3.3.1.3. 12 saylı Protokol
12 saylı Protokol “qanunla n
ə
z
ə
rd
ə
tutulmu
ş
ist
ə
nil
ə
n hüquqdan istifad
ə
” il
ə
ba
ğ
lı ayrı-
seçkiliyi qada
ğ
an etdiyind
ə
n yalnız A
İ
HK-da n
ə
z
ə
rd
ə
tutulmu
ş
hüquqlara aid 14-cü madd
ə
d
ə
n
daha geni
ş
ə
hat
ə
dair
ə
sin
ə
malikdir. Protokol müdd
ə
alarının m
ə
nası bar
ə
d
ə
A
Ş
-nin
İ
zahedici
M
ə
ruz
ə
sind
ə
verilmi
ş
şə
rhl
ə
r, bu müdd
ə
aların a
ş
a
ğ
ıda verilmi
ş
m
ə
s
ə
l
ə
l
ə
rl
ə
ə
laq
ə
dar olaraq
ayrı-seçkiliyin qada
ğ
an edilm
ə
sin
ə
aid oldu
ğ
unu b
ə
yan edir:
i.
şə
xs üçün xüsus
ə
n milli qanunlarla n
ə
z
ə
rd
ə
tutulmu
ş
ist
ə
nil
ə
n hüquqdan istifad
ə
il
ə
;
ii. milli qanunlara
ə
sas
ə
n dövl
ə
t hakimiyy
ə
ti orqanının birm
ə
nalı öhd
ə
liyind
ə
n ir
ə
li g
ə
l
ə
n
hüquqdan istifad
ə
il
ə
(
ə
g
ə
r milli qanunlara
ə
sas
ə
n
ə
laq
ə
dar orqan konkret t
ə
rzd
ə
h
ə
r
ə
k
ə
t etm
ə
k öhd
ə
liyini öz üz
ə
rin
ə
götürübs
ə
);
iii. xüsusi s
ə
lahiyy
ə
tl
ə
ri icra ed
ə
n (m
ə
s
ə
l
ə
n, mü
ə
yy
ə
n dotasiyalar ayıran) dövl
ə
t hakimiyy
ə
ti
orqanının f
ə
aliyy
ə
til
ə
;
iv.
dövl
ə
t hakimiyy
ə
ti orqanı t
ə
r
ə
find
ə
n yol verilmi
ş
ist
ə
nil
ə
n ba
ş
qa
ə
m
ə
ll
ə
v
ə
ya nöqsanla
(m
ə
s
ə
l
ə
n, i
ğ
ti
ş
a
ş
lara qar
ş
ı t
ə
dbirl
ə
r gör
ə
n hüquq-mühafiz
ə
orqanları
ə
m
ə
kda
ş
larının
davranı
ş
ı il
ə
).
101
Eyni zamanda,
şə
rhl
ə
rd
ə
göst
ə
rilir ki, bu Protokol
ə
sas
ə
n
şə
xsl
ə
ri dövl
ə
t t
ə
r
ə
find
ə
n tör
ə
dil
ə
n
ayrı-seçkilikd
ə
n müdafi
ə
ets
ə
d
ə
, ad
ə
t
ə
n dövl
ə
t t
ə
r
ə
find
ə
n t
ə
nziml
ə
nm
ə
si n
ə
z
ə
rd
ə
tutulan v
ə
fiziki
şə
xsl
ə
rl
ə
hüquqi
şə
xsl
ə
r arasındakı münasib
ə
tl
ə
r
ə
ş
amil edilir: “m
ə
s
ə
l
ə
n, i
şə
q
ə
bulla ba
ğ
lı
96
Yuxarıda qeyd olunan i
ş
in 48-ci paraqrafına baxın.
97
Karsonun v
ə
ba
ş
qalarının Böyük Britaniyaya qar
ş
ı A
İ
HM-d
ə
ki [GC] 42184/05 saylı, 16 mart 2010-cu il tarixli i
ş
i.
