Azərbaycan Əlifbası və Azərbaycan Dili Günü ( 2001 )



Yüklə 52,28 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix17.04.2017
ölçüsü52,28 Kb.
#14320

 

              

                           

 

Azərbaycan Əlifbası və Azərbaycan Dili Günü  ( 2001 )



 

           

           1  avqust 

ölkəmizdə  ən  əziz  günlərdən  biri  kimi  qeyd  olunur.  Ölkəmizdə  Azərbaycan  dilinin 

hərtərəfli  inkişafı,  işlək  dilə  çevrilməsi,  beynəlxalq  münasibətlər  sisteminə  yol  tapması  Ana  dilimizin 

gözəl bilicisi, mahir natiq, ulu öndər Heydər Əliyevin dilin qorunmasına yönələn düşünülmüş siyasətinin 

nəticəsidir.  Azərbaycan  SSR

-in  1978-

ci  il  Konstitusiyasında  Azərbaycan  dilinin  dövlət  dili  kimi  qəbul 

edilməsi isə həmin dövr üçün əhəmiyyətli hadisə idi. 1993

-

cü ildə Heydər Əliyevin Azərbaycanda ikinci 



dəfə  hakimiyyətə  qayıdışından  sonra  Azərbaycan  dili  öz  inkişafında  yeni  mərhələyə  qədəm 

qoymuşdur.  1995

-

ci  ildə  ümumxalq  səsverməsi  yolu  ilə  qəbul  edilən  müstəqil  dövlətimizin  ilk 



Konstitusiyası  ilə  dövlət  dilinin  adı  bərpa  edildi.  Bu,  ulu  öndərin  Ana  dilimizə  dəyişməz  mövqeyinin 

daha  bir  parlaq  nümunəsi  olmuşdur.  Bundan  sonra  hökumət  səviyyəsində  Ana  dilinin  inkişafı  və 

qorunması  istiqamətində  əhəmiyyətli  sənədlər  qəbul  edilmişdi.  “Dövlət  dili  işinin  təkmilləşdirilməsi 

haqqında” 18 iyun 2001

-

ci il tarixli Fərman, yeni əlifbaya keçidin 2001



-

ci ilin avqustuna kimi ölkəmizdə 

bütünlüklə  təmin  edilməsi  ulu  öndərin  öz  doğma  dilinə  bağlılığını  bir  daha  təsdiq  etmişdi.  Ümummilli 

liderin  9  avqust  2001- 

ci il tarixli Fərmanı ilə avqustun 1

-

i ölkəmizdə “Azərbaycan dili və Azərbaycan 



əlifbası günü” kimi qeyd olunur. 2002

-

ci il 30 sentyabr tarixində “Azərbaycan Respublikasında Dövlət 



dili  haqqında”  Azərbaycan  Respublikasının  Qanununun  qəbul  edilməsi  Azərbaycan  dilinin  dövlət  dili 

kimi  işlədilməsi,  onun  tətbiqi,  qorunması  və  inkişaf  etdirilməsi  istiqamətində  daha  bir  addımdır.  Bu 

ənənələri ölkə Prezidenti İlham Əliyev uğurla davam etdirməkdədir. 

 

      



1  Avqust  Azərbaycan  Əlifbası  və  Azərbaycan  Dili  Günü

    (  01.08.2001 

)  münasibətilə 

kitabxanalarda  müxtəlif  başlıqlarda  sərgi  təşkil  edilməli,  məruzə  və  mühazirə,dəyirmi  masa,söhbət 

keçirilməlidir

                                           



                                                           

 

Söhrab Tahir 



- 90 

           

 

Söhrab Əbülfəz oğlu Tahiri

  1926-


cı il avqust ayının 6

-

da (bəzi mənbələrdə may ayının 27) Cənubi 



Azərbaycanın Astara şəhərində anadan olmuşdur. İlk mətbu şeiri olan “Yaşa qüdrətli qoşun” 1949

-cu 


il

də “Azərbaycan” qəzetində dərc olunmuşdur. 

1952-1957-

ci Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki 

BDU) filologiya fakültəsində təhsil almış, 1959

- 1961-


ci illərdə Moskvada M.Qorki adı

na Ali Ədəbiyyat 



kurslarında  müdavim  olmuşdur.  Uzun  illər  müxtəlif  vəzifələrdə  çalışmışdır. 

1993-


cü  ildən  Yeni 

Azərbaycan Partiyasının üzvüdür

İnqilabi, ədəbi



-

ictimai fəaliyyətinə görə Təbrizdə “21 Azər” medalı və 

bir  sıra  medallarla,  Azərbaycan  SSR  Ali  Soveti  Rəyasət  Heyətinin  Fəxri  fərmanı  ilə,  2010

-

cu  ildə 



Rusiya  Yazıçılar  İttifaqı  və  onun  Moskva  şəhər  təşkilatı  nəzdində  fəaliyyət  göstərən  Yazıçı

tərcüməçilər İttifaqının qərarı ilə Beynəlxalq V.V.Mayakovski ordeni ilə təltif olunmuş



dur. 1984-

cü ildən 

Azərbaycanın  Əməkdar  mədəniyyət  işçisi,  1998

-

ci  ildən  Xalq  şairidir.  200



6-

cı  ildə  Azərbaycan 

Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə “Şöhrət” ordeninə layiq görülmüşdür. 

