Atalar deyir atalarsöZÜ Işləyən Bey Hadi 20 200. S ebced Turuz-Tebriz

dabbax sevdiyi dəriyi, daşdan daşa vurar.

dad bilinməz belə, tikan yoxsa güldə əgər!.

dad gülənə, acı çəkənə yürür.

dad gülənə, acı çəkənə yürür.

dadandırar duzuna, yalan satar düzünə, heçdə gəlməz üzünə, duranı yıxar, yıxıldın əzər, üstündən keçər, yalan dünya, yalan dünya.

dadanma aşa, iş çıxar başa.

dadanmış duza, gəlir bizə.

dadanmış duza, gəlir bizə.

dadıqsıyar alışdığın bal olsa belə. (dadıqsıyar: dadı qaçar. dadı dəğişər).

dadın bilən yeyib gedər, dadın bulan dadıb gedər. (günün keçər, çökər torğan, yubandınsa, köçər karvan).

dadını bilsən ağızda onu sayqıl sən ümüt, umuqun yolda durubdur oda bəklər yarını. (ümüt: umut).

dadını bilsən ağızda onu sayqıl sən ümüt, umuqun yolda durubdur oda bəklər yarını. (ümüt: umut).

dadla acı, yaxcıyla pis ölçülməz. (türdəşlər birbirilə ölçüşər).

dadlı aşın özgəyə, görlü donun özüngə, tutma özgə əlini, yandır onu ortunqa (oda). (ötgə: özgə).

dadlı dada dadanma, acısı olmaz, inanma!. (bu söz, yaşamın öytgəliyin (dəğişgəliyin) bildirir. yaşamın acı dadlısına, qolay çoruna, eni yoxuna, olar olmazına oyaq qalmasın tavçalır (vurqulur, tovsiyə edir, tapşırır).

dadlı dadlı deməklə ağız şirində olar dadlıda olar.

dadlı dillə, bal aşır, acı dillə, daş daşır.

dadlı dillər acı sözlər yedirir, açmaz işi dadlı sözlər yeridir (açmaz: ilişik. qıfıllı).

dadlı duzdur verən dada duz, barlı sözdür verən dilə duz.

dadlı gəlib yalandım, acı olub talandım.

dadlı görüb bal demə, dinməz görüb lal demə.

dadlı olursa sonu, ilki acı nə olsun.

dadlı olursa sonu, ilki acı nə olsun.

dadlı söz, can arzısı, acı söz, baş ağrısı.

dadlı söz, can arzısı, acı söz, baş ağrısı.

dadlı sözdən bulamam dadlırağun, acı sözdən biləməm qatlırağun. (qatlırağın: yoğunrağın. gobutrağın).

dadlı sözün bircəsi, sandığından artıq açar bir ürək. (sandığından: düşündüyündən. fikr elədiyindən).

dadlı sözün bircəsi, sandığından artıq açar bir ürək. (sandığından: düşündüyündən. fikr elədiyindən).

dadlı su, daşdan çıxar, yaxşı söz başdan.

dadlı varmı sonu olmaya acı, varmı xoşluğ, yadlı (qərib. şaşırdan) olmaya ucu.

dadlıdan dadlı, yaxşı söz.

dadlını çox çeynəsən, ardı acı olur. yaxşını döğdükcə yaman olar.

dadlını çox çeynəsən, ardı acı olur. yaxşını döğdükcə, olduğu yaman olar.

dadlısı var acısı, qaylısı var şadlısı, yufqasıda qatlısı, gəlib keçər iz qoymaz. (yalan dünya).

dadlısını bilməyən acıq dili nə bilir. (dadlısını: türkcəsini).

dadlısını bilməyən acıq dili nə bilir. (dadlısını: türkcəsini).

dadmaq yaşamdandı, doymaq ölümdən.

dadmaq yaşamdandı, doymaq ölümdən.

dağ ağmasa, dərə dolmaz. (dağ uçmasa, dərə dolmaz).

