Ayrish sistemasi
1.Quyidagilardan buyrakni po`stloq qismida bo`ladiganlarni aniqlang.
1.nefron kapsulasi 2.konussimon piramidalar 3.sorg`ichlar 4.ikkilamchi kapillar 5.birlamchi nay 6.ikkilamchi nay 7.birlamchi kapillar 8.Genle halqasi 9.sfinkter
A.5,7,6,1 B.1,8,9 C.5,6,7,4,2 D.3,2,8,9
2.Chap buyrakni jomi uchun xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang.
1.yirik kosachalarni qo`shilishidan hosil bo`ladi 2.siydik yo`lishi ochilgan qismi kengaygan bo`ladi 3.devorida duksimon muskullar bo`ladi 4.buyrakni konussimon qismini ustunchalarida bo`ladi 5.unda ikkilamchi siydik bo`ladi 6.tarkibidagi siydik qon plazmasiga yaqin turadi 7.bir kecha kunduzda unga 1-1,5 l siydik yeg`iladi
A.1,4,3,7 B.3,1,5 C.3,5,7 D.4,6,5,7
3.Quyidagilardan qaysi birini devori qon tomir devori bilan yopishgan bo`ladi?
A.buyrak kosasi va jomi B.buyrak sorg`ichlari
C.nefron kapsulasi D.siydik pufagi
4.Buyrakni qaysi tarkibi qismi kichik,o`rtacha va yirik holatda bo`ladi?
A.buyrak jomi B.sorg`ichlar C.arteriya D.kosachalar
5.Yig`uvchi nay ……
1.tarkibida birlamchi siydik bo`ladi 2.buyrakni ham qoramtir va oqish qismida bo`ladi 3.birlamchi va ikkilamchi naylar bilan tutashgan 4.piramidani kosachaga botib kirgan qismida tugaydi 5.undagi siydik reabsorbitsiya jarayoniga uchramagan bo`ladi 6.undagi siydik tarkibidagi suv plazmadagi suvga nisbatan ko`p bo`ladi 7.Malpigi chigallarga ega
A.2,1,4,6 B.2,4,5 C.2,3,5,7 D.6,2,4
6.Yig`uvchi nayga nima ochiladi(a) yig`uvchi nay qayerga ochiladi(b)
A.a-so`rg`ichlar; b-kosachaga
B.a-ikkilamchi ilonizi nay; b-yirik kosachalarga
C.a-ikkilamchi chigallar bilan o`raglan nay; b-piramidani kosachaga
botib kiradigan qismiga
D.a-kapsulaga; b-kosacha va jomga
7.Buyrakdagi so`rg`ichlarga nima ochiladi(a) so`rg`ich naylari qayerga ochiladi(b)
A.a-so`rg`ichlar; b-kosachaga
B.a-yig`uvchi nay; b-kichik kosachalarga
C.a-ikkilamchi chigallar bilan o`raglan nay; b-piramidani kosachaga botib kiradigan qismiga
D.a-kapsulaga; b-kosacha va jomga
8.Ikkilamchi siydikni siydik pufagigacha harakatini ketma-ketligini aniqlang.
1.buyrak piramidasi 2.nefron kapsulasi 3.so`rg`ichlar 4.buyrak jomini hosil qiluvchi kosachalar 5.yig`uvchi nay 6.kosachalardan hosil bo`lgan kosachalar 7.nefroni birlamchi kapillarga ega bo`lgan qismi 8.kichik kosachalar 9.siydik chiqarish kanali
A.5,3,8,6,4 B.2,5,3,8,4 C.2,3,5,6,8,4 D.2,5,3,8,6,4,9
9.Buyrakdagi kapillardan hosil bo`lgan arteriolani tarkibidagi qonni buyrakdagi birlamchi kapillarni hosil qiladigan arterioladagi qondan farqini aniqlang.
a.tarkibida tuzlar kam bo`lishi b.shaklli elementlar bo`lmasligi c.zararli moddalar bo`lmasligi d.zararli moddalar bo`lishligi e.qon plazmasi shaklli elementga nisbatan ko`p bo`lishi f. qon plazmasi shaklli elementga nisbatan kam bo`lishi g.yopishqoqligi
A.c,e,g,a B.a,d,f,g C.b,d,e,f D.a,g,f,c
10.Siydik bilan to`lgan siydik pufagini nechta qismi taffovut qiladi?
