Umuman kreditlar bo‘yicha foiz stavkalari turli omillar ta'sirida o‘zgarib turadi. Shunday omillarning asosiylari bo‘lib quyidagilar hisoblanadi:
Markaziy bankning qayta moliyalash stavkasi.
Pul bozoridagi talab va taklifning nisbati. Talab oshsa, foiz ortadi, taklif oshsa u kamayadi.
Xalqaro kreditlar bo‘yicha foiz stavkalari jaxon ssuda kapitallari bozorida aniqlanib, bu bozorlarning asosiy qismi London, Tokio, N'yu York, Frankfurt-na-Mayne, Parij, Bryussel' shaharlarida joylashgan.
Xalqaro kreditlar foizini shakllanishi
Qarzni to‘lash muddati va sharti. Qarz uzoq muddatga berilib uni asta- sekin kichik qismlar bilan qaytarilsa, qarzdor yuqori foizga rozi bo‘ladi va aksincha.
Qarzni qanday pul bilan berilishi. (xorijiy yoki milliy valyuta).
Inflyasiya darajasi.
Pulni qarz berishdan ko‘ra boshqa yo‘sinda ishlatishdan tushadigan daromad. Bunda pul egasining afzal ko‘rish prinsipi amal qiladi. Masalan, agar aksiya bo‘yicha dividend yuqori bo‘lsa foiz pasayadi va aksincha.
Qarz berishning xatar darajasi. Agar qarzning qaytib kelishi kafolatlansa foiz past, agar uni qaytishi shubxali bo‘lsa foiz yuqori bo‘ladi va boshqa omillar.
Kreditni holatiga quyidagi jihat va omillar ta'sir etadi 1.
O‘zbekistonda kredit kengayishining iste'mol narxlari indeksiga ta'siri
9.7
18.8
14.3
15.2
11.1
31.6
67.0
51.4
26.4
30.9
9.0
10.5
12.9
15.2
15.4
0.0
10.0
20.0
30.0
50.0
40.0
60.0
70.0
80.0
2016 йил
2017 йил
2018 йил
2019 йил
2020 йил
Истеъмол нархлари индекси (CPI)
Кредитлар ҳажмининг ўсиши
Пул бозоридаги фоиз ставка
O‘zbekistonda kredit kengayishining ishlab chiqaruvchilar narxlari indeksiga ta'siri
31.6
67.0
51.4
26.4
30.9
9.0
10.5
12.9
15.2
15.4
13.0
31.1
39.6
28.2
7.1
0.0
10.0
20.0
30.0
40.0
50.0
60.0
70.0
80.0
2016 йил
Кредитлар ҳажмининг ўсиши
2017 йил 2018 йил
Пул бозоридаги фоиз ставка
2019 йил 2020 йил
Саноат маҳсулотлари ишлаб чиқарувчилар нархлари индекси (PPT)