dağ ağmasa, dərə dolmaz. (dağ uçmasa, dərə dolmaz).

dağ ardında olsun, yer alta olmasın. (ölməsində, uzaqda, ulaşılmaz yerdə olur belə olsun).

dağ başına yel dəğir, gözəllərə söz gəlir.

dağ başına yel dəğir, gözəllərə söz gəlir.

dağ başında çıxan çinar, özünə su tapar.

dağ başında itirən, ətəyində gəzər.

dağ başından duman əksik olmaz. (uca yerlinin başı, sıxıntısız olmaz).

dağ bəzəyi daş, kişi bəzəyi başdır. (dağ gözəlliyi daşınan, adam gözəlliyi başınan). (dağın görki (gözəlliyi) daşınan, adamın görki başınan).

dağ bəzəyi daşdır, kişi yaraşığı başdır.

Dağ dağa kavuşmaz, insan insana kavuşur. Çok uzaklarda da olsa insanlar bir gün birbirlerine kavuşabilirler. (Bayram Özdemir).

dağ dağa qovuşmamış, yol yola qovuşmuş.

dağ dərdi çəkəmmədi, kişi oğlu, dağı çəkdi.

dağ əriyər su ilə, baş ucalar dil ilə.

dağ ətəyində dursan, yüksəkliyin bilirsən, duvar dibində dursan, duvar nədir görürsən.

dağ ətəyində dursan, yüksəkliyin bilirsən, duvar dibində dursan, duvar nədir görürsən.

dağ görkü daş, baş görkü saç.

dağ görkü, daş, baş görkü saç, göz görkü qaş. (görkü: gözəlliyi. bəzəyi. yarğaşı).

dağ kürkü daşınan, adam kürkü başınan. (kürk: görk. gözəllik).

dağ nə qədər yüksək olsada yol, üsdündən aşar.

dağ nə qədər yüksək olsada, yol, üsdündən aşar.

dağ nə təkin (nə qədər) uca olsada, yol üstündən aşar. (kişi nə qədər çətinliklə, güclüklə qarşılaşırsa da, onuu yenər).

dağ sınqırına yel dəğir. igid başa munq dəğir.

dağ sınrına yel dəğir. igid başa munğ dəğir. (sınrına: zirvəsinə). (munğ: bəla).

dağ sınrına yel dəğir. igid başa munğ dəğir. (sınrına: zirvəsinə). (munğ: bəla).

dağ ucalar daş ilə, kişi ucalar baş ilə.

dağ uçmasa, dərə dolmaz.

dağ yarılar çalışsan, edqu ediş alışsan, öz kəndinlə barışsan, ay gün topraq göy ilə, evrən gülər səninlə. (edqu ediş alışsan: eyku (iyi) işlər, adətlərə öğrəşsən).

dağ yarılar çalışsan, edqu ediş alışsan, öz kəndinlə barışsan, ay gün topraq göy ilə, evrən gülər səninlə. (edqu ediş alışsan: eyku (iyi) işlər, adətlərə öğrəşsən).

dağ yeriməzsə, kişi yerir. (qarşı yöndən sonuc alınmayıb, səs çıxmasada, kişi olan, özü işə girir).

dağ yıxılmasa dərə dolmaz. (ağnasa dağ, dərələr boş qalmaz). (olan versə, acıq ac qalmaz). (acıq: möhtac. ac olan).

dağa düzə vermə oğlu qızı, oxut bilsin yurduna nə gərək, başlı böyürsə uşaq itirməz özün, keçirirdə el yad içrə sözün.

dağa qaldırıb, dağın basır.

dağa söykənib, dağ sökür.

dağa tırmanan qarışqada var, aslanda.

dağca bardan sanamazdan götürsən, bir gün olar dağ yerinə heç qalar. (sanamazdan: hesabsızca. ).

dağca qarın olunca, buğda dərək ağıl gərək.

dağca qarın, dağ boyda kişi yıxar. (qarınpalıq: dağca qarınlıq).