 

                                                 



                                                      

Əlisa Nicat 

- 80  

         



 

Əlisa Qulam oğlu Hüseynov

    1936-

cı il avqust ayının 10

-

da Azərbaycanın Lerik rayonunun Yuxarı 



Gədik kəndində anadan olmuşdur. Bədii yaradıcılığa orta məktəbdə oxuyarkən başlamış, “Bircə söz” 

adlı  ilk  şeiri  1955

-

ci  ildə  “Ədəbiyyat  və  incəsənət”  qəzetində  dərc  olunmuşdur. 1961



-ci  il

də  “Gecəniz 

xeyrə qalsın, ulduzlar” adlı ilk hekayəsi, 1964

-

cü ildə ilk şeirlər kitabı olan “Yay axşamı”, 1970



-

ci ildə 


isə “Bir qız, üç çinar” adlı ilk hekayələr kitabı nəşr edilmişdir. 1967

-1972-


ci illərdə Azərbaycan Dövlət 

Televiziya və Radio Verilişləri

 

Komitəsində redaktor vəzifəsində çalışmışdır. 1974



-1983-

cü illərdə “Elm 

və həyat” jurnalında ədəbi işçi və daha sonra  şöbə müdiri olmuşdur.  “Nağıllara  dönən tarix” (1993), 

“Ruhların  söhbəti”  (1994),  “Dünya  sərkərdələri”  (1995),  “Dünya  filosofları”  (1995),  “Kədər  şərabı” 

(1997), “Dünya tarixçiləri” (1998), “Yüz böyük Azərbaycanlı” (1999), “Karvan” (2000), “Tarixin qürubu” 

(2009) 


“Qızılbaşlar”,  “Fenomen”,  “Çaldıran”    kitablarını  nəşr  etdirmişdir.  Tarixi  romanlar  və  fəlsəfi 

antologiya-

ensiklopediyalar  müəllifi  kimi  tanınır.

1999-


cu  il  aprel  ayının  28

-

də  Azərbaycan  Milli  Elmlər 



Akademiyasının  Fəlsəfə  və  Hü

 

quq  İnstitutunun  Elmi  şurasının  qərarı  ilə  səmərəli  elmi  və  elmi



-

maarifçilik fəaliyyətinə görə fəlsəfə elmləri üzrə Fəxri Doktor adına layiq görülmüşdür.

 

       

                                                


                                              

Ələviyyə Babayeva 

- 95 

          



Ələviyyə Hənifə qızı Babayeva

 1921-


ci il avqust ayının 12

-

də Bakıda anadan olmuşdur. Orta məktəbi 



bitirdikdən sonra Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU) filologiya fakültəsində təhsil almışdır. 

1951-1973-

cü  illərdə  “Azərbaycan  qadını”  jurnalında  məsul  katib,  1973

-1976-


cı  illərdə  “Gənclik” 

nəşriyyatında Müasir ədəbiyyat şöbəsinin müdiri, 1976

-1985-

ci illərdə baş redaktor olmuşdur. 1951



- ci 

ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü idi. Ələviyyə xanım bədii yaradıcılığa 1936

-

cı ildə “Ədəbiyyat 



qəzeti”ndə  dərc  olunmuş  “İki  həyat”  adlı  hekayəsi  ilə  başlamışdır. 

    1979-

cu  ildə  “Azərbaycanın 

Əməkdar  mədəniyyət  işçisi”  fəxri  adına  layiq  görülmüşdür.  Ələviyyə  Babayeva  2014

-

cü  il  sentyabr 



ayının 23

-

də vəfat etmiş



dir.

 

 



“”Mən tək deyiləm”

. 1961, 


Tut 


ağacı”

,1967, 


Povestlə

r. 1969,  

Adamlar 


və 

talelər”,

 1973, 



Hardasan dost, harda



”,

  1977, 


“Səni

 

axtarıram”,



1985,  

“Küləyin tərkində”

,1983, 



Yanar 



su

”,

1986, 



A

nadil ağlayırdı”



 1987 

və başqa kitabları nəşr edilmişdir.

 

                                                     



                                                              Qabil - 90 

           



Qabil Allahverdi oğlu İmamverdiyev

 1926-


cı il avqust ayının 12

-

də Bakıda anadan olmuşdur. 1948



-

ci  ildə  Azərbaycan  Pedaqoji  İnstitutunun  (indiki  ADPU)  dil  və  ədəbiyyat  fakültəsini  bitirmişdir.  1954

-

1956-


cı  illərdə  Moskvada  M.Qorki  adına  Ədəbiyyat  İnstitutu  nəzdində  olan  ikiillik  ali  ədəbiyya

kur



slarında müdavim olmuşdur. 

