Giriş. Elektron qurğularının təsnifatı. Elektronika

D triggerinin keçid cədvəlinə baxaq. Həmişə trigger D girişindəki səviyyəyə 
uygun vəziyyətə keçir. 
T triggerinin kecid cədvəli aşağıdakı kimidir. Girişə T=0 siqnalı verildikdə 
trigger vəziyyətini dəyişmir, yəni siqnal verilməzdən əvvəlki 
vəziyyətində 
qalır. T=1 siqnalı verildikdə trigger əvvəlki vəziyyətinin inversi vəziyyətinə (
) 
keçir. 
Triggerlərin qurulmasında çıxışdan girişə əks əlaqə əsas rol oynayır və bundan istifadə 
edib triggerlərin müxtəlif növlərini almaq olar. Funksional imkanlarına görə triggerlər 
fərqlənir. Triggerlər sürətliliyi, həssaslığı, maneəyə dayanıqlılığı və funksional 
imkanları ilə xarakterizə olunur. 
İti sürətlilik –triggerin vəziyyətinin qoşulmasının maksimal tezliyi ilə müəyyən olunur 
və 100-lərlə MqHs olur. 
Həssaslığı – girişdə ən az gərginlik olduqda belə qoşulmanın baş verməsilə müəyyən 
olunur. 
Maneəyə dayanıqlılıq- xəta şəraitində triggerin normal işləmə qabliyyətidir. 
Funksional imkan – triggerin funksional imkanı dedikdə onun giriş siqnal-larının sayı 
ilə xarakterizə olunması başa düşülür.
 
 
  Asinxron və sinxron triggerlər. 
İnformasiyanın qəbul olunması üsullarına görə triggerlər 2 növə bölünür:
1.Asinxron triggerlər. 
2.Sinxron triggerlər. 
Asinxron triggerlər. Qeyd etdik ki, triggerlər əsasən “VƏ 
YOX”,“VƏ YA-YOX” məntiq elementləri üzərində qurulur. VƏ 
YA-YOX məntiq elementi üzərində qurulmuş asinxron RS 
triggerin məntiqi struktur sxemi aşağıdakı kimidir. 
Trigger iki VƏ YA –YOX məntiq elementi üzərində elə qurulub 
ki, hər bir məntiq elementinin çıxışı digər məntiq elementinin 
girişinə qoşulub. Elementlərin belə qoşulması triggerin iki 
dayanıqlıq vəziyyətindən birində olmasını təmin edir. 
Asinxron YE+nin yalnız 2 ədəd informasiya girişi ( 0 və 1-ə uyğun) və uyğun olaraq 
2 ədəd çıxışı var. 1- ə uyğun çıxış triggerlərdə düz çıxış kimi nəzərdə tutulur və Q ilə işarə 
olunur. 0-a uyğun çıxış isə inkar çıxış kimi nəzərdə tutulur və 
ilə işarə olunur. 
0 0 
0 1 0 
1 0 1 
1 1 
0 0 
1 1 
0 
1 
1 
1 
R 
S 
 
 

---

Əgər trigger “ 0” vəziyyətindədirsə , bu o deməkdir ki, 
triggerin inf-ya girişinə (yəni R-ə) 
verilib və inkar 
çıxışda isə 
alırıq. Bu halda , Q = 0. Əgər yenə də 
versək, trigger öz vəziyyətini dəyişməyəcək və 
, Q = 0 olacaq. Əgər inf-ya girişinə versək, 
onda uyğun olaraq 
, olacaq. Yəni trigger öz 
vəziyyətini dəyişir, “ 0”-dan “1”-ə keçir. Yenə də 
versək, onda yenə də trigger öz vəziyyətini saxlayır (Q = 1, 
). Triggerin vəziyyətini 
“ 0” vəziyyətinə uyğun vəziyyətə gətirmək üçün onda 
inf-ya girişinə R = 1 veririk və bu 
halda 
, alarıq.
Trigger sxemlərində informasiya girişinin hər 2-nə 
kombinasiyası 
qadağan olunmuş kombinasiya kimi nəzərdə tutulur və heç vaxt istifadə olunmur. Ona 
görə ki, bu girişlərə uyğun suqnalın təsir müddəti qurtqrdıqdan sonra triggerin vahid və ya 
“ 0” vəziyyətdə olduğunu müəyyən etmək qeyri mümkün olur.
Asinxron RS triggerini VƏ YOX məntiq elementi üzərində də yığmaq mümkündür. 
Bu halda sxem aşağıdakı kimi olur.
Tutaq ki, ilk vəziyyətdə trigger “ 0” vəziyyətindədir. Yəni 
, . Bu o 
deməkdir ki, triggerin 
, verilib. Triggerin vəziyyətini dəyişmək lazım 
gələrsə, onda
, vermək lazımdır. Bu halda, , , olacaq. 
Göstərilən giriş inf+nı bir daha təkrar etsək, yəni 
, onda trigger öz 
vəziyyətini dəyişməyəcək və ilk vəziyyətdə olduğu kimi qalacaq.