dağda belə söyənmədən dayanmaz. (söyənmədən: söykənmədən. arxalanmadan).

dağda belə söyənmədən dayanmaz. (söyənmədən: söykənmədən. arxalanmadan).

dağda yaşasan ilanla barış, kəndivə güvən özünlə barış.

dağdan arxası olanın, daşdan bağrı gərək.

dağdan arxası olanın, daşdan ürəyi olar.

dağdan arxası olanın, daşdan ürəyi olar.

dağdan börü, bağdan tülkü, eldən oğru kəm olmaz.

dağdan hey götürüb desənki "çoxdur", birdə görərsən ki dağ özü yoxdu.

dağdan inən olsun, dindən dönən olsun, sonradan görən olsun, təki qanan olsun yetər.

dağdan təpiyə düşmüş. (yuxardan aşağı düşmüş).

dağı daşdan, kişini başdan tanı.

dağı daşdan, kişini başdan tanı.

dağı daşı yel iylə sel od pozar, bir toplumu yalan yalan söz tozar. (tozar: yox edər).

dağı daşı yel iylə sel od pozar, bir toplumu yalan yalan söz tozar. (tozar: yox edər).

dağı daşı yel pozar, kişi yarsın dil pozar. (kişi: adam). (yarasın: arasın).

dağı oğruqun əğməz, dənizi qayığın bükməz. (kamanla dağ tutulmaz, qayıqla təniz bükülməz (bağlanmaz).

dağı oğruqun əğməz, dənizi qayığın bükməz. (oğruq: kaman). (kamanla dağ tutulmaz, qayıqla təniz bükülməz, bağlanmaz).

dağı ovruğun əğməz, dənizi qayığ bükməz. (kəmənd dağı əğməz, dəniz qayığla bənd olmaz. böyük işlər kiçik dişlə görünməz). (ovruğun: ovruq. avruq. (< av. ov). hörgən. kəmənd).

dağı yox, qarına qala, bağı yox barına baxa. (dərdsiz, qəmsiz, gəmsiz).

dağı, daşı su pozar, əroğlunu söz pozar. (dağı, taşı su pozar, insan oğlun söz (yalan, böhtan) pozar).

dağılmağı düşünən, bağ tutmaz, pozulmağı düşünən, ev qurmaz.

dağın gözəlliyi daşınan, adamın gözəlliyi başınan. (dağın kürki (gözəlliyi) daşınan, adamın kürki başınan).

dağın hündürlüyün görən, dərənin dərinliyindən söz açar (xəbər verər).

dağın hündürlüyün görən, dərənin dərinliyindən söz açar (xəbər verər).

dağın hündürlüyün yox, dərənin dərinliyin gör.

dağın hündürlüyün yox, dərənin dərinliyin gör.

dağın uca olduğun görməyən, öz ucalığın əldə edər.

dağına baxıb qarın versin, bağına baxıb barın, könlünə baxıb yarın versin.

dağına görə qarı var, bağına görə barı.

dağlar dənizlər üstümə gəlmək: vəhm oturdu.

dağlar gəzən ayağlar, gücsüz qalıb, gücü çatsa ayağlar.

dağlar yarmış iş görən, daş qımıtmaz söz gürən. (qımıtmaz: hərəkətə gətirməz). (söz gürləmək: söz gurlamaq. xətiblik edmək).

dağlar yarmış iş görən, daş qımıtmaz söz gürən. (qımıtmaz: hərəkətə gətirməz). (söz gürləmək: söz gurlamaq. xətiblik edmək).

dağlara çıxmayan, uzaqları görənməz.

dağlara qar yük olar, kişiyə illər.

dağlarda dağ ətri var, bağlarda bağ ətri var, mən ölsəm kösüm (sinəmi) yumayın, köksümdə (sinəmdə) yar ətri var.

dağlardan böyük, dağlardı.

dağlardan böyük, dağlardı. (dağlardan böyük, dağlar).

dağlı yer bulağsız, sulu yer qamışsız olmaz.

