Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti (unec) İl 9, Cild 9, yanvar-mart 2021

UNEC Elmi Xəbərləri, İl 9, Cild 9, yanvar-mart, 2021, səh. 138 - 152 
Scientific Reviews in UNEC, Year 9, Volume 9, January-March, 2021, pp. 138 - 152 

---

147 
imkan verir. Bir hektar sahədən əldə olunan məhsuldarlıq ev təsərrüfatının yaxşı gəlir 
əldə etməsinə şərait yaradır ki, bu da rentabelliyi 153%-ə bərabər olan bu məhsulun 3 
min manatdan çox mənfəət əldə etməsinə imkan verir. Bu rəqəm ev təsərrüfatının 
aqrar sahə üzrə fəaliyyətində ümumi mənfəətin (5770 manat) yarısından da çoxunu, 
gəlirin isə 44,4 faizini təşkil edir. Lakin buna baxmayaraq arıçılıq moruq giləmey-
vəsinə nisbətən daha rentabellidir. Bu isə məhsul vahidi üzrə çəkilən xərcin arıçılıqda 
moruğa nisbətən az olması ilə əlaqədardır. Yüksək gəlirlilik potensialına malik olan 
bu sahə rentabelliyin göstəricisinə görə digər sahələrdən kəskin şəkildə fərqlənir. Bal 
arısı üçün yem ehtiyatının çox olması, bu kəndin bazara daha yaxın olması, eləcə də, 
bu sahə ilə məşğul olan kəndlilərin işinə daha çox diqqətli və peşəkar yanaşması 
arıçılıq üzrə rentabellik səviyyəsinin digər kəndlərdən daha çox olmasına gətirib çı-
xarır. Xərclərin strukturu da əvvəl deyilən fikirləri təsdiqləyir. Belə ki, bir arı ailəsi 
üçün çəkilən xərclər gəlirin 27%-ni təşkil edir.
 
Cədvəl 1. Azərbaycanın tədqiqat kəndlərində ev təsərrüfatlarının maliyyə nəticələri 
Kəndlər 
Plankənd 
Atabəy 
Kərəmli 
Kənd 
təsərrüfatı 
fəaliyyətl
əri 
Vahid 
Gəli
r 
Cəmi 
xərcl
ər 
Mənfə
ət 
Rentabell
ik 
səviyyəsi
, % 
Gəli
r 
Cəmi 
xərcl
ər 
Mənfə
ət 
Rentabell
ik 
səviyyəsi,
% 
Gəli
r 
Cəmi 
xərcl
ər 
Mənfə
ət 
Rentabell
ik 
səviyyəsi,
% 
Südlük 
inək 
AZN/bir 
baş 
südlük 
inək 
741 341 
400 
117 
828 
348 
480 
138 
884 
436 
448 
103 
Qoyunçul
uq 
AZN/bir 
baş qoyun 
97 
27 
70 
259 
117 39 
78 
200 
107 41 
66 
161 
Keçiçilik AZN/bir 
baş keçi 
103 28 
75 
268 
100 39 
61 
156 
103 39 
64 
164 
Toyuq 
AZN/bir 
baş toyuq 
53 
30 
23 
77 
31 
19 
12 
63 
24 
14 
10 
71 
Qaz 
AZN/bir 
baş qaz 
22 
11 
11 
100 
22 
11 
11 
100 
22 
11 
11 
100 
Arıçılıq AZN/bir 
arı ailəsi 
147 55 
92 
167 
180 53 
127 
240 
216 58 
158 
272 
Kartofçul
uq 
AZN/hekt
ar 
414
4 
1331 2813 
211 
585
7 
1625 4232 
260 
379
8 
2240 1558 
70 
Buğda 
AZN/hekt
ar 
- 
- 
- 
- 
697 357 
340 
95 
697 342 
355 
104 
Moruq 
AZN/hekt
ar 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
500
0 
1980 3020 
153 
Biçənək AZN/hekt
ar 
338 235 
103 
44 
360 223 
137 
61 
389 309 
80 
26 
Mənbə: Cədvəl sorğu məlumatları əsasında müəllif tərəfindən tərtib edilmişdir. 
Moruqda isə bu göstərici 39,6 faizdir. Kərəmli kəndi üzrə ən diqqət çəkən məqam isə 
kartofçuluqda rentabellik səviyyəsinin Plankənd və Atabəy kəndlərinə nisbətən aşağı 
olmasıdır. Kartofçuluq Kərəmli kəndində biçənəkdən sonra ən az rentebelli fəaliyyət