A.2 B.3 C.4 D.5
11.Ikkilamchi chigal haqidagi to`g`ri ma`lumotlarni aniqlang.
1.arteriolalardan hosil bo`ladi 2.undan
buyrakka suv,qand va aminokislotalar o`tadi 3.buyrakni po`stloq qismida bo`ladi 4.kapsula devoriga yopishgan holda bo`ladi 5.undagi mochevina,qoldiq azot va kreatinin buyrakka o`tadi 6.nefron naychalarni o`rab turadi 7.buyrakdan unga qand,aminokislotalar va suv mineral tuzlarni o`tadi 8.u bilan buyrak o`rtasida reabsorbsiya sodir bo`ladi 9. u bilan buyrak o`rtasida filtratsiya sodir bo`ladi
A.3,1,7,9 B.8,5,4,3,2 C.6,1,3,7,8 D.2,4,6,7,9
12.Birlamchi chigal uchun xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang.
1.arteriolalardan hosil bo`ladi 2.undan buyrakka suv,qand va aminokislotalar o`tadi 3.buyrakni po`stloq qismida bo`ladi 4.kapsula devoriga yopishgan holda bo`ladi 5.undagi mochevina,qoldiq azot va kreatinin buyrakka o`tadi 6.nefron naychalarni o`rab turadi 7.buyrakdan unga qand,aminokislotalar va suv mineral tuzlarni o`tadi 8.u bilan buyrak o`rtasida reabsorbsiya sodir bo`ladi 9. u bilan buyrak o`rtasida filtratsiya sodir bo`ladi
A.3,1,7,9 B.8,5,4,3,2 C.6,1,3,7,8 D.2,4,1,5,9
13.Tarkibida mochevina miqdori deyarli yo`q bo`lgan arterioladan hosil bo`lgan chigan haqidagi to`g`ri ma`lumotlarni aniqlang.
1.buyrakni mag`iz qismida bo`ladi 2.konussimon piramidalarda bo`ladi 3.o`ziga buyrakdan
qand va aminokislotalar,suv va mineral tuzlarni so`rib oladi 4.venalarni hosil qiladi 5.buyrak kosasida bo`ladi 6.buyrak jomini devorida bo`ladi 7.o`zidagi qand va aminokislotalar,suv va mineral tuzlarni buyrakka beradi 8.ilonizi naychalarni o`rab turadi 9.qandli diabet kasaligi kuchaygan sari unga buyradan qand o`tishi kamayadi
A.2,1,4,6,7 B.3,2,6,9,4 C.7,1,5,8 D.9,1,3,4
14. Tarkibida mochevina miqdori ko`p bo`lgan arterioladan hosil bo`lgan chigan haqidagi to`g`ri ma`lumotlarni aniqlang.
1.buyrakni mag`iz qismida bo`ladi 2.konussimon piramidalarda bo`ladi 3.o`ziga buyrakdan qand va aminokislotalar,suv va mineral tuzlarni so`rib oladi 4.arteriollarni hosil qiladi 5.buyrak kosasida bo`ladi 6.buyrak jomini devorida bo`ladi 7.o`zidagi qand va aminokislotalar,suv va mineral tuzlarni buyrakka beradi 8.ilonizi naychalarni o`rab turadi 9.qandli diabet kasaligi kuchaygan sari unga buyradan qand o`tishi kamayadi
A.2,1,4,6,7 B.3,2,6,9,4 C.7,1,5,4 D.9,1,3,4
15.Bilamchi va ikkilamchi chigallar uchun umumiy bo`lgan xususiyatlarni aniqlang.
