Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarni rivojlantirish vazirligi muhammad al xorazmiy nomidagi


Ikki o‘lchovlik uzluksiz tasodifiy miqdor zichlik funksiyasi va uning xossalari



Yüklə 54,2 Kb.
səhifə2/2
tarix03.06.2022
ölçüsü54,2 Kb.
#60482
1   2
Shamsiddinov Isoqjon Extimollik va statistika fanidan mustaqilish

Ikki o‘lchovlik uzluksiz tasodifiy miqdor zichlik funksiyasi va uning xossalari

 Ikki o’lchovlik t.m. uzluksiz deyiladi, agar uning taqsimot funksiyasi




F x y( , ): 1. uzluksiz bo’lsa;
2. har bir argumenti bo’yicha differensiyallanuvchi; 3. F x yxy'' ( , ) ikkinchi tartibli aralash hosila mavjud bo’lsa.
 Ikki o‘lchovlik (X,Y) t.m.ning zichlik funksiyasi
F x y( , ) '' f x y( , )  F x yxy ( , ) (3.4.1)
 x y
Tenglik orqali aniqlanadi.
(X,Y) t.m.ning G sohaga(23-rasm) tushishi ehtimolligi (3.3.4)
formulaga ko’ra: P x{   x x y,   y}


F x yx( ,  yF x yx( , )

limx0 fo'rtacha  limy0 , y0 y


ya‘ni f x y( , )  F x yx' ( , )' Fxy'' (x y, ) .

23-rasm.
Demak, (X,Y) ikki o’lchovli tasodifiy vektorning zichlik funksiyasi deb,



P x{   xdx y,  dy} f x y dxdy( , ) (3.4.2)
tenglikni qanoatlantiruvchi funksiya ekan.


f x y( , ) zichlik funkiyasi quyidagi xossalarga ega:


  1. f x y( , )  0.


  2. P X Y{( , ) D}  f x y dxdy( , ) . (3.4.3)


D x y


  1. F x y( , )    f u v dudv( , ) . (3.4.4)

 


  1.   f x y dxdy( , ) 1.






  1. X va Y t.m.larning bir o’lchovlik zichlik funksiyalarini quyidagi tengliklar yordamida topish mumkin:

   f x y dy( , )  f( ) f x y dx( , )  f( ). (3.4.5)


 

Isboti. 1. Bu xossa F x y( , ) funksiyaning har qaysi argumenti bo’yicha kamaymaydigan funksiya ekanligidan kelib chiqadi.




  1. f x y dxdy( , ) ifoda (X,Y) tasodifiy nuqtaning tomonlari dx va dy bo’lgan to’g’ri to’rtburchakka tushish ehtimolligini bildiragi. D sohani to’g’ri to’rtburchaklarga ajratamiz(24-rasm) va har biri uchun (3.4.2) formulani qo’llaymiz:


n
P{(X Y, )D}  f x yix y bo’ladi.


i1
Endi 0, 0 da limitga o’tib,
P X Y{( , ) D}  f x y dxdy( , ) ni hosil

D
qilamiz.
24-rasm.
  1. (3.4.3) formuladan:




x y

F x y( , )  P X{  x Y,  y} P{   x,  y}   f u v dudv( , ) .




  1. F(  , ) 1 va (3.4.4) formulada x y  deb olsak(limit ma‘nosida),




F(  , )   f x y dxdy( , ) 1.

  1. Avval X va Y t.m.larning taqsimot funksiyalarini topamiz:




x  x 

 


F( ) F x( , )   f u v dudv( , )    f u y dy du( , )  ,
   
(3.4.5)
 y y 

 


F yY( )  F(, )   f u v dudv( , )    f x v dx dv( , )  .
   
Birinchi tenglikni x bo’yicha, ikkinchisini y bo’yicha differensiyallasak, X av Y t.m.larnin zichlik funksiyalarini hosil qilamiz:

f( ) FX( )  f x y dy( , )

 va



fY( ) F yY( )   f x y dx( , ) .





Izoh. Agar X va Y t.m.larning alohida zichlik funksiyalari berilgan bo’lsa, (umumiy holda) ularning birgalikdagi zichlik funksiyalarini topish mumkin emas.


3.3-misol. (X,Y) ikki o’lchovli t.m.ning birgalidagi zichlik funksiyasi berilgan
Ce- -x y , agar  0,  0 f x y( , ) 


0, aks holda.
Quyidagilarni toping: 1) O’zgarmas son C; 2) F x y( , ); 3) F( )x va F( ); 4) f( )x va f( ); 5) P X{  0,1}.

  1.   f x y dxdy( , ) 1 tenglikdan



  




C e x ydxdy C e dx e dy C     1.
0 0 0 0 x y x y




  1. F x y( , )  e u vdudv e du e dv  (1ex)(1eyx 0, y 0,

0 0 0 0
ya‘ni

(1e)(1e),  0,  0,

F x y( , )  

0, aks holda.

x  x

  u v  1e du 1 ex 0, demak




  1. F( ) F x( , )   e e dv du 

0  0  0


(1e),  0,
F( ) 

0,  0.
Aynan shunday,
(1e),  0,

F x( )  

0,  0.
(1


  1. fX ( ) FX' ( )  e)'x 0,  ex 0,


0,  0, 0,  0,
va shu kabi
e 0, f( ) 

0,  0.
 1 


  1. P X{  0, 1} e dx e dy 

(e1)0e dx  1 10.63.





Yüklə 54,2 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin