Atletika, voleybol, gandbol, futbol, gimnastika, shaxmat

Tezlikni o’zgartirish bilan aldab o’tish. Himoyachidan qutilish uchun to’p olib yurishni tezligining kutilmagan o’zgarishidan foydalaniladi. To’pni urib yurish tezligi avvalo to’pni qay burchak ostida maydonga yuborilayotganligi va sakrash balandligiga bog’liq. To’p bilan oldinga harakat qilish tezligi avvalo to’pni sakrash balandligiga va uning sapchish burchagiga bog’liq. Tikkaga yaqin va past sakrashda buyurilsa yurish sekinlashadi va butunlay joyida bajarilishi mumkin.

17-rasm. To’pni past olib yurish.

18-rasm. To’pni to’g’ri chiziq bo’ylab olib yurish.

19-rasm. To’pni orqadan o’tkazib, yo’nalishni o’zgartirib olib yurish.

20-rasm. To’pga qaramasdan yerga urib yurish.
Yo’nalishni o’zgartirish bilan aldab o’tish. Asosan bu harakatdan raqibni aldab o’tish va hujum uchun halqa tomon o’tish uchun foydalaniladi. Yo’nalishni quyidagicha qilib o’zgartirishadi: to’pning yon sirtini hohlagan nuqtalariga panja qo’yiladi va kerakli yo’nalishga qo’lni to’g’rilanadi. Shuningdek, sapchish balandligini o’zgartirib, burilishlar va to’pni u yoqdan bu yoqqa o’tkazib ham aldab o’tish mumkin. Shuningdek, to’pni bir qo’ldan boshqasiga o’tqazish bilan yashirincha, orqadan yoki to’pni oyoq ostidan o’tkazish bilan ham raqibni aldab o’ttish usulidan keng foydalaniladi.

Savatga to’p otishlar

To’p otishni bajarishga tayyorlanish jamoa hujumidagi asosiy mazmunni tashkil etadi, halqaga tushirish esa – uning bosh maqsadidir. Bellashuvda muvaffaqiyatli qatnashish uchun har bir basketbolchi faqatgina uzatish, tutib olish va to’pni olib yurishni qo’llashni bilishi emas, balki har xil holatlardan, raqib qarshiligiga qaramay istalgan masofadan to’p otishni bajarishi, halqaga aniq hujum qilishi kerak. O’yinchining o’zgarayotgan vaziyatni va hujum uchun har bir qulay vaqtdan foydalanishga harakat qilish, o’yinchining shaxsiy iste’dodi va xususiyatlarini hisobga olgan holda, otishning usullarini har xil ko’rinishdagi arsenalini egallash kerakligi aniqlaydi. Savatga otishning aniqligi birinchi navbatda oqilona texnika, harakatlar turg’unligi va ularni boshqarish, muskullarning kuchlanishi va bo’shashtirilishi to’g’ri almashishi, qo’l panjalarining kuchi va harakatchanligi, ularning yakunlovchi kuchlanishi bilan shuningfek, to’pning optimal uchish trayektoriyasi va aylanishi bilan aniqlanadi.