Avrupa Parlamentosunun Kararı Ermenistan’ın Keyfini Kaçırdı
Yüklə 141,16 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 21 Yüzyıl Türkiye Enstitüsü
- “top şimdi Ermenistan’da
- Sayın Asker. Biliyorsunuz Dağlık Karabağ konusunda taraf ülkelerin imzaladığı bir “Madrid İlkeleri” var. Bu konuda okuyucularımızı aydınlatabilir misiniz
- İlk aşamada Ermeni orduları Karabağ çevresinden 7 rayonu boşaltacaktır.
- Yevgeni Kirillov
- Karabağ’daki durumu bir Ermeni işgali olarak görmesi, işgal altındaki Azerbaycan topraklarından Ermeni güçlerinin çekilmesini
- Sanırım Ermenistan bu karara tepki göstermiştir…
- Türkiye-Azerbaycan tandemi
- Söz konusu karar ile Azerbaycan yönetiminin haklı davası, bir uluslararası kuruluş tarafından teyit edilmiş olsa da
- Sevgili Hocam; son sözlerinizi alabilir miyim
- Azerbaycan’a iade edilecek toprak meselesi bizim gündemimizde bulunmuyor
|
Dr Ali Asker: “Avrupa Parlamentosunun Kararı Ermenistan’ın Keyfini Kaçırdı” 26 Mayıs 2010
Kafkasya stratejisinin işlenip hazırlanması gerektiğine dair 2216 No’lu karar kabul edildi. Bu konuda görüşlerini almak üzere 21 Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Avrasya-Rusya Araştırmaları Bölümü uzmanı Dr. Ali Askerile görüştük.
Röportaj: Behçet Kemâl Gürsoy
Avrupa Birliğinin Güney Kafkasya stratejisinin işlenip hazırlanması gerektiğine dair 2216 No’lu karar kabul edilmesinin Ermenistan üzerinde nasıl bir etkisi olmuştur?
Azerbaycan tarafının yenilenmiş Madrid ilkelerini desteklediğini açıklaması üzerine “top
kalması için her türlü yola başvurmaktadır. Bu kararın süreci nasıl etkileyeceği ise merak konusu.
bir “Madrid İlkeleri” var. Bu konuda okuyucularımızı aydınlatabilir misiniz?
Ermenistan’ın dışişleri bakanlarıyla yaptıkları toplantıda kabul edilmiştir. Bu ilkelere göre Dağlık Karabağ çevresindeki 7 rayon Ermeni işgal güçleri tarafından boşaltılacaktır. Karabağ için Azerbaycan'ın toprak bütünlüğü ilkesini ihlal etmeyen geçici statü hazırlanacaktır. Ermenistan ve Dağlık Karabağ arasında koridor sağlanacak, Karabağ’ın nihai statüsü bölgede yapılan bir “referandum”la belirlenecektir.
Her iki ülkenin
kamuoylarında bu
ilkelerle ilgili
bir dizi
spekülasyonlar geliştirildi. Azerbaycan kamuoyundaki eleştiriler, bu ilkelerin kabul edilmesiyle Karabağ’ın artık elden çıkarılmasına karar verildiği yönündeydi. Ermenistan kamuoyundaki eleştiriler ise sürecin, Karabağ’ın Azerbaycan sınırları içinde kalmasıyla sonuçlanacağına ilişkindir.
