«gidravlika va gidravlik mashinalar» fanidan

Radial porshenli nasoslar. 

Radial porshenli nasoslarda silindlar bloki rotorda joylashgan, unga esa porshenlar

kiritilgan. Rotor aylanganda porshenlar u bilan birga aylanib radial yo’nalishda ilgarilanma-
qaytma harakat qiladi. Stator o’qiga nisbatan rotor o’qi ekssentrik joylashganligi sababli 
rotor aylanganda porshenlar o’z o’qi bo’yicha ilgarilanma-qaytma harakat qiladi. Porshen
so’rish tarafiga kelganda uning siljishi natijasida bo’shliq (vakuum) hosil bo’lib suyuqlikni
so’radi haydash tarafiga o’tganda esa suyuqlikni siqib tizimga haydaydi.
Nasos ish unumdorligi, Q 


n

z

F

е

Q
⋅
⋅

⋅
⋅

=

2
;

min
/
3


m
, (6-7)

bu yerda: n-rotorning aylanish chastotasi, min

-1
е
-porshenning ekssentrik joylashish masofasi, m 
z- porshenlar soni, dona 

F-porshen ko’ndalang kesimining yuzasi, m

2


5-rasm. Radial-porshenli nasos sxemasi. 

1-porshen: 2- rotor (silindrlar blogi): 3-qo’zg’almas sapfa: 4 va 5-so’ruvchi va haydovchi

bo’shliqni tashkil etuvchi o’yiqlar: 6 va 7-so’rish va haydash kanallari. 
So’ruvchi va haydovchi bo’shliqlarni hosil qiluvchi o’yiqlar (5-rasm) 6 va 7 

qo’zg’almas sapfa 3 da joylashgan. Bu o’yiqlar orqali suyuqlik taqsimlanadi. Har bir silindr

rotor yarim aylanganda o’yiqdagi so’rish tuynigi 4 bilan tutashadi, rotorning ikkinchi 
yarimida joylagan porshenlar esa haydash tuynigi 5 bilan tutashadi.
Radial –porshenli nasoslarning suyuqlik uzatish grafigi bir tekis ya’ni absessa o’qiga 
parallel.
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

22
Suyuqlik uzatilishini rostlash rotor va stator o’qlari orasidagi ekssentrik masofani 

o’zgartirish yo’li bilan amalga oshiriladi. Radial-porshenli nasoslar hosil qiladigan bosim

300 MPa gacha bo’ladi.