Asosan yuza anesteziya uchun ishlatiladigan 3 mahalliy anestetik

Anestetiklar
Asosan yuza anesteziya uchun ishlatiladigan 3 mahalliy anestetik:

kokain

dikain

anestezin

novokain

lidokain

trimekain
xususan infiltrasion anesteziya uchun ishlatiladigan 2 mahalliy anestetik:

novokain

trimekain

dikain

anestezin
Kokainni muntazam ishlatilganida kuzatiladigan 2 hodisa:

ruhiy karamlik

abstinenciya

fizikaviy karamlik

ifodalangan urganib kolish
Mahalliy anestetiklar ta`sir mexanizmining 3 asosiy tarkibiy kismi:

afferent nerv ohirlari va nerv tolalariga ta`sir kiladi

nerv tolalari pardalarining natriy va kaliy ionlari uchun utkazuvchanligini kamaytiradi

impul'slar utkazilishini va harakat potenciali paydo bulishiga tuskinlik kiladi

e`fferent nerv ohirlari va nerv tolalariga ta`sir kiladi

nerv tolalari pardalarining natriy va kaliy ionlari uchun utkazuvchanligini oshiradi

impul'slar utkazilishi va harakat potenciali paydo bulishiga inkoniyat yaratadi
Novokainning ta`sir mexanizmining 3 asosiy tarkibiy kismi:

afferent nerv ohirlari va nerv tolalariga ta`sir kiladi

nerv tolalari pardalarining natriy va kaliy ionlari uchun utkazuvchanligini kamaytiradi

impul'slar utkazilishini va harakat potenciali paydo bulishiga tuskinlik kiladi

e`fferent nerv ohirlari va nerv tolalariga ta`sir kiladi

nerv tolalari pardalarining natriy va kaliy ionlari uchun utkazuvchanligini oshiradi

impul'slar utkazilishi va harakat potenciali paydo bu'lishiga inkoniyat yaratadi
Mahalliy anestetiklarni guruhi:

yuzaki yoki terminal

infiltrasion

o’tkazuvchi yoki regionar

ingalyasion

infiltrasion oldi

arahnoidal
Mahalliy anestetiklar e`ritmasiga adenomimetiklar qo’shilishining 3 asosiy sababi:

anesteziyani kuchaytirish

anestetik moddaning zaharli ta`sirini avj olishini kamaytirish

tukimalardan kon ketishini kamaytirish

anestetiklar surilishini tezlashtirish va kuchaytirish

anestetik moddaning zaharli ta`sirini kuchayishi

latent davri uzaytirish
Kokainning 4 asosiy hususiyati:

e`ritroksilon koka o'simligining alkaloidi

yukori anestiziyalovchi faollikka ega

o'ta darajada zaharli

doriga nisbatan ruhiy tobelikka sabab buladi

kola o’simligining alkaloidi

kam anesteziyalovchi faolikka ega

kam zaharli bo’lishi

doriga nisbatan fizikaviy tobelikka sabab buladi
Kokainni ko’zga bulgan ta`sirining 4 xili:

korachikni kengaytiradi

sklera tomirlarini toraytiradi

kuzning ichki bosimi pasaytiradi

shoh pardagakirib yalliglanishiga sabab buladi

korachiglarni toraytiradi

sklera tomirlarini kengaytiradi

kuzning ichki bosimini oshiradi

akkomodaciya spazmi
Kokain kichik doe`alarda surilishi tufayli avj oladigan 4 ta`sir:

MNSni kuzgatadi /e`yforiya,besaramjonlik/

psixomotor kuzgalish,toliqish va ochlik hislarini yo’qolishi/

uzunchok miya markazlarini kuzgatadi /nafas,tomirlarni harakatlantiruvchi,kusish/

shoh pardagakirib yallig’lanishiga sabab buladi

qorachiglarni toraytiradi

sklera tomirlarini kengaytiradi

ko’zning ichki bosimini oshiradi

akkomodasiya spazmi
Kokainni adrenergik innervasiyaga bo'lgan 5 ta`siri:

qon tomirlarni toraytiradi

arterial bosimni oshiradi

taxikardiya

midriaz

ichak harakatini susayishi

qon tomirlarni kegaytiradi

arterial bosimni pasaytiradi

bradikardiya

mioz

ichak harakatini kuchayishi
Kokain bilan o’tkir zaharlanishda yuzaga keladigan 5 simptomlar:

psixomotor qo’zgalish, gallyutsinasiya

terini oqarishi

qorachig’larni kengayishi

arterial bosimni oshishi

taxikardiya

depressiya, uyquchanlik, holsizlik

terini qizarishi

korachig’larni toraytiradi

arterial bosimni pasayishi

bradikardiya
Kokain bilan o’tkir zaharlanishda kursatiladaigan yordam chora larning 3 asosiy bosqichi:

kokain yuborilgan erdan surilishni kamaytirish

su`niy nafas oldirish

kuzgalishlarni bartaraf qilish uchun venaga sibazon yuborish

kokain yuborilgan erdan surilishini kuchaytirish

quvatsizlik,uykuchalik holatini bartaraf kilish maqsadida psixostimulyatorlar yuboriladi

adrenomimetiklar,analeptiklar A/B ko’tarish maksadida yuboriladi
Anestezinning 4 asosiy xossasi:

paraaminobinzoy kislota xosilasi

suvda e'mon e`riydi

sirtga,ichish uchun va tugri ichakka yuborish uchun ishlatiladi

sul'fanilamidlar antogonisti hisoblanadi

paraaminosalicilat kislota hosilasi

suvda yahshi e`riydi

infil'tracion va utkazuvchan anesteziya uchun

sul'fanilamidlarning sinergisti hisoblanadi
Novakainning 5 asosiy xususiyatlari:

kuchli anesteziyalovchi faollikka e`ga

kam zaharli

infil'tracion anesteziyada 30- 60 min davom e`tadi

tomirlar tonusiga ta`sir kilmaydi e'ki biroz pasaytiradi

sul'fanilamidlarning antogonisti hisoblanadi

kam anesteziyalovchi faolikka e`ga

yuqori zaharli

infil'tracion anesteziya 2-4 soat davom e`tadi

tomirlar tonusini oshiradi

sulfanilamidlarning sinergisti hisoblanadi
Novakainning rezorbtiv ta`siriga xos 4 asosiy ta`sir:

matkaziy nerv sistemasini susaytiradi

gangliobloklovchi ta`sir kursatadi

gipotenziv ta`sirga e`ga

aritmiyaga karshi hossaga e`ga

markaziy nerv sistemasini stimullaydi

N-holinomimetiklovchi ta`sir kursatadi

gipertenziv ta`sirga e`ga

allergiya karshi hossaga e`ga