Bilet 1 Metrotologiya – ölçmələr haqqında elmdir

gərilmə əmələ gəlir. 

 

N(max)=d(max)-D(min)=39.975-40=-0.025mm

 

N(min)=d(min)-D(max)=39.959-40.016=-0.057mm

 

T∆=(-0.25)-(-0.057)=-0.193mm (gərilmənin müsaidəsi)

 

 

 

 

Bilet 3 

1).Ölçmələrin xətaları  

Nə qədər ciddi yerinə yetirilmiş olsa belə istənilən ölçmə nəticəsi xətalara malik olur. “Xəta” 

anlayışını müəyyən etmək üçün fiziki kəmiyyətin əsil və həqiqi qiymətləri kimi anlayışlar 

---

arasındakı fərqin aydınlaşdırılması vacibdir.Fiziki kəmiyyətin əsil qiyməti - verilmiş obyektin 

xüsusiyyətinin ideal şəkildə həm kəmiyyətcə və həm də keyfiyyətcə əks olunduğu qiymətidir. 

Fiziki kəmiyyətin həqiqi qiyməti-eksperimental olaraq tapılan qiymət olub, əsil qiymətə o 

dərəcədə yaxınlaşmış olur ki, baxılan məqsəd üçün bu qiyməti onun yerinə istifadə etmək 

olar.Təkrar ölçmələrdə xətalar nəticələrin dəyişməsi xarakterinə görə sistematik, təsadüfi və 

kobud xətalara (yayınma) bölünür.Sistematik ölçmə xətaları-ölçmə xətalarının, eyni bir 

kəmiyyətin təkrar ölçmələrində sabit yaxud qanuna uyğun dəyişməklə qalan tərkib hissəsidir. 

Təsadüfi ölçmə xətaları-eyni bir kəmiyyətin təkrar ölçmələrində,  

ölçmə xətalarının tərkib hissəi olub, təsadüfi şəkildə dəyişir. 

Ölçmə prosesində çox kobud xətalar yarana bilər.Kobud ölçmə xətaları (yayınmalar)-verilmiş 

şəraitdə, nəzərə çarpacaq dərəcədə gözləniləni aşan ölçmə xətalarıdır.