Axborot texnologiyalari haqida tushuncha

AXBOROT TEXNOLOGIYALARI HAQIDA TUSHUNCHA. AXBOROTLARNING O`LCHOV BIRLIKLARI. HISOBLASH TEXNIKASI YARATILISHINING QISQACHA TARIXI, AVLODLARI, SINFLARI VA XALQ XO`JALIGIDAGI
Reja:


1. Axborot texnologiyalari haqida tushuncha.
2. Axborotlarning o`lchov birliklari.
3. O`zbekiston Respublikasida axborot texnologiyalarining taraqqiyoti va istiqboli (pedagoglarni qayta tayyolash va malakasini oshirish tizimida yangi axborot texnologiyalarining roli).
4. Hisoblash texnikasi yaratilishining qisqacha tarixi, avlodlari, sinflari va xalq xo`jaligidagi roli.
Axborot texnologiyalari haqida tushuncha


«Ogoh bo`lsang olam seniki»
Alisher Navoiy.
Barcha tinglovchilar nimalarni bilishi va o'z ish jarayoniga tatbiq etishi kerak:
- O'zbekiston Respublikasi «Axborotlashtirish to'g'risida» gi qonun. 1993-yil 7-mayda qabul qilingan.

• 
  O'zbekiston Respublikasida «Elektron hisoblash mashinasi va ma'lumotlar bazalarining huquqiy muhofazasi to'g'risidagi qonuni» 1994-yil 6-mayda qabul qilingan.
  
• 
  O'zbekiston Respublikasi "Ta'lim to'g'risida"gi qonunining 26-moddasida «Ta'limning ilg'or shakllari va yangi pedagogik texnologiyalar ta'lim jarayoniga joriy etilsin» deyilgan (1997-yil, 29- avgust).
  

- "Kadrlar tayyorlash milliy dasturi" da «Ta'lim berishning ilg'or texnologiyalarini, zamonaviy o'quv-uslubiy majmualarini yaratish va ta'lim jarayonini didaktik jihatdan ta'minlash talab etiladi» deb ta'kidlangan (1997-yil, 29-avgust).
- "Umumiy o'rta ta'lim davlat ta'lim standartlarini tasdiqlash to'g'risidagi Respublika Vazirlar Mahkamasining 390-sonli qarori" (1999-yil 16- avgust).
- O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1998-yil 13-maydagi "Umumiy o'rta ta'limni tashkil etish to'g'risida"gi 203-sonli qarori.
- Umumiy o'rta talim maktabi o'quvchilarining ta'lim tayyorgarligi darajasi reytingini aniqlash ishlarini joriy etishni yanada takomillashtirish to'g'risida respublika xalq talimi vazirligining 2001-yil 14-sentabrdagi 133-sonli buyrug'i va bu buyruqqa ilova qilingan sinov "Nizom"i.
- O'zbekiston Respublikasi prezidenti I.A.Karimovning 2002-yil 30- maydagi pf-3080 raqamli "Kompyuterlashtirishni yanada rivojlantirish va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari joriy etish to'g'risida"gi farmoni.
- 2002-yil 6-iyundagi O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Kompyuterlashtirishni yanada rivojlantirish va axborot–kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish chora-tadbirlari to'g'risida"gi qarori va boshqa qator me'yoriy hujjatlarni bilishlari lozim.

Haqiqatdan, bilim bu axborotlar majmuyi. Axborot esa bu – tushuntirish, izohdir. Bilgan doimo botir, bilmagan johil bo`lgan. Inson doimo bilimga intilgan. Bu borada barcha vosita va bilimlarni qo`llagan. Yangi vositalarni yaratgan. Shu tariqa u qalam, yozuv mashinkasini, telegraf, telefon, radio, televidenie, sputnik, nihoyat kompyuter va internetni yaratdi. Insonning bilimdonligi uning bilimlari bilan aniqlanadi. Jamiyatning boyligi insonlarning bilimdonligi bilan belgilanadi.

Sayyoramizda Axborot olami degan yangi dunyo paydo bo`ldi. Zamonaviy informatsion texnologiyaga asoslangan olamshumul elektron axborot tarmoqlaridan borgan sari muvaffaqiyat bilan foydalanilmoqda va uning qudrati ortib bormoqda. Har birimizning hayotimizda Axborot olamining ahamiyati tobora kuchaymoqda. U olis manzillarni yaqinlashtirib, oraliqdagi masofalarni qisqartirmoqda. Axborot kiber olami deb ataluvchi bu soha rivoj topib borayotgani tufayli dunyoning turli millatlari bir-birlari bilan qadrdonlashmoqda. Chunki mazkur kiber olamda insoniyat tarixida erishilgan barcha bilimlar jamlangan. Tarix, siyosat, madaniyat, ilm-fan, ta'lim va boshqa sohalarga doir ma'lumotlar dunyoning barcha kishilari uchun qiziqarlidir. Kiber olam ma'lumotlaridan kompyuter va bugun jahon texnologiyalarining harakatlantiruvchi kuchi va samaradorligi mezoni bo‘lgan Internet vositasidan dunyoning barcha burchaklaridagi kishilar bemalol foydalanishi mumkin.
Yangi asrda axborot texnologiyalari va Internetdan foydalanish darajasi har qanday davlatning iqtisodiy va ijtimoiy taraqqiyotida hal qiluvchi omilga aylanib bormoqda.
Oxirgi yillarda siyosiy va iqtisodiy sohalarda yuz bergan revolyutsiya barcha sohalarda keskin o`zgarishlarga olib keldi. Biz yana bir revolyutsiya - informatsion revolyusiya guvohi bo`ldik.
1989 yili Berlin devori ag`darilganligi kabi, bu revolyutsiya xalqlar o`rtasidagi chegarani olib tashladi. Yangi elektron tarmoqlar Toshkent bilan Vashingitonni, Vilnyus va Vankuver, Bishkek va Dakarlarni birlashtirmoqda. Informatiklar kommunikatsiya sohasining mutaxassislari sifatida mana shu revolyusiyaning boshida bo`lishlari lozim.
Revolyusiya vositalari bu – kompyuterlar, modemlar, telefon tarmoqlari, audio va video studiyalardir. Jurnalistlar ham bu revolyutsiyadan istisno emas, holbuki gazetalar, radio va televideniyada materiallarni tayyorlashda, tipografiya maketlarini yasashda va grafik tasvirlarni yasashda kompyuterlardan foydalanmoqda. Shuning uchun axborotlarni yig`ishda yoki foydalanuvchiga yetkazishda butun dunyoda kompyuterlardan foydalanilmoqda.
Zamonaviy axborot texnologiyalar o‘zi nima? Texnologiya bu mahsulotni qayta ishlash, yaratish usullari majmuidir. Axborot texnologiyalari bu axborot ustida bajarish mumkin bo‘lgan amallardir. Bu – axborotni saqlash, yig`ish, qayta ishlash, saralash, uzatish va hokazo.