Javob: anatomik belgisi, faollik belgisi, o’quv tarbiya belgisi buyicha, amaliy sport mashqlari.
Testlar
1.Shifobaxshjismoniytarbiyaningo’zigaxosusuliniko’rsating
A.*tabiiy biologik usuli
V.gumoral usuli
S. umumiy mustaxkamlovchi davolash usuli
D.stimulyatsiyalovchi davolash usuli
2.Jismoniy mashqlarning davolovchi ta`sir mexanizmini ayting
A.*kompensator
V. jismoniy
S. spetsifik
D. nospetsifik
3.Shifobaxsh jismoniy tarbiyaning asosiy guruh vositalarini ko’rsating
A.*jismoniy mashqlar
V. me`yorli yurish
S. terrenkur
D. ertalabki gigienik gimnastika
4.Jismoniy mashqlar bo’linadigan guruhni ko’rsating
A.*gimnastik mashqlar
V. umumiy mustaxkamlovchi
S. chiniqtiruvchi
D. maxsus
5.Gimnastik mashqlar bo’linadigan guruhni ko’rsating
A.*nafas mashqlari
V. izotonik mashqlar
S. izometrik mashqlar
D. amaliy sport mashqlari
6.Nafas mashqlarining turini ko’rsating
A.*statik
V. izometrik
S. ideomotor
D. nafasni olishda ushlab turuvchi
7.Statik nafas mashlarining turini ayting
A.*ko’krak
V.Buteyko bo’yicha VLGS
S. Strelnikova bo’yicha nafas gimnastikasi
D. nafas olishda nafasni ushlash bilan
8.Dinamik nafas mashqlarining turini ko’rsating
A.*fiziologik
V. ko’krak
S.diafragmal
D. aralash
9.Asosiy maxsus nafas mashqlarini ayting
A.*tovushli nafas mashqlari
V. maxalliy nafas mashq
S.diafragmal
D. nafas olishda nafasni ushlash bilan
10.Umumiy rivojlantiruvchi gimnastik mashqlar qaysi belgisi bo’yicha o’rganiladi
A.*anatamik belgisi bo’yicha
V. patogenetik belgisi bo’yicha
S. ketma-ketlik belgisi bo’yicha
D. fiziologik belgisi bo’yicha
11.Faollik belgisi bo’yicha asosiy mashq turini ko’rstaing
A.*ideomtor
V. izotonik
S. izometrik
D. kuchlanish bilan mashqlar
12.Mexanoterapiyada qo’llaniladigan yordamchi vositani ko’rsating
A.*trenajerlar
V. Ilizarov apparati
S. Shteynbok apparati
D.tredban
Baholashmezoni:
Maksimalball 15
|
13-12 ball
|
11-10 ball
|
9-8 ball
|
7-6ball
|
20-16-a`lo
|
15-12-yaxshi
|
11-7-o’rta
|
6-4-qoniqarsiz
|
3 vaundankam-yomon
|
100%-86%
|
85%-73%
|
72-56%
|
55%-46%
|
45% vaundankam
|
4. Amaliyqism
Mustaqilravishdashifobaxshjismoniytarbiyadako’llaniladiganvositalarvashakllarningturlariga asoslanib va qo’llabbemorlarga kompleks reja tuzadilar, xarakat tartibotini aniqlaydilar.
5. Malaka, ko’nikma va bilimni tekshirish usullari
- og`zaki;
-
yozma;
-
organayzerlar;
-
test;
-
vaziyatlimasalalarechish;
-
egallanganamaliyko’nikmalarninamoyishetish;
5.1.Talabalarbilmi, ko’nikmavamaxoratinibaholashdaqo’llaniladigannazoratmezonlari
№
|
Baho
|
a`lo
|
yaxshi
|
o’rta
|
qoniqarsiz
|
yomon
|
|
O’zlashtirish % hisobida
|
100%-86%
|
85%-71%
|
70-55%
|
54%-37%
|
36% vaundankam
|
1
|
Nazariyqism
|
20-19
ball
|
18-17 ball
|
16-15 ball
|
14-13 ball
|
12 ball
|
2
|
Analitikqism:
organayzer
|
15-14 ball
|
13-12 ball
|
11-10 ball
|
9-8 ball
|
7-6ball
|
3
|
Test
|
15-14 ball
|
13-12 ball
|
11-10 ball
|
9-8 ball
|
7-6ball
|
4
|
Amaliyqism
|
40-34,4-ball
|
34-28,4ball
|
28-22ball
|
21,6-14,8 ball
|
14,4 ball
|
5
|
Nazoratsavollari
|
10-7,9
|
7,75-5,6
|
5,5-4,25
|
4,1-2,5
|
2,4 ball
|
5.2.Joriynazoratnibaholashmezoni.