1.arterioladan hosil bo`ladi 2.venalarni hosil qilishi 3.tarkibidagi qondagi moddalar miqdori 4.buyrak mag`izida bo`lishi 5.nefronlarda bo`lishi 6.reabsorbsiya jarayonida qatnashishi 7.naylarni o`rab turishi 8.tarkibida shaklli elementlar bo`lishi 9.tarkibida oqsil bo`lmasligi
A.2,1,4,5 B.9,8,1,5 C.4,3,2,6 D.1,2,4,5,7
16.Buyrak kosachalaridagi siydik tarkibini aniqlang.
1.suv 2.mochevina 3.glukoza 4.qoldiq azot 5.leykotsitlar 6.oqsillar 7.mineral tuzlar
A.1,4,7,2 B.barchasi C.
oqsildan tashqari barchasi
D.glukoza va oqsildan tashqari barchasi
17.Quyidagi qaysi javobda ketma-ketlik to`g`ri berilgan?
1.buyrak arteriyasi→arteriola→birlamchi kapillar→kichik vena→ikkilamchi kapillar→venalar
2.ikkilamchi nay→yig`uvchi nay→so`rg`ich→kosacha
3.birlamchi chigal→arteriola→ikkilamchi chigal→kichik vena→buyrak venasi→yuqorgi kovak vena
4.o`ng buyrak→ piramida→kosacha→buyrak jomlari→siydik yo`li→siydik pufagi
5.oqsil→dissimlatsiya jarayoni→mochevina→vena qon tomiri→yurak→arteriya→o`pka→vena→yurak→aorta→ buyrak arteriyasi→birlamchi siydik→ikkilamchi siydik
A.5,2 B.3,4,5 C.1,2,3,4 D.4,3,2
18.Quyidagilardan qaysi biri buyrakning ham po`stloq ham mag`iz qismida bo`ladi?
a.kosachalar b.so`rg`ichlar c.yig`uvchi nay d.nefronlar e.birlamchi va ikkilamchi ilonizi naylar
A.a,b,c B.d,c C.a,d,e D.e,d,c
19.Quyidagilardan faqat buyrakda uchraydiganni aniqlang
A.kapillarni hosil qiladigan arteriolalar
B.venani
hosil qilivchi kapillarlar
C.tarkibida plazmasi shaklli elementga nisbatan ko`p bo`lgan qonli qon tomirlar
D.barchasi
20.Odamda maksimal hisobda ikkiala siydik yo`lini umumiy sathini aniqlang.
A.60 sm
2 B.700 sm
2 C.1105 sm
2 D.1507 sm
2
21. Agar bir kecha kunduzda buyrak orqali 1500 l qon oqib o`tsa va shu qon oqib o`tishi hisobiga 1,5 l ikkilamchi siydik hosil bo`lsa bir kecha kunduzda buyrak orqali kirgan qonni plazmasi necha % kamayishligini aniqlang.(buyrak arteriyalaridagi qoni 40%ini shaklli elementlar tashkil qiladi)
A.1,5 % B.1% C.1,2% D.0,17%
22.Buyrak po`stlog`ida(I) va mag`iz(II) qavatida nechilamchi siydik bo`lishligini aniqlang.
a.birlamchi b.ikkilamchi
A.I-b; II-a B. I-a; II-a,b C.I-a,b; II-b D. I-a,b; II-a,b
23.Quyidagi qaysi holatlar siydik hosil bo`lishi ko`payadi?
1.qon tarkibida suv miqdori ko`payganda 2.siydik qopi muskullarini tarangligi pasayganda 3.qondan buyrakka o`tish ko`payganda 4.buyrakdan qonga o`tish ko`payganda 5.filtratsiya jarayoni kuchayganda 6.tiroksin garmoni kalavasimon kanalchalarga ta`siri kuchayganda 7.siydik qopi muskullarini tarangligi ortganda 8.reabsorbsiya jarayoni kuchayganda 9.ADG garmoni kalavasimon kanalchalarga ta`siri kuchayganda
A.1,7,5,6 B.5,3,1,6 C.9,7,3,2,4 D.4,3,2,1,5
24.Siydik hosil bo`lishi kamayishi uchun …
A.filtratsiya va reabsorbsiya kuchayishi kerak
B.filtratsiya va reabsorbsiya susayishi kerak
C.filtratsiya kuchayib, reabsorbsiya susayishi kerak
D.filtratsiya sasayib, reabsorbsiya
kuchayishi kerak
25.Siydik hosil bo`lishi kamayishi uchun …
A.siydik qopi kengayishi kerak
B.siydik qopi torayishi kerak
C.qon plazmasi kamayishi kerak
D.qon plazmasida suv miqdori kamayishi kerak
26.Siydik hosil bo`lishi ko`payishi uchun….
A.buyrakdan qonga o`tish ko`payishi kerak
B.qondan buyrakka o`tish kamayishi kerak
C.qonda suv miqdori kamayishi kerak
D.suv istemol qilishni ko`paytirish kerak
27.Quyidagilardan qaysi birida ham birlamchi ham ikkilamchi siydik uchraydi?
A.buyrakni mag`iz qismida B.Genle halqasida
C.ilonizi naylarda D.buyrak jomida
28.Quyidagilardan qaysi biri qondan nefronga ham nefrondan qonga ham o`tadi?
a.suv b.leykotsit c.yirik molekulali oqsillar d.vitaminlar e.tuzlar f.aminokislotalar g.mochevina
h.qoldiq azot i.kreatinin
A.barchasi B.e,a,d,f C.a,d,e,f,i D.f,a,c,d,e,h
29.Bir kunda teri va buyrak orqali necha necha litr suv ajralishi aniqlang.
A.1,915 l B.2 l C.1,5-2 l D.1,754 l
30.Filtratsiya qayerda sodir bo`lishligini aniqlang.
1.buyrak piramidalarida 2.buyrakning po`stloq qismida 3.nefron bilan birlamchi chigal o`rtasida 4.buyrak mag`iz qismida 5.nefron bilan ikkilamchi chigal o`rtasida 6.ikkilamchi ilonizi naychalar bilan ikkilamchi chigal o`rtasida 7.birlamchi ilonizi bilan ikkilamchi chigal o`rtasida 8.ikkilamchi ilonizi bilan birlamchi chigal o`rtasida 9.chapsula va uning devoriga yopishgan qon tomir o`rtasida
A.2,4,8 B.9,2,3 C.7,5,8 D.6,1,4
31. Reabsorbsiya qayerda sodir bo`lishligini aniqlang.
1.buyrak piramidalarida 2.buyrakning po`stloq qismida 3.nefron bilan birlamchi chigal o`rtasida 4.buyrak mag`iz qismida 5.nefron bilan ikkilamchi chigal o`rtasida 6.ikkilamchi ilonizi naychalar bilan ikkilamchi chigal o`rtasida 7.birlamchi ilonizi bilan ikkilamchi chigal o`rtasida 8.ikkilamchi ilonizi bilan birlamchi chigal o`rtasida 9.chapsula va uning devoriga yopishgan qon tomir o`rtasida
A.2,4,8 B.9,2,3 C.2,5,6 D.6,1,4
32.Buyraning po`stloq(I) va mag`iz(II) qavatidagi kapillardi birlashishidan nima hosil bo`lishligini aniqlang.
1.arteriolalar 2.vena
A.I-2;II-1 B.I,II-1,2 C.I-2; II-1,2 D.I-1,2; II-2
33.Nefronni qaysi qismidagi kapillardan arteriola(a) va vena(b) hosil bo`ladi.
1.kapsula 2.birlamchi naylar 3.Genle halqasi 4.ikkilamchi nay
A.a-2; b-3,1,2,4 B.a-4; b-2
C.a-2; b-4 D.a-1; b-3,2,4
34.Buyrak kapsulasini devori necha qavat?
A.3 B.1 C.2 D.ko`p
qavatli
35.Ilk bor birlamchi siydik qayerda hosil bo`ladi?
