AS, ağrılı ve çoğunlukla ilerleyici olan bir romatizmal hastalıktır
Sıklıkla omurga kemiklerini etkiler
Özellikle erken yaşlarda başladığında diğer eklemleri, tendon ve bağları da etkileyebilir
Gözler, akciğerler, barsaklar ve kalpte de hastalığa ait etkilenme olabilir
Hayatı tehdit eden bir hastalık değildir
AS Nasıl Gelişir ve İlerler?
Bağışıklık sisteminin yarattığı inflamasyon, bağ ya da tendonların kemiğe yapıştığı noktalarda ortaya çıkar
Bunu, kemiğin yapışma yerinde ortaya çıkan erime (erozyon) izler
Zaman içinde iyileşme süreci inflamasyonun yerini alır
ve inflamasyon yerlerinde yeni kemik oluşur
Eklem, bağ ya da tendonlarının yerini kemik doku aldıkça, eklemde hareket kısıtlılığı başlar
Bu iltihabi sürecin sürekli olarak tekrarlanmasıyla
daha fazla kemik oluşumu gerçekleşir ve sırtı oluşturan omurga kemikleri
aşağı belden boyuna kadar birbiriyle tamamen kaynaşır
Çoğunlukla ilk olarak leğen kemiği (pelvis) etkilenir
EPİDEMİYOLOJİ
AS’nin oluşma nedeni tam olarak bilinmemektedir
Bu hastalığın görüldüğü bireylerin çok büyük bir kısmının kanında HLA-B27 adı verilen genetik bir belirteç bulunmaktadır
HLA-B27’nin diğer proteinlerle etkileşime geçerek vücudun savunma mekanizmalarını ve bağışıklık sistemini bozduğu düşünülmektedir
Normalde zararsız olan bazı mikropların HLA-B27 ile temasa geçip bağışıklık sistemini devre dışı bırakarak ters bir etki yaratıyor olması mümkündür
Gerçekte HLA-B27 AS’ye neden olmaz, ancak bu geni taşıyan insanların AS’ye yakalanma ihtimali 100 kat daha fazladır
Bu geni taşıyan herkeste AS gelişmemektedir
AS’nin En Sık Etkilediği Bölgeler
BELİRTİ ve SEMPTOMLAR
AS’de Dört Hastalık Kategorisi
KAS- İSKELET: Ağrı ve Tutukluk
KAS- İSKELET: Omurganın Osteoporozu
KAS- İSKELET: Entezit
EKLEM DIŞI: Göz Semptomları
EKLEM DIŞI: Göz (Akut Anterior Üveit)
AS ile İLİŞKİLİ HASTALIKLAR-IBH
AS ile İLİŞKİLİ HASTALIKLAR- Sedef
Kalp:
Aort kapakçığını etkileyerek kanın geri kaçmasına neden olur
Kalbin elektriksel aktivitesini de etkileyebilir
Akciğerler:
AS göğüs kafesi kemiklerini ve bu kemikler arasındaki kasları tutarak nefes alma, öksürük, hapşırma gibi durumlarda ağrı duyulmasına neden olabilir
Göğüs kafesinin yeterince hareket edememesi nedeniyle solunum güçlüğü olabilir
Ankilozan Spondilit Tanısı Nasıl Konulur?
Bel bölgesinde genellikle 3 aydan daha uzun süren, istirahat sonrasıortaya çıkan
ya da istirahatle artan ağrı ve hareket kısıtlanması her zaman AS’yi akla getirmelidir
Omurganın alt kısmının öne doğru olan eğimini kaybederek düzleşmeye başlayıp başlamadığı değerlendirilir
Omurga ve leğen kemiğinin radyolojik incelemesi de tanıda çok yardımcı olmaktadır
Diğer romatizmal hastalıklardan farklı olarak kan testlerinin AS tanısının konmasında pek yeri yoktur
Sedimentasyon hızı yüksek olabilir, kansızlık görülebilir
HLA-B27 kanda saptanabilir
TEDAVİ- Hedefler
TEDAVİ- İlaç Dışı
TEDAVİ- İlaç Tedavileri
NSAİİ
Kortikosteroidler (KS)
TEDAVİ - DMARD
DMARD - Sulfasalazin
DMARD - Metotreksat
Biyolojik Ajanlar
Doğrudan, eklemlere zarar veren immün sistem hücrelerini hedef alırlar
Sağlıklı bireylerde TNF (tümör nekroz faktörü) seviyeleri dengede tutulurken, RA’lı hastalarda ileri derecede artabilir
İnflamasyonda rol oynayan birçok hücrenin fonksiyonunu düzenleyen TNF adlı proteinin etkilerini bloke ederek etki gösterir.
TNF İnhibitörleri
Adalimumab (Humira)
İnfliksimab (Remicade)
Etanersept (Enbrel)
TNF İnhibitörleri
Biyolojikleri ajanları kullanan hastalarda nadiren tüberküloz görülebilir
Tüberküloz riski koruyucu tedavi ile çok azdır.
Bu nedenle koruyucu tüberküloz tedavisinin mutlaka düzenli kullanılması gereklidir.
Klasik tedavilere rağmen hastalığı aktif olan hastalarda biyolojik ajanlar kullanılabilir.
Egzersiz,
en önemli tedavi yöntemlerinden biridir ve eklemlerin normal hareketini ve esnekliğini korumada etkilidir
Egzersiz, AS tedavisindeki en önemli noktalardan biridir
Eklemlerin hareketlerinin korunmasını sağlar ve ağrıyı azaltır
Güçlendirme egzersizleri, yüzme ve yürüyüş, katılığı azaltmada ve postürün korunmasında son derece yardımcıdır
Isı uygulama ağrıyan kasların gevşemesini sağlarken, soğuk uygulama ise eklemdeki ağrı ve şişliği giderir
Ancak bu iyileşmelerin geçici olduğu unutulmamalıdır
Lütfen Sigara içmeyiniz... Çünkü AS hastalığında akciğerleriniz etkilenebilir, sigara bu durumu daha da kötüleştirir
AS tedavisinde cerrahi çok küçük bir rol oynamaktadır
Hastaların az bir kısmında kalça kemiğinin hareketini tamamen kaybetmesi nedeniyle protezle değişirilmesi gerekmektedir. Bu, hareketliliğin tekrar kazanılmasını sağlar ve hasar görmüş eklemin ağrısını azaltır
İleri derecede kamburluk gelişen hastalarda omurganın ve boynun duruşunu düzeltmek için cerrahi uygulanabilir