Servisii dasturiy ta’minlanish - bazaviy dasturiy ta’minla-
nishning imkoniyatlarini oshiruvchi va foydalanuvchiga qulayroq
ish muhitini tashkil qiluvchi dasturlar va dasturiy majmualardir.
Bazaviy dasturiy ta’minlashga quyidagilar kiradi:
-operatsion tizim;
-operatsion qobiq(matnli va jadvalli);
-tarmoqli operatsion tizim.
Operatsion tizim foydalanuvchi fayillami bajarish, kompyuter
hisoblash resurslarini rejalashtirish va boshqarish uchun mo‘l-
jallangan.
4. Masalalarni boshqarish. Shaxsiy kompyuterlar uchun operatsion tizimlar quyidagilarga
bo‘linadi:
-bir yoki ko‘p masalali (parallel bajariladigan amaliy jara-
yonlaming soniga kora);
-bir yoki ko‘p foydalanuvchili (operatsion tizimda bir vaqtda
ishlovchi foydalanuvchilaming soniga ko‘ra);
-kompyuterlaming boshqa turlariga ko‘chirilmaydigan va ko‘-
chiriladiganlar;
-kompyuterlaming mahalliy hisoblash tarmog‘ida ishlashni
ta’minlovchi tarmoqsiz va tarmoqli.
5.
Tarmoqli operatsion tizimlar - tarmoqqa ma’lumotlami
ishlab chiqish, uzatish va saqlashni
ta’minlovchi
dasturlar majmuasidir.
Tarmoqli tizimlaming har xil turlari
(fayllami boshqarish)ni taqdim etadi
abonent tizimlari da ishlashni qo‘llab-
quwatlaydi.
Tarmoqli
operatsion
tizimlar mijoz-server arxitekturasi va
bir rangli arxitekturadan foydalanadi.
4.1-jadval Masalalarni boshqarishni solishtirish12___________ Masalani boshqarish usuli Ikkita yoki undan ko‘p dasturlarda ishlash Foydala nuvchi lar soni Jarayon lar soni Qayta ishlashga buyurtma Kup masalaliligi Bitta foydalanuvchi
bitta kompyuterdan
Bitta
Bitta
Bir vaqtda
Multidasturlash Ko‘p sonli foydala-
nuvchilar bir
vaqtda bitta
protsessordan
Ko‘p
marotaba
Bitta
Bir vaqtda
Vaqtni taqsimlash rejimi Ko‘p sonli foydala-
nuvchilar
ko'pchilik xati
usulida bitta
protsessorda
Ko‘p
marotaba
Bitta
Takrorlan
uvchi
algoritm
Ко ‘p protsessorlarda qayta ishlash Bitta yoki ko‘p
foydalanuvchilar
bir vaqtda ikkita
yoki undan ko‘p
protsessorlarda
Bitta
yoki
undan
ko‘p
Ikkita
yoki
undan
ko‘p
Bir vaqtda