1
|
96-100
|
A`lo
«5»
|
Mavzubo’yichao’zfikrinito’liqbayonetadi, barchaberilgansavollargato’liq to’g`ijavobberadi, tahlilqiladivaxulosachiqaradi, ijodiyfikrlaydi, auditoriyadamavzunimuhokamaqilishdafaolqatnashadi.Mavzubo’yichavaziyatlimasalalarniechadi, testsavollarigato’liqvato’g`rijavobberadi. Erkintasavvurgaegabo’lib, kerakbo’lgandao’qituvchibilano’zfikrinialmashaoladi.
|
2
|
91-95
|
Mavzubo’yichao’zfikrinito’liqbayonetadi,barchaberilgansavollargato’liqto’g`rijavobberadi, tahlilqiladivaxulosachiqaradi,ijodiyfikrlaydi, auditoriyadamavzunimuhokamaqilishdafaolqatnashadi, mustaqilmushohadayuritadi. Mavzumohiyatinitushuntiraoladi, erkintasavvurgaegabo’ladi, o’qituvchibilanbemalolfikralmashaoladi.
|
3.
|
86-90
|
Mavzubo’yichao’zfikrinietarlidarajadabayonetadi, barchaberilgansavollargato’g`rijavobberadi, tahlilqiladivaxulosachiqaradi, ijodiyfikrlaydi, auditoriyadamavzunimuhokamaqilishdaqatnashadi. Mavzubo’yichaamaliyishnatijalaribo’yichamustaqiltekshirishbayonnomasinito’ldiradi.
|
4
|
81-85
|
Yaxshi
«4»
|
Mavzubo’yichao’zfikrinietarlidarajadabayonetadi, barchaberilgansavollargato’g`rijavobberadi, tahlilqiladivaxulosachiqaradi, ijodiy fikrlaydi, auditoriyadamavzunimuhokamaqilishdaqatnashadi.
|
5
|
76-80
|
Javoblarto’g`ri,ammoto’liqemas, o’qituvchiningqo’shimchasavollaribo’yichakamchiliknito’ldiradi, mavzunimuhokamaqilishdaetarlichafaol. Auditoriyadagitopshiriklarnibajarishdakatnashadi.
|
6.
|
71-75
|
Mavzunimuhokamaqilishdaetarlichafaol, ammoxatoliklargayo’lqo’yadi, Auditoriyaishlarinibajarishdaqatnashadi, kerakliyozishlarniamalgaoshiradi.
|
7.
|
66-70
|
Qoniqarli
«3»
|
Javoblar 50% gato’g`ri, ammoberilgansavolningmohiyatinitushunadi; topshiriqlarnibajaraoladi,biroqunda 2-3 xatoliklargayo’lqo’yadi.
|
8
|
61-65
|
Javoblar 50%gato’g`ri, savolmohiyatinihammavaqthamto’g`ritushunmaydi, topshiriqlarnio’qituvchiyordamidabajaradivashundaham 2-3 taxatogayo’lqo’yadi.
|
9
|
55-60
|
Javoblar 40% gato’g`ri,javobberishdayanglishibketadi, savolmohiyatinihammavaqtto’g`ritushunmaydi, topshiriqlarniboshqatalabayokio’qituvchiyordamidabajaradi.
|
10
|
54-30
|
Qoniqarsiz
«2»
|
40% gachato’g`rijavobberaoladi, javoblaraniqemas, topshiriqlarnibajaraolmaydi. Uyvazifasibajarilmagan.
|
11
|
20-30
|
Amaliymashg`ulotgaqatnashadi, formada, daftaribor. Uygaberilganvazifabajarilmagan.
