Ызбекистон республикаси олий ва ырта

s
= 


n
k
k
k
T
t
Q
1
1
1
/
 
bu erda: 
I
s
– bevosita ishlab chiqarishda band bo‘lgan ishchilar soni, kishi;
Q
1k
– bir kunda tayyorlanuvchi k-turdagi mahsulot hajmi (natural 
ko‘rsatkichda);
T
1k
– k-turdagi bitta mahsulot birligini tayyorlash uchun vaqt normasi (bitta 
ishchiga to‘g‘ri keladigan);
T – ish kuni uzunligi.
Ishchilar soni ishlab chiqarish normasi bo‘yicha quyidagi formulaga asosan 
aniqlanadi: 

---

115 
I
s
= 


n
k
ич
k
H
Q
1
1
/
bu erda:
N
ich
– bitta xodimning bir kunda ishlab chiqarish normasi.
Vaqtbay ishlovchi ishchilar soni mazkur tarmoq yoki korxona uchun 
belgilangan xizmat ko‘rsatish normalari yoki ish joylari soni asosida aniqlanadi. 
Muhandis-texnik xodimlar va xizmatchilarga ehtiyojni hisoblash korxona 
faoliyati maqsadlari, uni boshqarish tuzilmasi va sxemasi, xodimlar va ularning 
guruhlari bo‘yicha lavozim yo‘riqnomalari, korxonaning o‘zida ishlab chiqilgan 
tarmoq bo‘yicha norma va normativlardan kelib chiqqan holda aniqlanadi.
Qisqa xulosalar 
Biznes-rejaning «Tashkiliy reja va menejment» bo‘limi biznes-rejani amalga 
oshirishni boshqarish usullari tavsifnomasi, korxona boshqaruvining tashkiliy 
tuzilmasi, bajaruvchilarning hatti-harakatlarini muvofiqlashtirish usullarini qamrab 
oladi. 
Korxona boshqaruvining tashkiliy tuzilmasi turlicha boshqaruv funktsiyalarini 
bajaruvchi, o‘zaro bog‘liq bo‘lgan va bir-biriga bo‘ysinuvchi bo‘lim va bo‘g‘inlar 
tarkibini ifodalaydi. 
Xodimlarni boshqarish korxona ayni paytda ehtiyoj sezayotgan yoki kelajakda 
ehtiyoj paydo bo‘lishi mumkin bo‘lgan xodimlar, korxona uchun zarur bo‘lgan 
mutaxassislar sonini, ishga qabul qilish va mehnatga haq to‘lash shartlari hamda 
kadrlar tayyorlash siyosatini aniqlashni nazarda tutadi.