Buxoro davlat tibbiyot instituti xirurgik stomatologiya kafedrasi
Yüklə 1,99 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Patologik fiziologiya – patologik sharoitda to‘qima regeneratsiyasi, gipertrofiya, yallig`lanishning o‘ziga
xos kechishi, birlamchi va ikkilamchi bitish tushunchasi, o‘smalarning kechishi jarayonining, yumshoq va suyak to‘qimalari jaroxatlarining o‘ziga xos xususiyatlar; topografik anatomiya – yuz soxasi organ anatomo-topografiyasi,bo‘yin uchburchaklari ,qon tomirlarituzilishi,limfa va nerv sistemasining topografiyasi; anesteziologiya va reanimatologiya – maxalliy og`riqsizlantirish asoratlari(anafilaktik shok,obmork,kollaps)da yordam ko‘rsatishning o‘ziga xos xususiyatlari; farmakologiya –maxalliy anestetiklar va ularni ta`sirini uzaytiradigan preparatlar anesteziyalovchi preparatlar farmakinetika va farmakodinamikasi; fizioterapiya-maxalliy og`riqsizlantirishning fizik va fiziko-ximik usullari psixologiya – vahima va qo‘rquv haqidagi tushuncha, shakllari va yuzaga kelishi, qo‘rquv va vahimani his qilayotgan bemorlar bilan ishlash, tibbiyotda ipoxondriyaning holati va undan himoyalanish,bemorlarni davolashda psixoterapevtik tayyorlash; Mashg`ulot boshida o‘qituvchi mashg`ulot mavzusininig aktualligini asoslaydi, pastki jag` tishlarini olishdagi muommolarga e`tibor qaratadi. Ko‘riladigan savollar. 1. pastki jag` tishlarini olishda bemor va shifokor holati 2. pastki jag` tishlarini alohida guruhlarini olish 3. uchinchi katta oziq tishni olishning o‘ziga xos hususiyati Mashg`ulotning boshida o‘qituvchi mashg`ulot mavzusining aktualligini asoslab beradi, talabalar e`tiborini Tish olish vaqtida kelib chiqadigan qiyinchilik va asoratlarga qaratadi. Ko‘rib chiqiluvchi savollar tartibi: 1. Olib tashlanadigan tishning toj va ildizining sinishi 2. YOn tishlarni sinishi va chiqishi 3. Tish ildizini yumshok to‘qimalarga kirib ketishi 4. Milk va yumshok to‘qimalarni jarohatlanishi 5. Alveolyar soxada bo‘lakli sinishi , pastki jag` chiqishi va sinishi. 6. YUkori jag` bo‘shlig`i tubini teshilishi 7.Pastki jag` chiqishi 8. Tish va ildizining aspiratsiyasi. Ko‘rib chiqiladigan savollarga qisqacha malumot Asoratlar jarrohlik amaliyotida , yoki jarrohlik amaliyotidan keyin vujudga kelishi mumkin. Ular umumiy va mahalliy bo‘ladi. Agar tish karies jarayoni bilan zararlangan bo‘lib, elevator bilan ishlagan vaqtda tayanch sifatida foydalanilsa, yon tishlarining chiqishi yoki sinishi kuzatiladi. YOn tishlarni singanda uni saklab qolish va keyinchalik qonservativ davo usulini qo‘llashni ko‘rib chiqish kerak.Noto‘liq chiqganda tishni shinalash to‘liq chiqganda replantatsiya qo‘llash kerak. Tish ildizini yumshoq to‘qimalarga kirishi ba`zida pastki 3 molyarni olish vaqtida uchrab turadi.Bunga patologik jarayon natijasida alveolaning ichki devorini so‘rilib ketishi yoki jarrohlik amaliyoti vaqtida sinishi olib keladi.Elevator bilan qo‘pol ishlash natijasida , alveolyar o‘sikni chap qo‘l panjalari bilan fiksatsiyalanmaslik natijasida chiqqan