görüyordu. Erivan ise referandum yoluyla self determinasyon hakkının sağlanacağı kanaatindeydi. Şunu da vurgulamak gerekir ki tıpkı Türkiye-Ermenistan protokollerinde olduğu gibi İrevan bu belgeyi de tersten okumaktadır. Bu yıl Martın 5’inde Paris’te Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov AGİT Minsk Grubu eşbaşkanlarıyla görüşünde Bakü’nün tutumunu açıkladı: Azerbaycan hükümeti Aralık 2009’da ve Ocak 2010’da Azerbaycan ve Ermenistan’a takdim edilmiş yenilenmiş Madrid ilkelerinin kabul ediyor. Minsk Grubu eşbaşkanları bir gün sonra açıklama yaparak müzakerelerin Madrid ilkelerinin yenilenmiş varyantı üzerinden sürdürüldüğünü ifade ettiler. Yenilenmiş ilkeler öncekilere nazaran daha
somuttur. Mart
2010’da Azerbaycan Dışişleri Bakanı
E.Memmedyarov yaptığı basın toplantısında yenilenmiş Madrid ilkelerini açıkladı. Madrid ilkeleri aşamalı bir çözümü öngörmektedir. İlk aşamada Ermeni orduları Karabağ çevresinden 7 rayonu boşaltacaktır. Bu da iki aşamada gerçekleşecektir. Birinci aşamada 5 rayon ve Laçın rayonunun 13 köyü, ikinci aşamada ise Laçın ve Kelbecer rayonlarının tamamı boşaltılacaktır. Daha sonra tüm ulaşım hatları, su kemerleri onarılacak, mülteciler ve göçmenler daha önce yaşadıkları yerlere dönecektir. Bundan sonra Karabağ’ın nihai statüsü referandum yoluyla belirlenecektir. Tüm aşamalarda Azerbaycan’ın toprak bütünlüğü ilkesi ihlal edilmeyecektir.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İ. Aliyev R. Erdoğan’ın Bakü ziyareti(17 Mayıs 2010) sırasında yaptığı basın toplantısında Bakü’nün tutumunu bir daha teyit etmiştir: “Ermenilerin bu önerilere olumlu yanıt vermesi ve ordularını geri çekmesi durumunda Azerbaycan Ermenistan’la tüm sınırları ve ulaşım hatlarını açacaktır. Dağlık Karabağ sorununun çözümü sürecinde tüm önemli aşamalarda Ermenistan tarafı görüşmeleri ihlal etmiştir. Eğer Ermenistan AGİT Minsk Grubunun önerilerine olumlu yanıt verirse taraflar çözüme yaklaşacak, aksi takdirde müzakere süreci sekteye uğrayacaktır.”
İrevan mümkün olduğu kadar süreci uzatmaya çalışacaktır. E. Memmedyarov bu belgenin “gökten inmediğini”, uzun süren müzakerelerin sonucu olarak ortaya çıktığını vurgulamıştır. Haziran
ayının 5’inde
Azerbaycan Dışişleri Bakanı Minsk
Grubu eşbaşkanlarıyla bir araya gelecek. Onlar Ermenistan’ın tutumunu Azerbaycan’a iletecektir. Azerbaycan tarafı hazırda Ermenistan’dan gelecek yanıtı beklemektedir.
2216 No'lu Avrupa Birliğinin Güney Kafkasya stratejisine dair belgede bölgedeki dondurulmuş çatışmalar, öncelikle Dağlık Karabağ sorununun çözümüne yer verilmiştir. Belgede Avrupa Parlamentosu’nun Dağlık Karabağ müzakere sürecinden memnuniyet duyduğunu, Ermenistan ve
Azerbaycan cumhurbaşkanları arasında Moskova
Deklarasyonu'nun ruhuna uygun 2009 yılında gerçekleşen altı görüşmenin buna bir örnek teşkil ettiği vurgulanmıştır.
Taslak metnini hazırlayan Bulgar parlamenteri Yevgeni Kirillov toplantı sırasında “Güney Kafkasya Avrupa Birliği için sadece sınır bölgesi alanı değildir. O Avrupa Birliği için ekonomik ve siyasi açıdan olduğu kadar, güvenlik açısından da stratejik öneme sahiptir” demiştir.
Belgenin önemli hususlarından biri Karabağ’daki durumu bir Ermeni işgali olarak görmesi, işgal altındaki Azerbaycan topraklarından Ermeni güçlerinin çekilmesini ve göç edenlerinin dönmesine izin vermesini öngörmesidir. Belgede Karabağ ve Türk- Ermeni ilişkilerinin normalleşme sürecinin ayrı ayrı süreçler olduğu vurgulanırken, bu süreçlerden birisinde ilerleme sağlandığı takdirde aynı zamanda tüm bölgeyi olumlu yönde etkileyebilecektir" ifadesi kullanılmaktadır.
