«axborot-kommunikatsiya texnologiyalar va tizimlar»

6.1-jadval.
Matn protsessorlari af/alliklari
Q o‘l orqali yozilgan
hujjatlar
Mant protsessorlari yordamida
yaratiigan hujjatlar
Sekin yarati 1 ish jarayoni;
Rasm va suratlami qo‘yishdagi 
qiyinchilik;
To‘g ‘irlanishlar kiritilganidan so'ng 
hunuk ko ‘rinish hosil qiladi.
Tez va oson yaratilish jarayoni; 
Rasm va suratlaming osonlikcha 
qo‘yilishi;
Xatoliklar to ‘g ‘irlanishi oddiy va 
oson.
M icrosoft W ord - matnlar ustida ishlash
M icrosoft W ord eng m ashhur m atnlar ustida ishlash dasturiy 
ta ’minot ilovasi b o ‘lib, sizni bir necha foydali va kerakli bo'lgan 
matnlar ustida ishlash im koniyatlari bilan ta ’minlaydi. Umuman, 
matn protsessorida har xil y o ‘llar orqali so ‘z bilan ishlashi mumkin. 
Bundan tashqari siz o ‘z hujjatlaringizni matn protsessorida saqlab 
qyadi va kerak b o ‘lganda qaytadan ishlatishingiz mumkin.
Matn protsessorlaridagi bor xususiyatlar (faylni o ‘zgartirish, 
formatlash)ning hammasi Microsoft W ordda ham bor, shuningdek, 
ushbu ilova boshqa yangi xususiyatlami ham o'zida mujassam etadi.
M icrosoft Word bu M icrosoft tomonidan ta ’minlanadigan 
M icrosoft Office ning bir a ’zosi b o ‘lib, asosan W INDOW S 
operatsion 
tizimida 
ishlatiladi. 
Microsoft W ordda 
ishlashni 
istasangiz avvalo W INDOW S tizim ini o ‘z kompyuteringizga 
o ‘m atishingiz kerak.
M atnlar ustida ishlash
M atnlar ustida ishlash eng k o ‘p tarqalgan kom pyuter dasturiy 
ta ’minoti ilovasidir, chunki u asosan muloqotda ishlatiladi, holbulki 
muloqot bizning eng k o ‘p foydalanadigan m ashg‘ulotimizdir. 
M atnlar 
ustida 
ishlash 
dasturiy ta ’minoti 
har xil turdagi 
qo‘lyozm alam i, eslatm alam i, xatlam i va kontraktlami yozishda, 
o ‘zgartirishda, formatlashda ishlatiladi. M a’lum otlaming qanaqa 
turda ekanligi, qay k o ‘rinishda ekanligiga qaramasdan, ushbu
137

---

m a’lumotning o ‘zak ko‘rinishi matnli bo'lganligi shak-shubhasizdir. 
Matn ustida ishlash bu shunday dasturiy ta’minotki, u matn 
o'zgartirish dasturiga qaraganda ko‘proq imkoniyatlarga ega b o ig a n
grafik ishchi k o ‘rinishga egadir. Uning asosiy afzalligi shundaki, u 
WYSIWYG (What You Sec Is What You Get (K o'rgan narsang 
olgan narsangdir)) xususiyati o ‘zgartirishlami tez va oson kiritishga 
yordam beradi. Bugungi kunda matn ustida ishlash dasturiy 
ta’minotining asosiy to‘plamlari quyidagilar:
1.Kursor:
Kursor bu moni-tordagi kichik harakatlanadigan 
belgi bo‘lib, u bizning keyingi m a’lumotni qo'yishimiz mumkin 
ekanligni ko‘rsatadi. Uning ko‘rini-shi asosan o‘chib yonadigan 
to ‘rt-burchak yoki I belgisidir. Biz kursomi klaviaturaning 
yo'naltirish tugmalarini bosib yoki sichqoncha yordamida harakatga 
keltirishimiz mumkin. Kursor turgan nuqta bu 
kiritish nuqtasi
deb 
ataladi.