Axborot xavfsizligi xavflarini baholash

«Zamonaviy dunyoda innovatsion tadqiqotlar: Nazariya 
va amaliyot» nomli ilmiy, masofaviy, onlayn konferensiya 
ob’ektlarning tahlili bo‘yicha to‘liq ma’lumot beradi. 
Rasmiy usul himoyaning butun telekommunikatsiya tarmog‘ini qamrab olishini 
va quyidagilarga ishonch borligini ta’minlaydi: 
barcha mumkin bo‘lgan xavflar aniqlangan; 
resurslarning zaif tomonlari aniqlanadi va ularning darajasi baholanadi; 
tahdidlar aniqlanadi va ularning darajasi baholanadi; 
samarali qarshi choralar ko‘riladi; 
telekommunikatsiya tarmog‘ining AXni ta’minlash bilan bog‘liq xarajatlar o‘zini 
oqlaydi. 
Xalqaro amaliyot shuni ko‘rsatadiki, xavfni miqdoriy baholash metodologiyasi 
xavf tahlilining to‘liq versiyasiga mos keladi, ya’ni to‘liq versiya va xavfni 
miqdoriy baholash AXga talablar kuchaygan taqdirda qo‘llaniladi. Asosiy 
versiyadan farqli o‘laroq, resurslar, xavf va zaifliklarning xususiyatlari u yoki bu 
shaklda baholanadi va qoida tariqasida, bir nechta himoya variantlarining xarajat 
/ samaradorlik nisbati tahlili amalga oshiriladi. 
Shunday qilib, to‘liq xavf tahlilini o‘tkazishda quyidagilar zarur bo‘ladi: 
resurslarning qiymatini aniqlash; 
standart to‘plamga o‘rganilayotgan axborot tizimiga tegishli bo‘lgan tahdidlar 
ro‘yxatini qo‘shish; 
tahdidlar ehtimolini baholash; 
resurslarning zaifligini aniqlash; 
AXning zarur darajasini ta’minlovchi yechimni taklif qilish. 
Xatarlarni miqdoriy baholash uchun yo‘qotishlar chastotasini va narxini 
(yo‘qotishlar miqdorini taqsimlash) axborot resurslari narxiga qarab baholash 
kerak. Xavf hajmini baholashda nafaqat uskunani almashtirish yoki ma’lumotni 
tiklash bilan bog‘liq to‘g‘ridan-to‘g‘ri xarajatlarni, balki telekommunikatsiya 
tarmoqlarining normal ishlashini to‘xtatish natijasida kelib chiqadigan 
yo‘qotishlar miqdorini ham hisobga olish kerak. 
AX xavfini baholashning klassik miqdoriy algoritmiga ko‘ra, kutilayotgan 
yo‘qotishlar quyidagicha aniqlanadi
Miqdoriy xavfni baholash usulining asosiy kamchiliklari quyidagilardan iborat: 
aktivlarni aniqlash va baholashdagi qiyinchiliklar; 
hodisalarning 
sodir boʻlish 
chastotasini aniqlash uchun 
statistik ma’lumotlarning etishmasligi; 
miqdoriy koʻrsatkichlar oʻlchovning masshtabiga va aniqligiga bogʻliq; 
tahlil natijalari notoʻgʻri va hatto chalgʻituvchi boʻlishi mumkin; 
usullar sifat tavsifi bilan toʻldirilishi kerak (sharh, talqin shaklida); 
ushbu usullar yordamida amalga oshirilgan tahlil, qoida tariqasida, katta 

---

` 
43