Çağdaş Azərbaycan postmodern romanı 91
sanı yaradılışın əşrəfi sayır. Beşgüşəli ulduzun aşağıdakı
iki ayağı su və torpağı, insan qolu kimi yanlara açılan iki
güşə od və havanı, baş isə Yaradanı özündə gizlədir. Bu
beşlik tamdır. Fikir verirsən, Tanrı başdır, birincidir, tək-
dir, idarə edəndir».
Azərbaycan postmodern romanda simvolik obrazlar
arasında kollektiv obrazlar xüsusi yer tutur. Bu obrazlar
vasitəsilə vaxt və məkan ilə məhdudlaşmayan kollektiv id-
rak və kollektiv iradəyə malik subyekt açıqlanır.
S. Rüstəmxanlının tarixi və mənəvi dəyərlər kəsb edən
«Göy Tanrı» romanında kollektiv bəy obrazları (Toboxan
oğlu Duman bəy, Tarduş oğlu Tengiz xan, Bögüxan oğlu
Ənik bəy və sair) obrazı maraq kəsb edir. Bir-biriləri ilə
şəxsi mənafeləri üçün inciyən bəylər, ümumi mənafe uğ-
runda birləşirlər. Düşmən casuslarının fəaliyyətləri bu bəy-
lərin qarşılarına qoyduqları amalları həyata keçirmək məq-
sədlərindən döndərə bilmir. Romanda qəhrəmanların
mənəvi üstünlükləri kollektiv, birlik şəklində incəliklə
açıqlanır.
Ş. Sadiqin «OdƏrlər» romanında kollektiv obrazların
təsvirində qabarıq şəkildə bir daha təsdiqini tapır. Müasir
nəslin keçmişin davamçıları devizi ilə çıxış edən müəllif
bu bağlılığı yaşlı və gənc nəsillərin fəaliyyətlərində müəl-
lif interpretasiyası ilə əks etdirir. Romanda xalqın tarixini,
cəmiyyətin formalaşmasındakı və inkişafındakı rolunu,
Qarabağ hadisələri və dövlətin əsl sahibləri tərəfindən bir-
birindən xəbərsiz beş qəhrəmanın (gizir Alıyev Elçin, ka-
pitan Altay Cavadov, gizir Arslan Sultanbəyli, əsgər Ər-
toğrul (Məhəmməd) Hüseynov, əsgər Ayxan İsmayılov)
vətənpərvərlik mübarizəsini bədii dillə əks etdirir.