dağlı yer qarsız, qalabalıq qaysız olmaz. (qaysız: hadisəsiz).

daha olmaz öndən aşnalıq, yaraklarsın neçə yerdən cüdalıq.

dal qırılmadan camı sınmadan, can yerindəkən, bilək dəğərin.

dala düşənlərdə nərsə çatmır, kölgə olub heçin dala düşmə.

dalam düşəm qalam qalxam nə dərək, yaşam sürür, yolum durur. (nə dərək: önəmi yox).

dalan suya, əl atar çöpə.

dalaşdıqca daralar, gengəşdikcə genələr.

dalda basılan, üzdə doğar.

daldala qoyma düşə yer üzünə, arxa gələn arxalıya. (köməyə kömək ol).

daldan təpir, öndən qapır.

dalgeç yasa doğrudar. (dalgeç: istisna). (yasa: qanun). (doğrudar: isbat edər).

dalı qaldın gic, önə keçdin bij dedilər, iti geddin dəli, yavaş geddin çolaq dedilər.

dalı qurumazdan, balanı ulumazdan. (ağacı qurumazdan əğ, balanı uşaqlıqdan bəsit (bəslə).

dalıda alar, burunda doğar. (gecə boylu düşən, irtə doğur) (hər gizin, gəzi var açlımağa).

dalını güdmə, gedəni itmə.

dalışmaqla dalaşmağı, düşünməkə öcüşməgi dəng tutma. -öcü qov, öclə qovul, öcə tutulma.

dalıycan yaz gələn qışdan qorxma, dalıyca qış gələn, güzdən qorx.

dalqa qayadan dalqınar, sevən sevəndən yalqınar (aldanar). (dalqılmaq: toxunub qalmaq. dalınıb qalmaq. taxılıb qalmaq. geri dönmək).

dalqa qayadan dalqınar, sevən sevəndən yalqınar (aldanar). (dalqılmaq: toxunub qalmaq. dalınıb qalmaq. taxılıb qalmaq. geri dönmək).

dalqasız su uzta üzən yetirməz.

dalma sözün dalına, işən işə yaşamda. (işən: inan).

dam dirək üsdə durar.

dam uça bilər, sevgi sına bilər. damı dayaq saxlar, sevgini sığal yağlar. (sığal: oxşama. nazlama).

dam üzə düşdü gözüm çer təğyə, istədim olsun işim rəmzilə aşkar təğiyə, yanağın öpməyə, quranə təfəüül elədim, gəldi bu ayə ki, ən təp təğiyə.

dama çıxmağa, çıxacaq var, damdan enməyə, enəcək var.

dama dama göl olar, heç dammasa, çöl olar. (dama-dama göl olur, axa-axa sel).

dama-dama göl olur, axa-axa sel.

damar damar dam yıxar, damcı damcı göl yığar.

damar damar, daşı dələr. (damcı, damar, daş deşər).

damarda qan oynamaz, heç nə yerin tapmadı. (hər nəyə çaba gərək).

damar-damar, daşı dələr.

damcı axmaz sel olmaz, dilənçidə ut olmaz. (ut: utanc. həya).

damcı ''damar damar'' daş dələr. (bir işdə durmaq, işini qurmaq deməkdir). (bir işdə durmaq: dirəniş).

damcı damcı donar, günü gələr dağ olar.

damcı damcı yığnatıb dalqa bolar, damcı damcı ağnadıb dərya bolar.

damcı əkən yağış dərər, yağış əkən selin güdər.

damcı görüb, seli unutma.

damcı, damar, daş deşər.

damcıda damar olsa, dəniz oynadar.

damcıdan qaçıb yağmura düşmək. (düşmək: uçramaq).

damcını sudan, bulağı çaydan qoruyan tanrıya güvən.

