Aktiv va reaktiv qarshiliklarni ketma ket va parallel ulash usullari
IV.FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR Manba: Fizika 7-
sinf o’quv qo’llanmasi
Ibn Sino nomidagi tibbiyot nashriyoti, 2002
Fizika 11-sinf qo’llanmasi
Document Outline
Parallel ulashda tok bir nechta tarmoqqa ajralib ketadi va o’rtasida bir necha orolcha bo’lgan daryoni eslatadi. Parallel ulash haqida gapirilganda, odatda, quyidagi ikki atamadan: “parallel tarmoqlanish” va “parallel tarmoqlanish tuguni” atamalarida...
U = U1 = U2 = U3 = … = Un. (1-formula)
2. Iste’molchilar parallel ulangan zanjirdagi tok kuchi. 59-rasmda tasvirlangan elektr zanjirni yig’amiz. Ampermetrlarning ko’rsatishlarini kuzatib, quyidagi xulosaga kelish mumkin: zanjirning tarmoqlanmagan qismidagi tok kuchi uning ayrim tarmoqlarid...
I = I1 + I2.
Agar bizda ikkita emas, balki n ta iste’molchi bo’lsa, u holda tarmoqdagi tok kuchi n ta iste’molchidan o’tayotgan tok kuchlarining yig’indisiga teng bo’ladi:
I = I1 + I2 + I3 + … + In. (2-formula)
3. Parallel tarmoqlanishdagi qarshilik. Fizik hodisalarni o’rganishda ikkita usuldan foydalaniladi: hodisa maxsus tajribalar asosida o’rganiladigan eksperimental usul va tajribalarning natijalariga tayangan holda olingan bilimlarni tahlil qilish asosi...
I = U / R.
Endi esa Om qonunini tarmoqlarning har biriga qo’llaymiz:
I1 = U / R1; I2 = U / R2; I3 = U / R3; …, In = U / Rn.
Tarmoqlardagi tok kuchi qiymatlarini va parallel tarmoqlanishdagi tok kuchi qiymatini (2) formulaga qo’yib,
U / R = U / R1 + U / R2 + U / R3 + … + U / Rn
tenglikni hosil qilamiz. Tenglikning o’ng va chap qismlarini U ga bo’lib,
1 / R = 1 / R1 + 1 / R2 + 1 / R3 + … + 1 / Rn
munosabatni hosil qilamiz. Qarshilikka teskari bo’lgan kattalik o’tkazuvchanlik deb ataladi. Hosil qilingan formulani bunday o’qish kerak: parallel tarmoqlanishdagi o’tkazuvchanlik uning tarmoqlaridagi o’tkazuvchanliklarning yig’indisiga teng. 4. Volt...
Qarshiligi R bo‘lgan rezistor, induktivligi L bo‘lgan induktiv g‘altak va sig‘imi C bo‘lgan kodensatorni ketma-ket ulab, zanjir tuzaylik (3.19-rasm) va uning uchlariga u=Um cosωt o‘zgaruvchan kuchlanish beraylik. Iste’molchilar ketma-ket ulanganligi s...
( U = ( UR + ( UC + ( UL. (3–21) 60 R L
Bunda: ( U – zanjirdagi umumiy kuchlanish, ( UR– rezistordagi kuchlanish, ( UC – kondensatordagi kuchlanish va ( UL – g‘altakdagi kuchlanish. Ularning amplitudaviy qiymatlarini UR, UC va UL bilan belgilab, vektor diagramma tuzaylik.
Bundan:
Bu ifoda o‘zgaruvchan tokning to‘liq zanjiri uchun Om qonuni hisoblanadi.
ga ega bo‘lamiz. Bunda:
IV.FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
Manba:
Fizika 7-sinf o’quv qo’llanmasi Ibn Sino nomidagi tibbiyot nashriyoti, 2002
