Çağdaş Azərbaycan postmodern romanı 89
lərin üzə çıxarılmasına cəhdi və Koroğlunun real təsviri
deyil, Koroğluya və o dövrə müəllif təxəyyülündən gələn
ştrixlərin əldə edilməsidir. «Koroğlu» dastanındakı qəhrə-
mandan fərqli olaraq, İ. Fəhminin əsərindəki qəhrəmana
müəllif tərəfindən əlavə edilən qorxaqlıq ştrixləri ilə qarşı-
mızda başqa bir obraz yaranır. Əsərdə Koroğlu islama ta-
pınır, yanında molla saxlayır, məscidi var, Ramazanı qeyd
edir, dəliləri namaz qılır, cin-şeytandan qorunmaq üçün
üstlərində dua gəzdirirlər, Koroğlunun hərəmxanası var.
İ. Fəhmi Koroğlunu qorxmazlıq zirvəsindən endirir, «atan
kor edilənə qədər niyə xalq üçün döyüşmürdün» sualını
verməklə qəhrəmanın xalqı deyil, özünü fikirləşdiyini qa-
bardır. Dastandan fərqli olaraq əsərdə Koroğlunun öz gü-
cünə deyil, «Çənlibel tülküsü» adlandırdığı Həmzənin hiy-
ləsinə inanması özünü göstərir.
Postmodernizm romanlarda mifoloji obrazlar qədim
varislik təsiri ilə yanaşı, yenidən yaradılan «şəhər mifolo-
giyası»nın elementləri əsasında yaradılır. Şəmil Sadiqin
«OdƏrlər»
52
romanında mifologizmə xüsusi yer ayrılmış-
dır. Romanda eposlarımızdan gələn obrazların təsirini gör-
məmək qeyri-mümkündür. Belə ki, Dədə Əfəndi, Ata kişi,
Dəmirçioğlu ağsaqqal obrazları gözümüzdə Dədə Qorqudu
canlandırır. Söhbətlərində əsasən dini və tarixi mövzulara
toxunan Dədə Əfəndi əcdad kultunu yeni-yeni elementlər-
lə zənginləşdirərək Dədə Qorqud kimi ibratəmiz söhbətləri
ilə gələcək nəsillərə nəsihət edir. Bununla belə, «şəhər mi-
fologiyası» «Ulu Şaman» adlı məxfi təşkilatına daxil olan
insanların obrazlarına təsir göstərir.
52
Sadiq Ş. OdƏrlər. Bakı, Hədəf Nəşrləri, 2013. 244 səh.
