«axborot-kommunikatsiya texnologiyalar va tizimlar»

Suzib yuradigan nuqtali tasvirlash shakli. 
C++ da suzib 
yuradigan nuqtali sonni tasvirlashning boshqa shakli suzib 
yuradigan vergulli tasvirlash shaklidir. Bu shaklda, son ikki qismga 
bo‘linadi: mantissa va eksponenta.
Mantissa - bu o‘nlik shaklda suzib yuradigan nuqtali sondir. 
Eksponenta butun son bilan (ishorali yoki ishorasiz) boshlanadigan 
‘e’ harfi bilan boshlanadi. Masalan, 9325,5 suzib yuradigan nuqtali 
sonni 9,32 5 5* 103 kabi yozish mumkin. Suzib yuradigan vergulli 
tasvirlash shaklida o‘nlik sanoq tizimidagi 10 asos 
e 
yoki 
E 
belgisi 
bilan almashtiriladi. Shunday qilib, 9,32 55*103 soni 9,3255e3 deb 
yoziladi. Mumkin bo‘lgan suzib yuradigan nuqtali sonni suzib 
yuradigan vergulli tasvirlash shaklida tasvirlashga misollar: 
594,15e07 
6.017e-15 
-15,65e23 
76.00825e+8
Mumkin bo‘lmagan suzib yuradigan nuqtali sonni suzib 
yuradigan vergulli tasvirlash shaklida tasvirlashga misollar:
5,047el,5 (eksponentada o‘nlik vergul bor)
73,19e (eksponentada hech qanday raqam yo‘q)
Butun sonlar uchun suzib yiradigan nuqtali sonlarni asosiy 
afzalliklari:
(I) 
Ular butun sonlaming o'rtasidaga qiymatlarni namoyish
qilishi mumkin.
(I) 
Ular, musbat va manfiy sonlaming anchagina katta oralig'ni
tasvirlashi mumkin.
Suzib yiradigan nuqtali sonlarni ishlatishning asosiy kamchiligi 
bu sonlar ustida amallami butun sonli amallardagiga nisbatan sekin 
amalga oshirilishidir. Shunday qilib, suzib yuradigan nuqtali son 
holatiga qaraganda ko‘proq hisoblash vaqti sarf bo‘ladi.
(Ill) 
M a’lumotlarning ikkilangan turi. 
Ikkilangan
so‘zi 
ikkilangan aniqlikdagi suzib yuradigan nuqtani bildiradi. Aniqlik 
qiymati - bu o‘nlik nuqtadan keying raqamlar sonidir. Bundan 
tashqari, yana suzib yuradigan nuqtali sonlarni qayta ishlash uchun 
ishlatiladi. Yetarlicha katta oraliqdagi suzib yuradigan nuqtali 
sonlarni tasvirlashga qobiliyatlidir. Suzib yuradigan turdagiga
319

---

nisbatan ikki marta katta xotirani egallaydi. Suzib yuradigan qiymat 
juda kam yoki aniq yetarli boMmagan hollarda ishlatiladi.
Ma’lumotlaming ikkilangan float turiga nisbatan uzoqroq va 
sekinroq qayta ishlanadi.