‎damcının gücü nə, dələ daşı, damcı damar ilə deşər daşı.

damcıyla da, susağlığ toxdar.

damda gəzən keçidən, çamda gəzən oğlaği. (elə babadan, belə atadan, belə bala, böylə bəla).

damdıran əl səndə olsun, damızlıq yer tapılar.

damğan damcı dam dələr. (damğan damcı, daş dələr).

damı saxlayan dirəkdir, eli saxlayan tıraktur.

damış damış yağdırar, çaylar qurub çağdırar.

damış. axış. yağış.

damız dəmiz isti.

damla damla aşınar, çıxar qazan başına.

damla damla göl olar, damlamazsa çöl olar.

damnışın bilməyən, yağnışın nə bilir.

dan axşamım erkən aşdı neyləyim, pis yaxşıdan keçirmişəm günlərim, bu gün əldə mən bilirəm neyləyim, boş veribən dünləri, tox keçirəm günləri. (dan axşamım: ömür günüm). (erkən aşdı: çox tez keçdi). (tox: nəfsi dolu. gözü dolu).

dan atar görməz gecə yoxdur gözü, axmağa verməz yanıt bilgə kişi susmaq seçər. (dan atar görməz gecə yoxdur gözü: gecə dan atarı çəkəməz).

dan atar görməz gecə yoxdur gözü, axmağa verməz yanıt bilgə kişi susmaq seçər. (dan atar görməz gecə yoxdur gözü: gecə dan atarı çəkəməz).

dan atarı duman açar, çökər gecə duman yapar. (atdı danım duman açdı, çökdü gecə duman yapdı). {dan atası duman açar, gec çökəsi duman yapar. (gec: gecə)}.

dan atarkən eşikdə, gün yatarkən beşikdə. (beşikdə: deşikdə. oyuqda. evdə). (eşikdə: dışarda. çöldə). (gənclərə öğüd).

dan atarkən gülər üz, gec dönərkən ağlar göz. (gec: gecə). (qoşalıq nisgili yaşayan yalğızlar).

dan atarkən sökülər qarnı bu boylu gecənin.

dan atası duman açar, gec çökəsi duman yapar. (gec: gecə). (dan atarı duman açar, çökər gecə duman yapar). (atdı danım duman açdı, çökdü gecə duman yapdı).

dan atası duman açar, gec çökəsi duman yapar. (gec: gecə). (dan atarı duman açar, çökər gecə duman yapar). (atdı danım duman açdı, çökdü gecə duman yapdı).

dan atmadan saçğanmaz. (saçğanmaz: ışğınmaz. . ışınmaz. gün çıxmaz).

dan bəzəyi içə yarar, gün bəzəyi elə yarar, tün bəzəyi ərə yarar. (dan: səhər) (gün: günüz) (tün: gecə).

dan irtəniz umutlu, axşam gecəz umuqlu. (dan irtəniz: sübh sabahız). (umuq: yolda olan umut).

dan ışığı gecə qalmaz!.

dan mürgüsü yolçunu yoldan qoyar. (mürgüsü: huşlanması).

dan naxıra tün axıra.

dan soyuğu yolçunu yoldan edməz.

dan sökdü, yandı gecə (sökərsə dan, sönər gecə. - örtük düşdü, dan söküldü. - başlıq düşdü, baş göründü. - taqqa düşdü, kəl göründü).

dan tez atmış bu gecə, gözləməyə yoğdu öğün, başın at yat günüzün, gündə batar, axşam olar. (öğün: çağ. zaman. növbət).

dan yeməyin yükünlət, şam yeməyin yüngüllət. (yükünlət. ağırlat. yüklət).

dana tutmağa, inək saxla.

danam gedər naxıra, axşam gələr axıra. (danam: dan çağı. sәhәr). (yılxı yaşamı böylədir). (yılxı: heyvan).

danğısız (insafsız) türk olmaz, başsız börk olmaz.

danıq danalara bildiri. -tanrı, yaradan dildə sorar sorqu sorağlar sınağında, danan olmuşsa dilin, sorquya tutmaz belə billah!, gədə billah!. (danıq: mülhid). (sorqu sorağlar: hesab kitablar).