|
6. Nazoratsavollari
1 DJTgatushunchabering?
2 DJTnivositalarinisanabuting?
3 DJTnishakllari?
4 DJTnixususiyatlari?
5 DJTnita`sirmexanizmlari?
Baholashmezoni:
100%-86%
|
85%-71%
|
70-55%
|
54%-37%
|
36% vaundankam
|
10-7,9-a`lo
|
7,75-5,6-yaxshi
|
5,5-4,25-o’rta
|
4,1-2,5-qoniqarsiz
|
2,4 vaundankam-yomon
|
7.Tavsiyaetilganadabietlar
Asosiy
1.Epifanov V.A., Apanasenko G.L. «Lechebnaya fizkultura i vrachebnыy qontrol» M., 1990
Ko’shimchaadabiyotlar
1.Epifanov V.A. «Lechebnaya fizkultura i sportivnaya meditsina» M., 2000
2.Popov V.I. CHogovadze V.G. « Fizicheskaya reabilitatsiya» Rostov naDonu 2001
3.EpifanovV.A. “ Lechebnayafizicheskayakultura” M. 2003
4.DubrovskiyV.A. “ Lechebnayafizkultura” M. 2004
5.Lektsionnыe materialы i uchebno-metodicheskie razrabotki
6.Epifanov V.A. «Lechebnaya fizkultura i sportivnaya meditsina» M., 2000
7.Rixsieva O.A. «Massaj» T. 1996
8.EvdokimovaT.A. MilyukovaI.V. Noveyshiyspravochnik“ Lechebnayafizkultura” M. 2004
9.«Meditsinskie osnovы fizicheskogo vospitaniya i formirovaniya zdorovya i garmonichnogo razvitiya detey i podrostkov» prof. Nazirov F.G. prof. Axmedova D.M. prof. Suyumov F.A. dots. Vasilev V.D, prof. Shayxova G.I. Tashkent 2003
10.Karpman V.L. «Serdtse i sport» M., 1999
11.Edvard T. Xouli, B. Don-Frenks « Rukovodstvo instruktoraozdorovitel-nogo fitnessa» Kiev 2004
12.BetShou “YogafitTreningdlyazdorovya” M. 2005
13.MilyukovaI.V.EvdokimovaT.A. “ Gimnastikadlyadetey” M. 2004
14.A. BokovS. Sergeev “ Yogadlyadetey” M. 2004
15.Epifanov V.A., Moshkov V.N. «Lechebnaya fizkultura (spravochnik)» M.1997
16.M., Aulik I.V. «Opredelenie fizicheskoy rabotosposobnosti v klinike i sporte» M., 1990
17.YUldashev K.YU. «Nemedikamentoznыe metodы lecheniya profilaktiki i meditsinskoy reabilitatsii». Sb. nauch. trudov. T.-1994
18. CHet el adabieti:
TeylorS.B., MillerN.H. “ Basic physiologic principils relatied to
Group exirsise programs” Filadelphiya 1988
Tehaxton L. “ Phithiological and psythological effects of short term exirsise
eddiction on habitual runners.” 1992
19.Internetistochniki:
www.doktor.ru, www. medinfo. home.ml.org
http://www.restart-med.ru
http://www.mirmed.ru
http://micropolarization.narod.ru
http://skolioz.mccinet.ru
http://www.sportpsy.cz
Child in motion /cf/ (Rada Pisot)- http://www.zrs-kp.si/projekti/otrokvgibanju/Otrok%20v%20gibanju.pdf
www. aapmr.org, www.alhealth.com, www.docguide.com, www.healthweb.com, www.acsm.org, www.apta.org, www.sportsmed.org.
www.jphysiol.org, www.physsportmed.com
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI SOG`LIQNI SAQLASH VAZIRLIGI
TOSHKENT TIBBIYOT AKADEMIYASI
“TASDIQLAYMAN
O’quvishlaribo’yichaprorektor
Prof
.__________TeshaevO.R.
“_____”_________________2012 yil
Kafedra: Xalqtibbiyoti, Reabilitologiyavajismoniytarbiya
Fan: Shifokor nazorati
TIBBIYPROFILAKTIKAFAKULTETI 3-KURS
TALABALARIUCHUN
YAGONAUSLUBIYTIZIM
MAVZU: “Statsionardavasanatoriylardaharakattartibotlari. DJTvazifalari.CHiniqishasosiyprintsiplari.”
Mavzusibo’yichaamaliymashg`ulot№ 14
TA`LIMTEXNOLOGIYASI
Toshkent–2012
Tuzuvchi: katta o’qituvchi Mirbabaeva D.B.
O’quv texnologiyasi tasdiqlangan:
kafedra yig`ilishida protokol №______ ____________12 y.
Fanning ta`limtexnologiyasi Toshkent tibbiyot akademiyasi Ilmiy-uslubiy kengashi “Ichki kasalliklar” sektsiyasida 2012 yil «____»dagi «_____»-son majlis bayoni bilan ma`qullangan.
Rayis: Professor,t.f.d. Karimov M.Sh.
O’quv mashg`ulotida ta`lim texnologiyasi modeli
Mavzu № 14 Statsionardavasanatoriylardaharakattartibotlari. DJTvazifalari.CHiniqishasosiyprintsiplari.
Ta`lim berish texnologiyasi (amaliy mashg`ulot)
Vaqt: 90 daqiqa
|
Talabalarsoni:8-10
|
O’quv mashg`ulotining shakli va turi
|
Amaliymashg`ulot
|
O’quvmashg`ulotiningtuzilishi
|
1.Kirish qism..
2. Nazariy qism
3.Analitik qism:
-organayzer
-Test va vaziyatli masalalarlar
4. Amaliy qism
|
O’quvmashg`ulotimaqsadi:
|
Harakattartibotihaqidatushunchaberish, bemorlarnidavolashdaharakattartibotlarinito’g`ritanlashgavavazifalarinito’g`riqo’yish. DJTvazifalari.CHiniqishasosiyprintsiplari.Insonhayotidachiniqishningahamiyati.
|
Talababilishikerak:
|
Harakattartibotihaqida, bemorlargadavolashdaharakattartibotlarinito’g`ritanlashvavazifalarinito’g`riqo’yish.DJTnivazifalarini. CHiniqishasosiyprintsiplari. Insonhayotidagichiniqishningahamiyati.
|
Talababajaraolishilozim:
|
mustaqilravishdabemorlargadavolashdaharakattartibotlarinito’g`ritanlashvavazifalarinito’g`riqo’yish.DJTvazifalari.CHiniqishasosiyprintsiplari. Insonhayotidachiniqishningahamiyati.
|
Pedagogikvazifalar:
Harakattartibotihaqidatushunchaberish, bemorlarnidavolashdaharakattartibotlarinito’g`ritanlashgavavazifalarinito’g`riqo’yish. DJTvazifalari.CHiniqishasosiyprintsiplari.Insonhayotidachiniqishningahamiyati.
|
O’quvfaoliyatinatijalari:
mustaqilravishdabemorlargadavolashdaharakattartibotlarinito’g`ritanlashvavazifalarinito’g`riqo’yish.DJTvazifalari. CHiniqishasosiyprintsiplari. Insonhayotidachiniqishningahamiyati.
|
Ta`limusullari
|
Ma`ruza, aqliyhujum, hikoya, namoyish, amaliyishusuli, kitobbilanishlash, suhbat, ta`limiyo’yin, organayzer.
|
Ta`limshakli
|
Jamoaviy, guruhlardaishlash («Birgalikdao’qiymiz», «O’ylang-Juftlikdaishlang-Fikralmashing»), yakkatartibli
|
Ta`limvositalari
|
Doska-stend, yozuv taxtasi, eslatma, nazorat varag`i, matnlar, nazorat savollari, testlar, vaziyatli masalalar
|
Ta`limberishsharoiti
|
Maxsus texnika vositalari bilan jihozlangan,
guruhli shakllarda ishlashga mo’ljallangan xonalar (djt kabineti, sport anjomlari,tonometr, fonendoskop,sekundomer,vaboshqalar.)
|
Monitoringvabaholash
|
Og`zakiso’rov: tezkor-so’rov,yozmaso’rov: test
|
O’quvmashg`ulotiningtexnologikharitasi
Ish bosqichlari va vaqti
(90 daqiqa)
|
Faoliyat
|
ta`limberuvchi
|
ta`limoluvchilar
|
1-bosqich.
5 daqiqa
15 daqiqa
|
Nazariy qism
1.1. Daftarlar va davomatnitekshirish
1.2 Mavzuning nomi, maqsad va kutilayotgan
natijalarni etkazadi. Mashg`ulot rejasi
bilan tanishtiradi.
1.2. Mavzu bo’yicha asosiy tushunchalarni;
mustaqil ishlash uchun adabiyotlar
ro’yxatini aytadi (ilova №.8)
1.3. O’quv mashg`ulotida o’quv ishlarini
baholash mezonlari bilan tanishtiradi (ilova№6)
|
Tinglaydilar, yozib
oladilar.
Aniqlashtiradilar,
savollar beradilar
|
2-bosqich.
5daqiqa
10 daqiqa
10daqiqa
15 daqiqa
|
Analitik qism
2.1. Tezkor-so’rov/ savol-javob/ aqliy
hujum orqali bilimlarni faollashtiradi.
2.2. Amaliy mashg`ulotning rejasi va tuzilishiga
muvofiq ta`lim jarayonini tashqil etish
bo’yicha harakatlar tartibini bayon qiladi («Aylanma stol ishbilarmon o’yini) (ilova №3)
2.3. Klaster va kontseptual jadval organayzerlarni ishlash tartibini tushuntiradi va talabalarni guruhlarga ajratadi (ilova №4)
2.4.Tanafus
2.5.Talabalargamavzunio’zlashtirishuchunbelgilanganko’rgazmaliqurollar (testvavaziyatlimasala, kompyuterdasturlari, )nitaqdimetish, ulardanfoydalanishbo’yichako’rsatmalarvatushuntirishberish(ilova №4)
|
Javob beradilar
YOzadilar.
Guruhlarda
ishlaydilar,
taqdimotqiladilar
vabosh.
|
3-bosqich.
10daqiqa
5daqiqa
10 daqiqa
5daqiqa
|
Amaliy qism
3.1. Amaliy ko’nikmalarni bajarish (ilova№5)
3.2.Mavzu bo’yicha yakun qiladi, qilingan
ishlarni kelgusida kasbiy faoliyatlarida
ahamiyatga ega ekanligi muhimligiga
talabalar e`tiborini qaratadi.
3.3. Guruhlar ishini baholaydilar, o’quv
mashg`ulotining maqsadga erishish
darajasini taxlil qiladi. Qontrol savollar taxlili (ilova №7)
3.4. Mustaqil ish uchun topshiriq beradi va
uningbaholashmezonlarinietkazadi
|
Amaliy kunikmalarni bajaradilar
O’z-o’zini, o’zaro
baholashni
o’tkazadilar.
Savolberadilar
Topshiriqniyozadilar
|
|
1.Kirish
1.1. Mashg`ulotnio’tkazishjoyivajihozlanishi
Maxsus texnika vositalari bilan jihozlangan,
guruhli shakllarda ishlashga mo’ljallangan xonalar (djt kabineti, sport anjomlari,tonometr, fonendoskop,sekundomer,vaboshqalar.)
1.2. Motivatsiya
|
Harakattartibotinibilish, bemorlarnidavolashdaharakattartibotlarinito’g`ritanlashvavazifalarinito’g`riqo’yish,chiniqishasosiyprintsiplarini, insonhayotidachiniqishningahamiyatini bilish va to’g`ri qo’llashtalabatomonidanunikelajakdao’zmutaxassislikamaliyotidaishonchbilanqo’lashimkoniyatiniberadi.
1.3. Fanlararovafanlarichraaloqalar
Sporttibbiyotifanibo’yichata`limberishvertikalintegratsiyabo’yichanormalanatomiya, normalvapatologikfiziologiya, ichkikasalliklarpropedevtikasi, gorizontalintegratsiyabo’yichafakultativvagospitalterapiya, travmatologiyavaortopediya, jismoniytarbiyavaShJTfanlaribilano’zviybog`langan
|
2. Nazariyqism
2.1. MASHG`ULOTNINGQISQACHAMAZMUNI
|
Davolovchijismoniytarbiyadaharakattartibotlari
DJTdaquyidagiharakattartibotlarivaularningvazifalarifarqlanadi :
1.Tushakharakattartiboti
A) qat`iy
B) kengaytirilgan
Muolajaningdavomiyligi 5-7 minut, ishlash – damolishnisbati 1:1, o’rtahisobda 8-10 tamashqberiladi, harbirmashq 3-4 martasekinsur`atdaqaytariladi.
Umumiyvazifalari :
1.Bemorgata`siretayotganruhiyvajismoniyta`sirlarnikamayti-rishyokiyo’qotish.
2.Qonaylanishningekstrakardialomillarinifaollashtirishyokiyaxshilash.
3.Qat`iytushaktartibotiasoratlariningoldiniolish (yotoqyara, qondimlanishi, ichakparezi, mushakatrofiyasi, qontrakturavah.z.).
2.YArimtushakyokipalataharakattrtiboti
Muolajaningdavomiyligi 15-20 minut, ishlash – damolishnisbati 3:1, o’rtahisobda 20-25 tamashqberiladi, mashqlarningqaytarilishsoni 6-8 marta, sekinsur`atda.
Umumiyvazifalari :
1.Qonaylanishningekstrakardialomillariniasta – sekinchiniqti-rish;
2.Engiljismoniyyuklamalargaorganizmniasta-sekinmoslashtirish.
3.Dimlanishholatlaribilankurashish.
3.Erkinharakattartiboti
A) erkinavaylovchi
B) erkinavaylovchi-chiniqtiruvchi
V) erkinchiniqtiruvchi
Muolajaningdavomiyligi 30-45 minut, ishlash – damolishnisbati
5 : 1, o’rtahisobda 25-35 tamashqberiladi, mashqlarningqaytarilishsoni 10-12 marta, sekin, o’rtasur`atlarda.
Umumiyvazifalari :
1.O’sibboruvchijismoniyyuklamalargaorganizmnimoslashtiribborish.
2.Organvasistemalarorasidagio’zaroaloqalarningkorrelyativli-giniyaxshilash.
3.Bemorlarnikasbvayashashfaoliyatlarigatayyorlash.
Davolovchigimnastikamuolajasinito’zishprintsiplari :
1.Dastlabkiholatnitanlash.
2.Patogenetikbelgisibo’yichamaxsusmashqlarnitanlash.
3.Muolajaningdavomiyligi.
4.Beriladiganmashqlarningsoni.
5.Harbirmashqningqaytarilishsoni.
6.Birmashqningdavomiyligi (tushaktartiboti – 10-15 sekund, yarimtushaktartiboti – 15-20 sekund, erkintartiboti – 30-40 sekund).
7.Qo’llaniladiganmashqlarningtarqoqligi, ya`nimuolajagaharxilmashqlarkiritilishikerak.
8.Berilayotganyuklamaningasta-sekinlikprintsipi, ya`nimuolajashundaytuzilishikerakki, avvalbemororganizmiengilmashqlaryordamidaasosiyyuklamagatayyorlanadi, so’ngramuolajaoxiridabo’shashtiruvchimashqlaryordamidabemororganizmidastlabkiholatgaqaytarilishilozim.
9.Qo’llaniladiganmashqlarsur`ati (sekin, o’rta, tez, tezlashadigan).
10.Muolajavaqtidaishlash-damolishnisbati.
11.Muolajavaqtidabajariladiganharakatningritmivaamplitudasi.
12.Muolajagaemotsionalomillarniqo’shish (musiqa, raqslargaxosmashq).
DJTbo’yichavrachningmajburiyatlari
1.Bemorlarniqabulqilishvatekshirish.
2.DavolovchishifokorlarbilanDJTgako’rsatmavaqarshiko’rsatmalarhaqidasuhbato’tkazish.
3.Mashg`ulotlarningeffektivliginianiqlash.
4.Vrachli-pedagogiknazoratnio’tkazish.
5.Metodistningmalakasinioshirishnimuntazamnazoratqilish.
6.DJTmashg`ulotisxemasinito’zishvashifobaxshgimnastikamuolajasinito’zishdaDJTningvazifalarinitavsiyaetish.
5.Metodistningmalakasinioshirishnimuntazamnazoratqilish.
6.DJTmashg`ulotisxemasinito’zishvashifobaxshgimnastikamuolajasinito’zishdaDJTningvazifalarinitavsiyaetish.
Dostları ilə paylaş: |