98
1 saylı Protokolun 1-ci madd
ə
sinin h
ə
rt
ə
r
ə
fli t
ə
hlilil
ə
A
Ş
-nin Hüquq
ş
ünaslar üçün
İ
nsan Hüquqları Sah
ə
sind
ə
T
ə
hsil
ə
dair “www.coehelp.org/mod/resource/view. php?inpopup=true&id=2123” saytından tanı
ş
olmaq olar: Qrqiç,
Mataqa, Lonqar v
ə
Vilfan “A
İ
HK-ya
ə
sas
ə
n Mülkiyy
ə
t Hüququ”,
İ
nsan Hüquqları üzr
ə
B
ə
l
ə
dçi No10, 2007- ci il.
99
M
ə
s
ə
l
ə
n, Stek v
ə
ba
ş
qalarının Böyük Britaniyaya qar
ş
ı [GC] 65731/01 v
ə
65900/01 saylı, 12 aprel 2006-cı il tarixli,
pensiya öd
ə
ni
ş
l
ə
rin
ə
v
ə
ə
lilliy
ə
gör
ə
müavin
ə
tl
ə
r
ə
dair, Andreyevanın Latviya Respublikasına qar
ş
ı [GC] 55707/00
saylı, 18 fevral 2009-cu il tarixli, pensiya öd
ə
ni
ş
l
ə
rin
ə
dair, Koua Puarenin Fransa Respublikasına qar
ş
ı 40892/98
saylı, 30 sentyabr 2003-cü il tarixli,
ə
lilliy
ə
gör
ə
müavin
ə
tl
ə
r
ə
dair, Qayqusuzun Avstriya Respublikasına qar
ş
ı
17371/90 saylı, 16 sentyabr 1996-cı il tarixli, i
ş
sizlik müavin
ə
tin
ə
dair, A
İ
HM-d
ə
ki i
ş
l
ə
ri.
100
M
ə
s
ə
l
ə
n, Uellerin Macarıstan Respublikasına qar
ş
ı A
İ
HM-d
ə
ki 44399/05 saylı, 31 mart 2009-cu il tarixli, u
ş
aqlı
ail
ə
l
ə
rin d
ə
st
ə
kl
ə
nm
ə
si m
ə
qs
ə
dil
ə
sosial müavin
ə
tl
ə
rin
ə
dair i
ş
i.
101
A
İ
HK-nın
(ETS
No177)
12
saylı
Protokoluna
aid
İ
zahedici
M
ə
ruz
ə
nin
22-ci
paraqrafı.
“http://conventions.coe.int/Treaty/en/ Reports/Html/177.htm” saytında tanı
ş
olmaq olar.
51
müraci
ə
t
ə
ə
sassız r
ə
dd cavabının verilm
ə
si, restorana buraxılmama v
ə
ya hüquqi
şə
xsl
ə
r
t
ə
r
ə
find
ə
n c
ə
miyy
ə
t üçün göst
ə
ril
ə
n xidm
ə
tl
ə
rd
ə
n, m
ə
s
ə
l
ə
n, tibbi v
ə
ya kommunal xidm
ə
tl
ə
rd
ə
n
(sudan v
ə
i
ş
ıqdan) istifad
ə
y
ə
icaz
ə
verm
ə
m
ə
.”
102
Ümumiyy
ə
tl
ə
, 12 saylı Protokol
şə
xsl
ə
rin
üz
ə
rin
ə
qoyulmu
ş
v
ə
ictimaiyy
ə
t üçün mövcud olan malların v
ə
xidm
ə
tl
ə
rin nec
ə
t
ə
klif olunması
bar
ə
d
ə
q
ə
rar çıxarma
ğ
a aid v
ə
zif
ə
ni icra etm
ə
kd
ə
n ibar
ə
t sırf
şə
xsi kontekstd
ə
n k
ə
nara çıxaraq
ayrı-seçkiliyi geni
ş
şə
kild
ə
qada
ğ
an edir.
4.6-cı bölm
ə
d
ə
n
ə
z
ə
rd
ə
n keçirilmi
ş
Sejdiçin v
ə
Fincinin Bosniya v
ə
Herseqovina
Respublikasına qar
ş
ı i
ş
in
ə
A
İ
HM t
ə
r
ə
find
ə
n 12 saylı Protokolun 1-ci madd
ə
sin
ə
ə
sas
ə
n
baxılark
ə
n A
İ
HM bu Protokolla “ayrı-seçkiliyin ümumi
şə
kild
ə
qada
ğ
an olundu
ğ
unu” b
ə
yan
etmi
ş
dir. Eyni zamanda, bildirilmi
ş
dir ki, ayrı-seçkiliy
ə
aid i
ş
l
ə
rin t
ə
hlili A
İ
HM t
ə
r
ə
find
ə
n 14-cü
madd
ə
nin kontekstind
ə
mü
ə
yy
ə
n edilmi
ş
t
ə
hlil
ə
ox
ş
ar bir t
ə
rzd
ə
aparılacaq.
3.4. Ayrı-seçkiliyi qada
ğ
an olunmasına dair Avropa
İ
ttifaqı
Direktivl
ə
rinin
ə
hat
ə
dair
ə
si
Ayrı-seçkiliyi qada
ğ
an ed
ə
n direktivl
ə
r
ə
ə
sas
ə
n ayrı-seçkilik 3 sah
ə
üzr
ə
qada
ğ
an olunur:
m
əşğ
ulluq sah
ə
si, sosial t
ə
minat sistemi, h
ə
mçinin mallar v
ə
xidm
ə
tl
ə
r sah
ə
si. Hal-hazırda “
İ
rqi
b
ə
rab
ə
rliy
ə
dair” Direktiv bu sah
ə
l
ə
rin 3-n
ə
d
ə
ş
amil olunur. “M
əşğ
ulluq sah
ə
sind
ə
b
ə
rab
ə
rliy
ə
dair” Direktivl
ə
sözüged
ə
n 3 sah
ə
nin
ə
hat
ə
olunmasını t
ə
min ed
ə
c
ə
k müvafiq qanunvericilik
aktları müzakir
ə
predmeti olsa da, hal-hazırda bu Direktiv yalnız m
əşğ
ulluq sah
ə
sind
ə
t
ə
tbiq
edilir. “Gender b
ə
rab
ə
rliyin
ə
dair” (yenid
ə
n baxılmı
ş
) Direktiv, h
ə
mçinin “Mallar v
ə
xidm
ə
tl
ə
r
sah
ə
sind
ə
gender b
ə
rab
ə
rliyin
ə
dair” Direktiv m
əşğ
ulluq v
ə
mallarla xidm
ə
tl
ə
r sah
ə
sind
ə
t
ə
tbiq
edils
ə
d
ə
, t
ə
minat sistemin
ə
ş
amil olunmur.
3.4.1. M
əşğ
ulluq sah
ə
si
M
əşğ
ulluq sah
ə
sind
ə
ayrı-seçkilikd
ə
n müdafi
ə
, ayrı-seçkiliyi qada
ğ
an ed
ə
n direktivl
ə
rl
ə
n
ə
z
ə
rd
ə
tutulmu
ş
v
ə
müdafi
ə
olunan bütün
ə
saslara gör
ə
t
ə
min olunur.
3.4.1.1.
Ə
m
ə
k hüququndan istifad
ə
“
Ə
m
ə
k hüququndan istifad
ə
” anlayı
ş
ı A
Ə
M t
ə
r
ə
find
ə
n geni
ş
şə
kild
ə
t
ə
fsir olunur.
Misal: Meyersin Bankrotçuluq m
ə
s
ə
l
ə
l
ə
ri üzr
ə
ə
m
ə
kda
ş
a qar
ş
ı i
ş
in
ə
ə
sas
ə
n, A
Ə
M bel
ə
bir
q
ə
rara g
ə
lmi
ş
dir ki,
ə
m
ə
k hüququndan istifad
ə
“bilavasit
ə
ə
m
ə
k münasib
ə
tl
ə
rinin
ba
ş
lanmasından
ə
vv
ə
l ir
ə
li sürülmü
ş
şə
rtl
ə
rl
ə
yana
ş
ı”
şə
xsin t
ə
klif olunan i
ş
l
ə
ə
laq
ə
dar q
ə
rar
q
ə
bul etm
ə
sind
ə
n
ə
vv
ə
l n
ə
z
ə
rd
ə
n keçirm
ə
li olan amill
ə
r
ə
t
ə
sir göst
ə
r
ə
n
şə
rtl
ə
ri d
ə
ə
hat
ə
edir.
103
Meyersin i
ş
ind
ə
g
ə
lir s
ə
viyy
ə
sind
ə
n asılı olaraq öd
ə
nil
ə
n konkret dövl
ə
t müavin
ə
tinin
verilm
ə
si bu sah
ə
y
ə
aid olan bir m
ə
s
ə
l
ə
dir. Bu onunla
ə
laq
ə
dardır ki, namiz
ə
d konkret v
ə
zif
ə
ni
tutmaq bar
ə
d
ə
q
ə
rarı n
ə
z
ə
rd
ə
n keçir
ə
rk
ə
n sözüged
ə
n müavin
ə
ti almaq hüququna malik olub-
olmayaca
ğ
ı m
ə
s
ə
l
ə
sinin t
ə
siri altında idi. Bu s
ə
b
ə
bd
ə
n d
ə
bu cür dü
ş
ünc
ə
l
ə
r i
şə
ba
ş
lamaq
q
ə
rarına da t
ə
sir etmi
ş
dir.
Misal:
Ş
norbusun Hessen Torpa
ğ
ına qar
ş
ı i
ş
in
ə
ə
sas
ə
n, iddiaçı m
ə
hk
ə
m
ə
orqanlarında
i
ş
l
ə
m
ə
k üçün yararlılı
ğ
ının bir hiss
ə
si kimi müvafiq t
ə
liml
ə
rd
ə
i
ş
tirak etm
ə
k üçün müraci
ə
t
etmi
ş
dir.
104
Milli qanunlara
ə
sas
ə
n bilavasit
ə
t
ə
limd
ə
n
ə
vv
ə
l 1-ci, sonra is
ə
2-ci imtahanın
verilm
ə
si n
ə
z
ə
rd
ə
tutulur.
İ
ddiaçı 1-ci imtahanı verdikd
ə
n sonra bo
ş
yerl
ə
rin olmaması
s
ə
b
ə
bind
ə
n t
ə
limd
ə
i
ş
tirakla ba
ğ
lı r
ə
dd cavabı almı
ş
dır. Onun t
ə
limd
ə
i
ş
tirakı, növb
ə
ti
m
ə
rh
ə
l
ə
y
ə
, bo
ş
yerl
ə
r olanad
ə
k t
ə
xir
ə
salınmı
ş
dır.
İ
ddiaçı üstünlüyün h
ə
rbi xidm
ə
ti bitirmi
ş
ki
ş
i
102
Yuxarıdakı istinadın 28-ci paraqrafına baxın.
103
Meyersin Bankrotçuluq m
ə
s
ə
l
ə
l
ə
ri üzr
ə
ə
m
ə
kda
ş
a qar
ş
ı A
Ə
M-d
ə
ki C-116/94 [1995] ECR I-2131 saylı, 13 iyul
1995-ci il tarixli i
ş
i.
104
Ş
norbusun Hessen Torpa
ğ
ına qar
ş
ı A
Ə
M-d
ə
ki C-79/99 [2000] ECR I-10997 saylı, 7 dekabr 2000-ci il tarixli i
ş
i.
52
namiz
ə
dl
ə
r
ə
verilm
ə
si s
ə
b
ə
bind
ə
n ayrı-seçkiliy
ə
m
ə
ruz qalması il
ə
ba
ğ
lı
ş
ikay
ə
t etmi
ş
dir. A
Ə
M
t
ə
lim
ə
buraxılma tarixini t
ə
nziml
ə
y
ə
n qanunvericiliyin “
ə
m
ə
k hüququndan istifad
ə
y
ə
” aid
m
ə
s
ə
l
ə
l
ə
rin
ə
hat
ə
dair
ə
sin
ə
dü
ş
düyünü mü
ə
yy
ə
n etmi
ş
dir, çünki t
ə
lim dövrünün özü ayrılıqda
v
ə
m
ə
hk
ə
m
ə
orqanlarında v
ə
zif
ə
y
ə
yiy
ə
l
ə
nm
ə
prosesinin bir hiss
ə
si kimi “
ə
m
ə
k f
ə
aliyy
ə
ti”
hesab olunmu
ş
dur.
3.4.1.2.