danıq danalara bildiri. -tanrı, yaradan dildə sorar sorqu sorağlar sınağında, danan olmuşsa dilin, sorquya tutmaz belə billah!, gədə billah!. (danıq: mülhid). (sorqu sorağlar: hesab kitablar).

danıq dönük adlanar, kəndi yurdun qoyan, özgə yurdun qoruyan (danıq dönük: gavur xain). (deyə bilmərəm kişi buna).

danın ertin uğursuz biri çıxırsa uğruva sənin, dənin səpip yolun sapdır, uğrun çevir başqa bir yönə. (danın ertin: səhər tezdən). (uğursuz: yumnsüz. şum).

danın ertin uğursuz biri çıxırsa uğruva sənin, dənin səpip yolun sapdır, uğrun çevir başqa bir yönə. (danın ertin: səhər tezdən). (uğursuz: yumnsüz. şum).

danışan çoban lal bilgədən irəli. (irəli: əfzəl).

danışan dağı aşdı, danışmayan yolu çaşdı.

danışan dilin olsun, yeyilən aşın, sağlanan başın.

danışan qanmaz olsa, dinləyən bilən gərək. (qanmaz: axmaq).

danışan, dağı aşdı, danışmayan, yolu çaşdı. (danışan: savlaşan. məşvərət edən).

danışanda dilivə, yeyəndə əlivə yiyə (yiyələn). (danışdın, dilivə, yedin, əlivə yiyə).

danışanda xoşdu, xəşliyəndə boşdu.

danışanda susmağı unutma, susanda sözüvü.

danışanlar tov aşmış, danışmayan yol çaşmış. (tov: > dağ) (danışmaq: danışqanmaq: tanışlıq, bilgi almaq).

danışdığın qanan, susduğun bilər.

danışıb susudurulmaqdansa, danışdırılmayınca susmaq yeğ.

danışıb susudurulmaqdansa, danışdırılmayınca susmaq yeğ.

danışıq, qonuşuq, gəpiş olan yerdə söz, oy gəlişər. (aytışıqdan söz doğar). (söz danışıqdan keçər).

danışırsan dilivə, yeyirsən əlivə yiyə (yiyələn).

danışqanla dalaşqan yol yoldaşı olanmaz.

danışmağa söz yoxdur, görüşməyə yer yoxdur, baxışmağa üz yoxdur, uzaq qaldın ıraq dur, yaxınçılıq yozluqdur. (yozluqdur: iki üzlülükdür).

danışmağın bilir, düşünməyi unudub.

danqalıq dingəlik . (təklik dinclik). (təhlik dişlik). (azacıq aşım, ağrımaz başım).

danla atıb günlə batam, uşaqsini yerdə yatam. (uşaqsini: uşaq kimi).

danlamayın ol kimi aşqa uya, deyiplər sevgi, kilimi suya bıraxar.

danma söyləsən, dinmə bilməsən.

danmaq haçan olumluğa yol açmış.

danmaq ilə qanmağa yol açılmaz.

danmaq kimi öğrətib, sən olasan ikinci, çalış öğrəş birindən, ta olasan ilkinci.

dar ağacın quranlar, nə vermişlər yaşama, bu yolda sən çalışsan, ölməyin yeğ yaşama!.

dar ağacın yıxanlar, dar başına çıxmasın, başda gücün gəzənlər, el yazısın yazmasın.

dar börk başı sıxar, pis arvad ürəyi.

dar geyməyən, gen geyməz, gen geyməyən, heç geyməz.

dar quran, dara çəkilir.

dar olur sıxır, gen olur çıxır.

dar yer pis gün, çıxmazlara düşəli, sınağ düşdü, doslar sındı yar qaçdı.

dara çıxmaq, yol açmaz. dar yıxılsa, asılmaz.

darağ toka girməz. (toka: bükük. bürkük. sıx. tünlük yer. pırtlaşıq, qarışıq yer). (hər işin özəlliyin gör).

darda qalan qurt, ıslağ olan it yatamaz!.

dardan asılanın evində, kəndirdən danışmazlar.

dargündə tutan dosd əli doslar yaşasın.

darı (darıq) göz çıxarar (kiçikliynə, azlığınaqarşın, etgili, güclü olan).

darığ verdim, oğun aldım, oğun verdim çörək aldım, çörək verdə al sağın: yarıt, rəhmət qazan. (oğn > un). (sağın: yarıt, rəhmət).

darıxan qınki çata barçağına. (qınki: çətinki).

darıxan yolun çaşdı, darıxmayan yola başdır.

darıxırsın yarığın bul.

darıxış düşsə içə, nisgil olur!. (darıxış: darıxma).

darıxış kişi aşırar, dözüm daşırır.

darıxış üstünə ağrı tapılan adlanıri sonçu ölüm.

darıxış, düğünlərin açılmazından, arzıların armanlığından doğur. (armanlığından: ərəməgindən. əl çatmazlığından).

darıxma çox nol sırayladır, çatırsa sıran alıbda gedər. (nol: suvarma sırası. su dovu).

darıxma özləm nisgil yaşamdandır, unutmaki həpsi sevgidən doğur.

darıxma özləm nisgil yaşamdandır, unutmaki həpsi sevgidən doğur.

darıxma! darıxan çaşır, qəmə bulaşır.

darıxmadan baxınca, tünlükdə, ay görünər. (tünlükdə: damda olan tüstülük, baca).

darıxmağın nәdәni, yürüməz işlər olur. (yürüməz: yürüməyən. yolunda olmayan).

darıxmaqsa unutmaq, uzaqlıqdan pöhrələnən bir sonuc.

darıxmayan darlığa, çata bilər varlığa.

darın varsa, dərmana yürü, pulun varsa, bazara yürü. (darın: dartın. dartılmalı nərsə).

darqanın sözü evdə keçməz. (hamı qarşındakın olduğu yerdən görər).

darlıq, qaranlıqdır, genlik, yasanlığdır (yarağlıqdır).

dart üzmə, it yıxma. (it: itələ). (bur qırma, itələ yıxma, öldürmə).

dartğın könül buldunsa, dartın onu alasın. (dartın: çalış). (dartğın: tutqun). (dartğın könül buldunsa, dartın onu açasan). (tutqun könüllü kimsəyə ucradın, rasladınsa, çalış onu kövrəsən, boşaldasan, yoğşadasan).

dartıq olsa sağa, sola, təlbələnər, düşməz yola. (dartıq: əğim. çəkiş. kişiş). (təlbələnər: səndələnər. dəngəsin əldən verər).

dartılan ip, üzülə bilər.

dartılmasa, bərkinməz.

dartılmış yay, tez gec boşalar.

dartın dartan utanmaz. (dartın dartan: olanın verən). (varın verən utanmaz).

dartın dartan utanmaz. (varın verən usanmaz).

dartışla yar seçilməz, acıqlı su içilməz. (acıqlı: çox şor).

dartqıl qonağ gəlincə, uğra yolun gedincə. (dartmaq: pəziralıq edmək). (uğra: xoş görüşlü ol. qulluğunda ol).

daş atan bəlli, baş tutan bəlli, burda sən nəçisən.

daş atana, çörək at, narla belə, heyva at, bir tikəni qanmıyan, məncə yavaş, yaddan at!. (Araz Təbrizli).

daş atanda özləri, baş tutanda. bir əllə vurur, bir əllə tutur. ayağla vurur, ağızla yığır. qonşu atır, qonşu tutur. sağ tutur, sol vurur. bir ortadı, sağda kəsir, solda. sağ göz görür, sol göz yumur. ağız deyir, sol göz görür, sağ göz qıyır.

daş atdınsa aş güdmə. (daş atıbsan aş güdmə).

daş atıb, başın tutmaq.

daş atırsa bir dəli, başın gizlət kal əli.

