Qora tuynik (backdoor) Bu – tizimni masofadan turib, ruxsatsiz va yashirin boshqarish dasturlaridir. Ular foydalanuvchi uchun an'anaviy bo‘lgan har qanday amallarni – klaviaturada terish, kursorni yuritish, darcha va ekrandagi narsalarni ko‘rish, tashqi qurilmalarni ishlatish kabilarni bajarish imkonini beradi. Bekdorlar muhim axborot bilan ishlaydiganlar, moliyaviy tizimga kiriladigan kompyuterlar uchun o‘ta xavflidir. Ushbu dasturning asosiy vazifasi – kompyuter tizimiga yashirin ravishda barqaror kirib turishni ta’minlashdir.
Qora tuynik (backdoor) fayllarni uzatish va ko'chirib olish;
Bekdorlar dasturlar bilan zararlaganlik belgilari 1. avtomatik yuklanish reestrida yangi dasturlarni paydo bo'lishi;
2. qalbaki yuklab olishni ko'rsatish;
3. monitor fotolarini xosil bo'lishi;
4. o'z o'zidan fonogramma yoki rasmlarni namoyish etish;
5. tasodifan yoki tartibsiz xolatda komputerni o'chib qolishi.
Klaviaturadan ma’lumot yig’uvchi
(Keystroke Loggers). Xuruj o'tkazishda qatnashadigan muxim maxsuslashtirilgan vositalardan biri shpion dasturlar (keylogger) bo'ladi. Shpion dasturlar kompyuter egasining parollari va barcha turdagi konfidensial ma'lumotlarini ko'chirib oladi. Turli xil zararkuranda dasturlar ichida ikki xil shpion tizimlar mavjud bo'ladi. Bular apparat va dasturiy vositalar.
Yashirin dasturiy qurol (Rootkits) Rootkit viruslari (Rootkit viruses) – Rootkitlar viruslar orasida o’zlarining eng xavfliligi va yashirinishga
ustaligi bilan alohida ajralib turadi. Rootkitlar kompyuteringizni yovuz hakerlar tomonidan qo’lga olinishi uchun foydalaniladi. Ba’zi rootkitlarni antivirus programmalari ham aniqlay olmaydi, chunki ular o’zlarini operativ tizim fayllari sifatida ko’rsatishadi. Rootkitlar odatda troyanlar tomonidan kompyuteringizga o’rnatiladi.
O’zgaruvchan viruslar (Polymorphic viruses) – Bu viruslar nafaqat o’z-o’zidan ko’payadi, balki ko’paygan paytda
o’zlarining kodlarini ham o’zgartirib turishadi. O’zgaruvchan viruslarni aniqlash ham ba’zi antiviruslar uchun qiyin kechishi mumkin.