A.birlamchi ilonizi naychalarda
B.kapsulani tashqi va ichki devorini oralig`ida
C.kapsulani ichki devoridagi tomirlarda
D.kapsulani tashqi devoridagi tomirlarda
37.Birlamchi(I),ikkiamchi(II) naychalar va yeg`uvchi nay(III) qayerdan boshlanishini aniqlang.
A.I-kapsula bo`shlig`idan; II-Genle halqasidan: III-po`stloq qavatidan
B.I-kapsula bo`shlig`idan; II-birlamchi naychalardan: III-po`stloq qavatidan
C. I,II-kapsula bo`shlig`idan; III-Genle halqasidan:
D.I,III-po`stloq qavatdan;
II-birlamchi naychalardan
38.Buyrakni qaysi qismida oqish va qoramtir qism uchraydi?
A.Piramidadlarda B.kosachalarda
C.buyrak jomida D.nefronlarda
39. Buyrakni qaysi qismi oqish va qoramtir qismda uchraydi?
A.Piramidadlar B. nefronlar
C.buyrak jomi D. kosachalar
40.Quyidagilardan dermani ostki qavatida bo`ladiganlarni aniqlang.
1.muskullar 2.sorg`ichlar 3.soch piyozchalari 4.soch ildizi 5.kollagen tolalari 6.egatchalar 7.ter bezlari 8.yog` bezlari 9.yog` bo`lakchalari
A.barchasi B.3,4,5,6,7 C.7,4,5,8 D.3,2,4,5,7
41. Quyidagilardan dermani ustki qavatida bo`ladiganlarni aniqlang.
1.muskullar 2.sorg`ichlar 3.soch piyozchalari 4.soch ildizi 5.kollagen tolalari 6.egatchalar 7.ter bezlari 8.yog` bezlari 9.yog` bo`lakchalari
A.barchasi B.3,4,5,6,7 C.7,4,5,8 D.3,6,1
42.Terini nimasi qo`l,oyoq kaftida(I) qovoqda(II) va labda(III) bo`lmaydi?
A.I-yog` bezlari,tuklar; II-teri vayog` bezlari; III-tuklar
B.I-soch va tirnoqlar; II-teri va yog` bezlari; III-tuklari
C.I,II,III-tuklar,yog` bezlari,tirnoqlar
D.I-tirnoq,tuklar,yog` bezi; II-yog` bo`lakchasi; III-tuklar
43.Teridagi teri bezini vazifasini aniqlang.
1.odamni himoya qilish 2.osmatik bosimdi saqlashda ishtirok etish 3.odam tanasini isitishda ishtirok etish 4.terini elastic qilish 5.gaz almashinuvini ta`minlash 6.keraksiz moddalarni chiqarish 7.issiq
sharoitga moshlashtirish
A.barchasi B.1,4,2,6 C.7,1,2,6 D.7,4,3,2,6
44.Teridagi yog` bezini vazifasini aniqlang.
1.odamni himoya qilish 2.osmotik bosimni saqlash 3.terini elastic qilish 4.terida kislotali muhit hosil qilish 5.termoregulyatsiyada qatnashish 6.keraksiz moddalarni ajratish 7.odamni biotic omildan himoya qilish
A.1,2,3,5 B.7,1,3,4 C.3,2,1,5 D.4,2,3,6,7
45.Teridagi ter va yog` bezlari uchun umumiy bo`lgan xususiyatlarni aniqlang.
1.naychalari teri sirtiga ochilishi 2.soni tani turli joyida har xil bo`lishi 3.kalta naychasi soch haltasiga ochilishi 4.qo`l kaftida bo`lmasligi 5.organizmni himoya qilishda ishtirok etishi 6.faoliyati muhit sharoitiga qarab o`zgarib turishi 7.peshona sohasida ko`p bo`lishi 8.osmotik bosimni saqlashda ishtirok etishi 9.suvoqda himoya qilishi
A.7,2,1,5 B.6,3,2,1 C.2,5,4,7,8 D.9,4,2,1,7
Tuzuvchilar:Nishonov Ibrohim
Karimov Ismoil