ildiz alveolyar o‘siqni shilliq osti qavatiga til tomonga suriladi . Ildizni olish maqsadida ko‘pincha uni til osti to‘qimalariga chuqurroq kam hollarda jag` osti sohasiga itarib kiritilib yuboriladi. Milk va yumshoq to‘qimalarni jarohatlanishi jarrohlik amaliyotini buzilishi natijasida va vrachning qo‘pol ishidan keyin kelib chiqadi . Tish bo‘yin kismini aylanma boylamlarini to‘liq ajratmaslik natijasida unga birikkan milk tishni tish katagidan olgan vaqtda yirtilib ketishi mumkin.Bu xolat ko‘pincha pastki jag` tishlarini olishda kuzatiladi. Til tomonda shilliq qavatning lentasimon yirtilishi kuzatiladi . Alveolyar o‘siqni sinishi . Omburni Tish kataklarini chekkalariga qo‘yishi natijasida ko‘pincha suyakning katta bo‘lmagan kismini sinishi bilan kechadi . Keyinchalik odatda bu bitish jarayoniga tasir qilmaydi . Bazida patologik jarayon natijasida periodontda suyak to‘qimasini almashinuv kuzatiladi va tish ildizi alveola devori bilan birikib ketadi . Bunaqa tishni olish vaqtida alveolyar o‘siqni turli xil kattalikda sinishi kuzatiladi . Pastki jag` chiqishi og`izni katta ochilishi va katta kichiq oziq tishlarnip olishda ombur yoki elevator bilan bosim berganda ko‘pincha qarilarda uchraydi ko‘pincha oldingi bir tomonlama , kam xollarda 2 tomonlama chiqish kuzatiladi. Pastki jag` sinishi bu asorat kam uchrab adabiyotlar malumotiga ko‘ra hamma pastki jag` sinishlarini 0,3 % tashkil qiladi . Pastki jag` sinishi ko‘pincha 3 kam hollarda 2 Jag` tishlarini elevator yoki dolot yordamida olishda kelib chiqishi mumkin.Bu asoratni kelib chiqishi sababi patologik jarayon natijasida suyakning yupqalashishi va yoki so‘rilishi. ( Radikulyar yoki folikulyar kista, ameloblastoma,surunkali osteomielit va boshqalar) qarilarda suyak to‘qimalari atrofiyasi natijasida jag` mustahkamligi kamayadi . YUqori jag` perforatsiyasi ko‘pincha katta jag` tishlari kam xollarda kichiq jag` tishlarini olishda vujudga keladi.Unga tishlar ildizi va bo‘shliq tubi orasidagi anatomik munosabat muxim o‘rin tutadi . Bo‘shliqni tuzilishini pnevmatik turida bo‘shliq tubi bilan katta jag` tishlari ildizi va kichiq jag` tishlari ildizi ingichka suyak plstinkasi bilan ajralgan bo‘ladi . Katta jag` tishlari bilan kichik jag` tishlari sohasida uning qalinligi 0,2- 1 mm bazida bu tishlar ildizi bo‘shliqa kirib turadi va bo‘shliq tubidan ko‘tarilib turadi Tish ildizini yukori jag` bo‘shlig`iga itarilib kiritilishi ombur yoki tug`ri elevator notug`ri kirgizilishida vujudga keladi.Asbobni tish ildiziga bosib uni yuqori jag` bo‘shlig`iga kirgizib yuboriladi bunda suyakni katta bo‘lmagan qismi sinadi va u xam bo‘shliqqa kirib ketadi . Bir qancha holatlarda omburni yaxshi fiksatsiya qilmasdan qisilishi natijasida ildiz sirg`anib ketadi va bo‘shliqa kiradi . Pastki jag` nervining nevriti katta jag` tishlarini olganda pastki jag` kanalini zararlanishidan kelib chiqadi tishlarning tish ildizlarining uchi bevosita pastki jag` kanalini yonida joylashgan bo‘ladi . Yüklə 1,99 Mb. Dostları ilə paylaş:
|