Avtomobil yo‘llari qurilishi ayrim jarayonlardan tashqil topgan uslubli
Yüklə 474,17 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Avtomobil yo‘llari qurilishi ayrim jarayonlardan tashqil topgan uslubli ishlarni, ya’ni yo‘l poyi, yo‘l to‘shamasi va suniy inshootlarni uz ichiga oladi. Yo‘l qurilish ishlarining texnologiyasi materiallarga, yarim tayyor mahsulotlarga, yo‘l inshootlarining bo‘lak va qismlarini tayyorlash, xamda sifat ko‘rsatkichlarini ta’minlashga karatilgan. Yo‘l qurilishi jarayonlarini keng kullamli mexanizatsiya- lashgan va avtomatizatsiyalashgan usulda bajarilishini rejalashtirish kerak. Avtomobillarning yil buyi xarakatlanishini ta’minlash uchun yo‘lning katnov qismida yo‘l to‘shamasi kuriladi. Yo‘l poyining sirtiga iqlim omillariga va transport g‘ildiraklarining ta’siriga yaxshi qarshiliq ko‘rsatadigan materiallardan yotkiziladi. Transport g‘ildiraklaridan ta’sir etuvchi kuchni va iqlim ta’sirini uzluksiz qabul kila turib, yo‘l to‘shamasi mustahkam, yedirilish va haroratga chidamli, xamda xarakat xavfizligini ta’minlash uchun ravon va gadir budir yuzali bo‘lishi lozim. To‘shama qatlamlari qalinligi pastdan yuqoriga qarab kamayib boradi (85,86 rasm), bunga sabab yuqori qatlam materiallari narxining ortib borishi va unga bo‘lgan talab ko‘chayishidadir. Shuning uchun koplama o‘ta mustahkam materiallardan kurilib, 1, 2 qatlamdan iborat bo‘ladi. 74-rasm. Ekvivalent modullari Yee=60-70 MPa. li yuqori toifali nobikir yo‘l to‘shama larining tuzilishi: 1- ikki qatlamli asfaltobeton; 2- saralangan chakilgan tosh; 3- qum; 4- shlak; 5- bog‘lovchilar bilan ishlov berilgan grunt; 6- kam miqdorda bog‘lovchilar bilan ishlov berilgan grunt 75-rasm. Ekvivalent modullari Yee=50-35 MPa. li kuyi toifali nobikir yo‘l to‘shama larining tuzilishi: 1 -bir qatlamli asfaltobeton;2-kuyindi; 3-qum; 4- chakik tosh; 5-shag‘al; 6-ustki ishlov qatlami; 7-saralangan chakik tosh; 8- uncha mustahkam bo‘lmagan tosh 76-rasm. Ko‘p qatlamli yo‘l to‘shamasida avtomobillarning Fildiraklaridan hosil bo‘ladigan kuchlanish: a - vertikal kuchlanishlar s z epyurasi; b - gorizontal kuchlanishlar s x epyurasi;1 - koplama; 2 - asos; 3 - asosning qo‘shimcha qatlami; 4 - to‘shama Grunt; 5 - yo‘l to‘shamasidagi kuchlanish epyura chizig‘i; 6 - bir jinsli gruntdagi kuchlanish epyura chizig‘i. Yo‘l koplamasining ustki qatlami doimo transport g‘ildirak-lari ta’sirida bo‘lib, yedirilib boradi, natijada uning qalinligi kamaya boradi. Bundan tashqari koplamada xar xil holat o‘zgarishlari bo‘zilish va deformatsiyalar namoyon bo‘lib turishi bois, bu qatlamni vaqti vaqti bilan tiklab turish talab qilinadi, ko‘p incha yupka yediriluvchi qatlamga ustki ishlov beriladi. ShNK 2.05.02-07 ga ko‘ra yo‘l to‘shamasining turlari, koplamaning asosiy ko‘rinishlari va ularni qo‘llash doirasi 5-jadvalda keltirilgan. Koplamaga ta’sir etuvchi kuchlar to‘shama asosiga o‘tib, gruntli to‘shama tomon tarqaladi. To‘shama qatlami asosi bir va ko‘p qatlamli bo‘lishi mumkin. Asos qatlami koplamaga nisbatan ta’sirlarga kamrok bardosh berib ishlashi natijasida, uning uchun ishlatiladigan material mustahkamligiga bo‘lgan talab xam pastroq bo‘ladi. 5-jadval Yüklə 474,17 Kb. Dostları ilə paylaş:
|