Azərbaycan

hissəsini daşıyır. ÜSY də yoxsulluğun azaldılmasına töhfə verir, lakin proqramın ölçüsünün kiçik olması 
(2008-ci  ildə  ÜDM-in  0.36  faizi  –  sosial  transferlərə  sərf  olunan  ümumi  xərcin  cəmi  7.5  faizi  – 
yoxsulların  cəmi  12.4  faizini  əhatə  etməsi)  səbəbindən  onun  təsiri  xeyli  azdır.  Lakin  onun  büdcəsinə 
gəlincə,  ÜSY  yoxsulluğun  azaldılmasında  pensiyalardan  daha  yaxĢı  rol  oynayır;  ÜDM-in  ÜSY-yə  sərf 
olunan hər bir faizi müqabilində yoxsulluq səviyyəsi 2.8 faiz bəndi aĢağı düĢür ki, pensiyalar üçün bu, 2.0 
bənd təĢkil edir. 
 
8.25
 
Azərbaycanda ÜSY proqramı oxşar proqramlardan daha yaxşı icra olunursa da, son zamanlar 
benefisiarların  sayının  artırılmasına  baxmayaraq,  onun  əhatə  dairəsi  məhduddur.  ÜSY 
benefisiarlarının  yetmiĢ  faizi  ÜSY-dən  əvvəl  yoxsul  olanlardır  ki,  bu  da  qəbul  edilə  bilən  30  faizlik 
daxiletmə xətasını əks etdirir. ÜSY-yə sərf olunan bütün vəsaitlərin demək olar ki, üçdə ikisini ÜSY-dən 
əvvəlki istehlakına görə sıralanmıĢ əhalinin ən aĢağı 20 faizi alır. Lakin proqram özünün cəmi 10 faizlik 
hədəf  qrupunu,  yəni  kəskin  yoxsul  əhalini  əhatə  edir.  Əhatə  dairəsinin  aĢağı  olması,  əsasən,  ÜSY-yə 
ayrılan vəsaitlərin məhdudluğundan irəli gəlir. Əgər ÜSY-nin əhatə dairəsinin 2008-ci ilin yazından bəri 

---

136 
 
iki dəfədən çox geniĢləndiyini nəzərə alaraq ünvanlılığın oxĢar olduğunu fərz etsək, çox yoxsul əhalinin 
əhatə olunması ən yaxĢı halda 50 faizə, ümumi yoxsulların əhatə olunması isə üçdə birə çatmalı idi. 
 
8.26
 
Azərbaycanda  sosial  transferlər  sistemi  maliyyə  böhranının  təsirinin  yumşaldılmasında