İş
şə
rtl
ə
ri, o cüml
ə
d
ə
n i
ş
d
ə
n azad olunma v
ə
öd
ə
ni
ş
l
ə
r
A
Ə
M bu sah
ə
y
ə
hansı m
ə
s
ə
l
ə
l
ə
rin aid oldu
ğ
unu açıqlayark
ə
n çox geni
ş
v
ə
obyektiv izahlar
vermi
ş
dir. Yekun n
ə
tic
ə
d
ə
bu sah
ə
y
ə
aid hesab olunan
ə
m
ə
k münasib
ə
tl
ə
rind
ə
n ir
ə
li g
ə
l
ə
n h
ə
r
bir
şə
rt n
ə
z
ə
rd
ə
n keçirilmi
ş
dir.
Misal: Meyersin i
ş
in
ə
ə
sas
ə
n, t
ə
k valideyn olan iddiaçı t
ə
k valideynl
ə
r
ə
ail
ə
kreditinin t
ə
yin
edilm
ə
si üçün ehtiyac meyarının hesablanması zamanı istifad
ə
olunmu
ş
metod s
ə
b
ə
bind
ə
n
cinsi z
ə
minind
ə
dolayı ayrı-seçkilikl
ə
ba
ğ
lı
ş
ikay
ə
t etmi
ş
dir.
105
Dövl
ə
t müavin
ə
ti olan ail
ə
kreditinin verilm
ə
sinin sad
ə
c
ə
olaraq sosial t
ə
minat m
ə
s
ə
l
ə
si v
ə
ya i
ş
şə
rtini t
əş
kil ed
ə
n bir
m
ə
s
ə
l
ə
oldu
ğ
unun d
ə
qiql
əş
dirilm
ə
si A
Ə
M t
ə
r
ə
find
ə
n h
ə
yata keçirilmi
ş
dir. A
Ə
M burada
göst
ə
rilmi
ş
3
şə
rt mövcud olduqda sözüged
ə
n ail
ə
kreditinin öd
ə
nildiyini n
ə
z
ə
r
ə
almı
ş
dır:
iddiaçının g
ə
liri mü
ə
yy
ə
n edilmi
ş
m
ə
bl
əğ
d
ə
n çox olmamalıdır; kredit üçün müraci
ə
t etmi
ş
şə
xs
v
ə
ya onun partnyoru i
ş
l
ə
m
ə
lidir; v
ə
kredit üçün müraci
ə
t etmi
ş
şə
xsin v
ə
ya onun
partnyorunun öhd
ə
sind
ə
u
ş
aq olmalıdır. Sözüged
ə
n müavin
ə
t sosial t
ə
minat sisteminin bir
hiss
ə
sini t
əş
kil etdiyind
ə
n A
Ə
M bu i
ş
d
ə
yalnız “B
ə
rab
ə
r r
ə
ftara dair” Direktivin (artıq bu Direktiv
“Gender b
ə
rab
ə
rliyin
ə
dair” (yenid
ə
n baxılmı
ş
) Direktivil
ə
ə
v
ə
z olunub) t
ə
tbiq edilm
ə
sinin
münasib olmaması q
ə
na
ə
tin
ə
g
ə
lmi
ş
dir.
Ə
ksin
ə
bu müavin
ə
tin
ə
m
ə
k münasib
ə
tl
ə
ril
ə
ə
laq
ə
dar
verilib-verilm
ə
m
ə
sini d
ə
qiql
əş
dirm
ə
k üçün daha geni
ş
yana
ş
madan istifad
ə
olunmu
ş
dur. Bu
i
ş
d
ə
ail
ə
krediti sistemind
ə
n faydalanmaq üçün iddiaçının özü v
ə
ya onun partnyoru öd
ə
ni
ş
li
ə
m
ə
k f
ə
aliyy
ə
til
ə
m
əşğ
ul olmalı idi. Bel
ə
likl
ə
, ail
ə
kreditind
ə
n istifad
ə
etm
ə
k üçün
ə
m
ə
k
münasib
ə
tl
ə
rinin yaradılması t
ə
l
ə
bi i
ş
şə
rti kateqoriyasına aid olan bir m
ə
s
ə
l
ə
idi.
Dostları ilə paylaş: |