs tişlər: seyrək dişlər. 2. qırıt.kaprisli. buruş11. nazlı.

qırışıq burşu11. buruşuq. qolpu11. buruşuq. qurtta11. qırta. solqun.

qırışmaq burşulanmaq11. buruşmaq. əzilmək.

qırıştırmaq burşulandırmaq11. buruşturmaq. əzmək. cıyırıştırmaq. yığrıştırmaq. buruşturmaq.

qırıt qırış. kaprisli. buruş11. nazlı.

qırıtmaq

qırıtmaq omaqlanmaq11. umaqlanmaq. böbürlənmək. nazlanmaq. qatçaylanmaq11. cilvələnmək. kəndini bəğəndirməyə çalışmaq. sınqsıldamaq11. cilvələnmək. cilvə yapmaq. süzülmək. cilvələnmək. nazlanmaq. süzülmək. cilvələnmək.

qırıv11 turna.

qırlanqıç qarılqaç11.

qırlı kaprisli. buruş11. nazlı. qırış. qırıt.

qırman11 qıyın.
Yüklə 6,55 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   65




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin