TASM (Turbo Assembler) - Borland firmasi tomonidan yaratilgan bo‘lib, u 16/32-bitli mikroprotsessorlar uchun yozilgan dasturlarni kompilyatsiyalashda qo‘llaniladi. Bu kompilyator bevosita MS DOS muhitida ishlaydi. Turbo Assemblerning bir vaqtda ikkita versiyasidan foydalanish mumkin - tasm.exe va tasmx.exe.
Avvalo, Assemblerda tuziladigan dasturlarni qayta ishlash (exe-faylga aylantirish) uchun uni translyatsiya jarayoniga tayyorlash kerak. Dasturni bajariluvchi faylga translyatsiya qilish va uni protsessorning joriy holatida qadamba-qadam bajarilishini nazorat qilish hamda o‘rganish jarayoni to‘rt bosqichni o‘z ichiga oladi.
1-bosqich. Dastlabki (boshlang‘ich) dastur matni tayyorlanadi va u biror xxxx.asm fayl ko‘rinishida tegishli katalogda (albatta TASM paketi katalogida) saqlab qo‘yiladi;
2-bosqich. TASM translyatori orqali dastur assemblerlanadi, natijada xxxx.obj kengaytmali obyektli fayl hosil qilinadi. (Obyektli fayl - bu dasturning ikkili-kod ko‘rinishida tasvirlanishidir).
tasm misol.asm Agar dastur bir nechta mustaqil fayllardan (alohida modullardan) iborat bo‘lsa, assemblerlash jarayoni bu dasturlarning har biri uchun alohida bajariladi.
Agar dastlabki dastur matnida avvaldan xatoga yo‘l qo‘yilgan bo‘lsa yoki translyatsiya qilish jarayonida biror xatolikka yo‘l qo‘yilsa, u holda assemblerlashdan keyin ekranga bu xatoliklar haqidagi xabar chiqadi. Xatolar bartaraf qilingan taqdirda translyatsiyani takroran amalga oshirish zarur bo‘ladi.
3-bosqich. Dasturni yig‘ish (kompanovkalash). Bu ish Turbo Linker yig‘uvchisi (bog‘lanish muharriri) orqali amalga oshiriladi va nihoyat xxxx.exe yoki xxxx.com kengaytmali bajariluvchi fayl hosil qilinadi.
tlink misol.obj 4-bosqich. Tuzilgan dasturning xotira maydonida joylashgan holati, uning haqiqiy mashina kodida ifodalanishi va buyruq formatini o‘rganish uchun uni TD (Turbo Debugger) muharririda ishga tushirish.
td misol.exe