  Qabil 1976-

cı ildə Azərbaycan Dövlət mükafatı laureatı olmuş, 1984

-

cü  ildə  “Əməkdar  incəsənət  xadimi”,  1992



-

ci  ildə  isə  “Azərbaycanın  Xalq  şairi”  fəxri  adları

na  layiq 

görülmüşdür. 1996

-

cı ildə Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafındakı xidmətləri və anadan olmasının 70 



illiyi  münasibətilə  Azərbaycan  Respublikasının  Prezidenti  Heydər  Əliyevin  Fərmanı  ilə  “Şöhrət” 

ordeninə, 1998

-

ci ildə Ədəbiyyat Fondunun



 

Rəsul Rza mükafatına layiq görülmüş, 2006

-

cı ildə “İstiqlal” 



ordeni ilə təltif edilmişdir. Xalq şairi Qabil 2007

-

ci il aprel ayının 3



-

də vəfat etmiş, Fəxri Xiyabanda dəfn 

edilmişdir. 

Onun 


Seçilmiş əsərləri. 

 2004. 


“Mənim mavi Xəzərim”

 1959, 


“Ömrüm boyu”

 1962, 


“Nəsimi”

 

1980  (I-III  kitab), 



“Ömrün  həbləri”

  1989, 


“İlahi  qisməti” 

  2001


,  “Dostlarım,  tanışlarım”

  2002


.  Kitabıları 

nəşr olunmuşdur.

 

                                        



                                                      

Seyfəddin Dağlı 

-95 

      

 

Seyfəddin Əliağa oğlu Abbasov

 1921-


ci il avqust ayının 27

-

də (bəzi mənbələrdə avqust ayının 21) 



Abşeronun  Xızı  kəndində,  yoxsul  kəndli  ailəsində  anadan  olmuş

-  dur.  1956-1959-

cu  illərdə  Dövlət 

Radio  Komitəsində  baş  redaktor,  “Bakı”  telestudiyasının  direktoru  və  sədr  mü

avini,  “Kirpi”  satirik 



jurnalının  baş  redaktoru  olmuşdur.  19

76-


cı  ildə  “Azərbaycanfilm”  kinostudiyasında  ssenari 

redkollegiyasının  üzvü,  1980

-

cı  ilin  may  ayından  ömrünün  sonuna  qədər  “Yazıçı”  nəşriyyatında 



redaktor vəzifəsində çalışmışdır. 1948

-

ci ildə Azərbaycan dövlət nəşriyyatı “Dəniz kəşfiyyatçısı” adlı ilk 



kit

abını sonralar isə “Bahar oğlu”, “Məşəl”, “Kəcil qapısı”, “Sabiqlər”, “Dağlı məhəlləsi” və s.

 

kitablarını 



nəşr  etdirmiş  və  geniş  oxucu  kütləsinin  rəğbətini  qazanmışdır.  Əsərləri  rus  və  digər  xarici  dillərə 

tərcümə  olunmuşdur.  Yazıçının  dram  əsərləri  “Adı  sənin,  dadı  mənim”  (1963),  “Aydınlığa  doğru” 

(1965),  “Mənziliniz  mübarək”  (1971),  “Təzə  gəlin”  (1975),  “Kölgələr  pıçıldaşır”  (1976)  respublikanın 

müxtəlif teatrlarında tamaşaya qoyulmuşdur. “Bahar kimi solmaz” (1979) ədəbi ssenarisi əsasında film 

çəkilmişdi

r. 


Seyfəddin  Dağlı  1983

-

cü  il  yanvar  ayının  28



-

də  vəfat  etmişdir.  Bakı  küçələrindən  birinə 

onun adı verilmişdir

 

  



. “Söhrab Tahir

-

90”, “Əlisa Nicat 



-

80 “, “Ələviyyə Babayeva

-

95”, “Qabil



-

90”, “Seyfəddin Dağlı

-

95” adlı  



dolğun    sərgilər  yaradılmalı,  həyat  və

 

yaradıcılığından  biblioqrafik  icmal  hazırlanmalı,  oxucu 



konfransları 

,dəyirmi 

masa, 

əsərlərindən 



kitab 

müzakirəsi 

təşkil 

edilməli,şeir 



gecəsi,söhbət,məruzə,ədəbi

-

bədii gecə keçirilməlidir.



 

       


Kitabxanalarda  yaşadığınız  əraziyə  (şəhər,qəsəbə,kənd)  aid 

qeyri-


maddi  mədəni  irsə  dair 

(əfsanələr,rəvayətlər,lərifələr,tapmacalar,atalar  sozləri,cəld,iti  danışıqlar,el  arasında  əsrlər  boyu 

yaşayan  mahnılar,qədim  oyunlar,milli  mətbəximiz,adət

-

ənənələrimiz)  haqqında  məlumatlar 



toplanmalıdır.

 

 



Metodiki işlər şöbəsi.

 

Yüklə 52,28 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin