a) dilönü saitlərdən sonra dilarxası saitlərin işlənməsi:
1)Söz köklərində: həçar,miyva, əyağ, çərdağ (Qb.), aynə,
əraşqın, qəbax, əçar, yəlov, cılqə “sırğa”, do:şən, əlçax, düşman,
pəxla (Ord.), qəzan, çirax, ləvaş (Təb.), yeylax, ciyar, eyqır, ildız,
kitman (Ağc.), yeylax, eyqır, ciyar, düşman (Qub.), çirax, əvam,
meyva, pencax, əyax (Ş.) və s.
2)İsmin hal şəkilçilərində: çəngəlın, civın, Əhmədın (Ş.),
əlı:n, əla:/ əlıa, əlı: (Cəb.)
3)Mənsubiyyət kateqoriyasında: dədan, elın, əmın, keçın, ke-
çı:z (Ş), gözu:n, gözua/ göza:, işı:z, yerı:z, sözu:z, üzu:z (Cəb.)
və s.
4)Məslərlərdə: bilmax, yimax, işmax, dimax, giymax (Ş.), gəl-
mağ, bilmağ, dimağ (Qb.), gezmax, demax, səpmax, üzmax, döz-
max, bişmax (Ord.), deyişmax, yetişmax, çəx`max (Təb.), gəlmax,
demax, yimax (Ağc.) və s.
5)İndiki zamanda: ge:rıx, gidiysan, getmiysan (Ş.), istirux, çə-
kirux, əkirux, gətirrux (Təb.) və s.
6)Şühudi keçmiş zamanda: gəldıx, gəldız, vərdın, vərdıx, yi-
dıx, getdıx (Ş.), gəlduğ, işdəduğ, gülduğ (Qb.), keşdux, geldux,
yetiştux (Təb.), getdı:z, güldu:z (Cəb.), sildıx, verdıx, sildız, ver-
dız (Ağc.) və s.
7)Qəti gələcək zaman: gələcağam, gələcağsan, gələcağ (Qb.),
gedacax, biləcax, içəcam (Ord., Cul.), geəcəğam, gələcax, vermi-
yacax, diyəcaxla (Təb.) və s.
b) dilarxası saitlərdən sonra dilönü saitlərin işlənməsi:
1) Söz köklərində: qocə, halçə, bayrəm, dayi, bacə, axşəm,
parçə, payiz, çaltix`, aynə, baxcə, qoyün, xurcün (Ş.), aci, sari,
qapi, ayi, ayri (Təb.), xarmən, salbə, alçə, maxmər, tayfə, qaşəv
(Qub.) və s.
2) İsmin hal şəkilçilərində: baltiyi, daneyi, darvazeyi
(Tov.,Qaz.,Bor.), bobani, almani, ocaği (B.), papaği, danani,
82
83
Dostları ilə paylaş: |