Sanırım Ermenistan bu karara tepki göstermiştir…
kabul edilen tasarı, Avrupa Birliği'nin defalarca ifade ettiği görüşüyle çelişmektedir. Dışişleri Bakanı “Raporda Dağlık Karabağ sorunuyla ilgili maddeler aynı raporda yer alan ne Madrid Prensipleri ne de Moskova Deklarasyonuna uygun değildir. Tanımlamalar açıkça bir karmaşıkta görünüyor” diye konuştu. Mühalefetteki Ermeni Ulusal Kongresi Koordinatörü L. Zurabyan bu belgenin kabul edilmesini Ermeni diplomasisi açısından bir rezalet
belgedir. Zurabyan, belgenin 39. maddesinde Güney Kafkasya’daki sorunların çözümünde Rusya ve ABD’nin yanı sıra Türkiye’nin de adının geçmesini “utanç verici sonuç” olarak değerlendirmiştir. Ermeni Ulusal Meclisi Başkanı О.Abramyan Avrupa Parlamentosu Başkanı Jerzy Buzek’e mektup yazarak belgedeki Dağlık Karabağ’la ilgili altı bendin dördünde (6, 7, 8, 10) sorunun barışçıl yollardan çözümü sürecine, ayrıca AGİT ve Avrupa Topluluğunun Aralık 2009’da Atina’daki açıklamalara, ayrıca Avrupa Parlamentosunun 1998 tarihli kararına aykırı olduğunu iddia etmektedir. “Miras” partisi parlamento grubu sekreteri L.Alaverdyan bu durumun ortaya çıkmasının nedenini Ermenistan’ın pasifliğinden kaynaklandığını ifade etmiştir. Taşnaksütyun partisi ise “Türkiye-Azerbaycan tandemi”nin doğal sonucu olarak gördüğünü açıklamıştır. Ermenistan’da yapılan yorumlar daha çok Yevgeni Kirillov’un önyargılı olması, Azerbaycan’ın lobicik faaliyetleri, Ermeni diplomasisinin zafiyeti olarak görülmektedir. Azerbaycan cephesinde ise bu gelişme doğal olarak “diplomatik zafer” olarak görülmektedir.
Yaptırımsız karar etkin olabilir mi?
Ermenistan ve Azerbaycan’a eşit mesafede durmağı tercih eden Avrupa’nın böyle bir kararı alması önemli gelişme sayılabilir Uzun müddet enformasyon çemberinde sıkıştırılmış Azerbaycan ne ABD ne Avrupa ne de Rusya’dan hiçbir zaman hak ettiği desteği alamamıştır. Bunu dikkate aldığımız zaman alınan kararın psikolojik açıdan da Azerbaycan yönetimi ve kamuoyu üzerinde olumlu hava yaratacağını söyleyebiliriz.
Bu belge, olayla ilgili Avrupa’nın bakış açısını ortaya koyması açısından önemliyken her hangi bir şekilde yaptırım gücünün olmamasını vurgulamak gerekmektedir. Karabağ sorununun çözümünde bundan daha önemli sayılabilecek BM kararlarının durumuna bakmak yeterli olacaktır. BM’nin bu konudaki 4 kararı (822, 853, 874, 884 sayılı kararlar) hala kâğıt üzerindedir. Uluslararası hukuk ilke ve normlarının Azerbaycan’dan yana olmasına rağmen işgal konusunda herhangi bir somut adım atılmamaktır. 2005 yılının Ocak ayında Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Genel Kurulu tarafından “Ermenistan’ın Azerbaycan Topraklarını İşgal Ettiğine Dair” bir karar çıkmıştır. Söz konusu karar ile Azerbaycan
gücü olmadığı gibi çözüm için herhangi bir eylem planı da sunmamaktaydı.
Sevgili Hocam; son sözlerinizi alabilir miyim?
Bugün Ermenistan ekonomik ve sosyal sorunlarla baş edememektedir. Buna rağmen işgali devam ettirmekte kararlıdır. Avrupa Parlamentosunun kararına sert tepki gösteren Ermenistan Savunma Bakanı Seyran Oganyan, “Azerbaycan’a iade edilecek toprak meselesi bizim gündemimizde bulunmuyor” demiştir. Azerbaycan tarafı ise barış görüşmelerinde ilerleme sağlanamazsa sorunun silahlı yoldan çözüleceğini vurgulamaktadır. Kafkaslarda yeni bir savaşın çıkmasını önlenmesi için sorunun çözümünü üstlenmiş büyük güçlerin Ermenistan’a baskı yaparak süreci hızlandırmaları gerekmektedir.
Kaynak,
http://www.haberiniz.com/yazilar/roportaj13642- Dr_Ali_Asker_Avrupa_Parlamentosunun_Karari_Ermenistanin_Keyfini_Kacirdi.html Yüklə 141,16 Kb. Dostları ilə paylaş:
|