daş atısan palçığa, sıçradırsan üzüngə, söğüş söymə özgüyə, kölgə salar güzgüyə.

daş bağlamş ürəyinə, dil öcünü alacaq, sırtıq quzqun yağunu, iç ölkədən qoğacaq. (quzqun: ləş yeyən qarqa). (ürəginə daş bağlamaq: qutarnıqlı qərar vermək. bir oy sanı qılmaq, aşırmaq üçün dönülməz cıdamla, dözümlə tutu tutunmaq (müsəmməm olmaq).

daş başdan qılıc keçdi, qələm keçmədi. (daş başlıdan qılıc keçdi, qələm keçmədi). (daş başdan: daşa dönmüş başdan) (qələm: söz).

daş başı unutmuş, baş daşı yox.

daş başlıdan qılıc keçdi, qələm keçmədi. (daş başdan qılıc keçdi, qələm keçmədi). (daş başdan: daşa dönmüş başdan) (qələm: söz).

daş bərkini dağdan al, yemək dadın yağdan al. (bərkini: sərtini). (yağdan: yağlı, yaxımlı olandan).

daş bilən vurduğuvu, aş bilən vur.

daş bir yerdə qalsa gövərər.

daş böyükdür təprәnmәz, başla işlə daşı əz.

daş çəkisiz tükan yox, yoxsa xanım ev eşiyi quran yox.

daş dağa güvənər, iyid ürəyə.

daş daşa söykənip duvar olur.

daş daşı sındırar.

daş daşınan, - doğan doğanla, - sırça sıçaynan, - sərçə sərçəynən olsa, nə biri sınır - nədə biri qırılır, - nə inciyib ülkür, - nədə üşənür (oğulur).

daş dəğməmiş gəzməsə ayaq, daş düşdü başa olunca yataq.

daş durduğu yerdə ağırdır, təprətirsən, yüngül gələcək.

daş düşdüyü yerdə ağır olar.

daş düşdüyü yerdə ağır, ya çığır ya bağır.

daş kimi bərk, göy kimi uca ol.

daş kişiyə, daş başa dönməz, kişi daşa, baş daşa dönər: .

daş qatı, baş qatı, baş daşdan qatı.

daş qazanda, aş pişər. (dışı daş, içi yaş). (yol yorağı bilsə kişi, daş durumda, görər işi). (yol yorağın tapa bilsən, bərk çətin, güc ortamdada, qolaylıq yarada bilirsin).

daş qıran, dağ yarar.

daş qızar, aş pişər, hər nə, yoluna düşər. (hər nəyin yolu var, geniş otaq, yolu dar). (birdə bu deyim, kişini, iş içində dözümə, tələsməməyə çağırır).

daş mum olmaz, yağı (düşman) dosd.

daş nə qədər yuxarı qalxsa, genədə toprağa düşəcək.

daş olursun, qırıq könül yapırsın, olda topraq, qızıl güllər saçırsın!.

daş su götürməz, dibinə batar, su daş götürər, üzünə çıxar. (yaşamda daş olma, su ol!!!!).

daş ürəklər yaşalmaz, öldür ürək, yaşam bul. (yaşalmaz: ölünməz. yumşanmaz). {ürək öldürən, yaşam bulur. (öldürmək: sulatmaq. yumşatmaq)}.

daş üsdə əkin bitməz.

daş yeməklə, daşlıq olmaz, quş daşlığı, daşdan boş olmaz (boşalmaz).

daş yəşərməz, keçirsədə yaz, olda topraq qoxur güllər saç!.

daş yonular diş bilən, yaşam onar iş bilən.

daş, bir yerdə qalsa gövərər.

daş, daşa söykənir duvar olur.

daş, daşı sındırar.

daşa dedim əridi, başa dedim səridi. batsın belə bir baş ki ağızda dili yoxdu.

daşa dönsün o baş ki, dilsiz qalıb.

daşa gedən daşa çıxar, başa gedən başa. (seçdiyin yolun barağı bəlli).

daşa söykən, başla öğrən. (