To‘plamga kimyoning asosiy tushuncha va qonunlari, atom va molekulalar tuzilishi, kimyoviy bog‘lanish, kimyoviy kinetika va kataliz, termokimyoviy va oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari, eritmalar, elektrolitik dissotsiatsiya va elektroliz, anorganik birikmalarning asosiy sinflari, kislota va asoslar haqidagi tasavvurlar bo‘yicha masala va mashqlar kiritilgan. To‘plamga kiritilgan masalalar oddiydan murakkabga tomon yo‘naltirilgan holda joylashtirilgan, o‘xshash masalalarning namunalari yechimlari bilan berilgan. To‘plam oxirida murakkablashtirilgan va olimpiada masalalarining namunalari yechimlari bilan keltirilgan.
Samarqand Davlat universiteti o‘quv-uslubiy Kengashi nasrga tavsiya qilgan.
|
So‘z boshi ............................................................................
|
5
|
1.
|
Kimyoning asosiy tushuncha va qonunlari .........................
|
7
|
1.1.
|
Nisbiy atom va nisbiy molekulyar massa. Modda miqdori
|
7
|
1.2.
|
Kimyoviy formulalar bo‘yicha hisoblashlar. Massa ulush
|
11
|
1.2.1.
|
Kimyoviy modda tarkibidagi elementning va aralashma tarkibidagi moddaning massa ulushi .................................
|
11
|
1.2.2.
|
Kimyoviy birikmalarning formulalarini chiqarish ..............
|
12
|
1.3.
|
Ekvivalent. Ekvivalentlar qonuni ........................................
|
16
|
1.4.
|
Kimyoviy reaksiyalarning tenglamalari ..............................
|
23
|
2.
|
Kimyoviy elementlar davriy qonuni. Atom tuzilishi. Yadro reaksiyalari .........................................................................
|
30
|
2.1.
|
Kimyoviy elementlar davriy qonuni va sistemasi .............
|
30
|
2.2.
|
Atom yadrosining tuzilishi. Izotoplar ................................
|
31
|
2.3.
|
Yadro reaksiyalari ...............................................................
|
35
|
2.4.
|
Atomlar elektron pog‘onalarining tuzilishi. Kvant sonlar ..
|
38
|
3.
|
Kimyoviy bog‘lanish. Moddalar tuzilishi ..........................
|
43
|
4.
|
Moddalarning agregat holatlari ..........................................
|
46
|
4.1.
|
Ideal gaz qonunlari. Gazlarning molyar hajmi. Hajmiy ulush
|
46
|
4.2.
|
Real gazlar qonunlari ..........................................................
|
51
|
5.
|
Kimyoviy reaksiyalar energetikasi. Termokimyo asoslari
|
53
|
5.1.
|
Kimyoviy reaksiyalar entalpiyasi .......................................
|
53
|
5.2.
|
Entropiya ............................................................................
|
59
|
6.
|
Kimyoviy kinetika asoslari .................................................
|
60
|
7.
|
Kimyoviy muvozanat ..........................................................
|
67
|
7.1.
|
Muvozanat konstantasini hisoblash ....................................
|
67
|
7.2.
|
Kimyoviy muvozanatni siljitish .........................................
|
72
|
8.
|
Dispers sistemalar ..............................................................
|
75
|
8.1.
|
Eritma tarkibiy qismining massa ulushi ............................
|
76
|
8.2.
|
Erigan moddaning hajmiy ulushi .......................................
|
83
|
8.3.
|
Molyar konsentratsiya .........................................................
|
84
|
8.4.
|
Moddalarning eruvchanligi .................................................
|
88
|
8.5.
|
Eruvchanlik ko‘paytmasi .....................................................
|
92
|
9.
|
Elektrolitik dissotsiatsiya ....................................................
|
96
|
9.1.
|
Dissotsiatsiya darajasi va konstantasi ................................
|
96
|
9.2.
|
Ionli reaksiyalar ..................................................................
|
99
|
9.3.
|
Suvning dissotsilanishi. Kuchli va kuchsiz kislota va asoslar eritmalarida pH qiymati .........................................
|
102
|
9.4.
|
Gidroliz reaksiyalari ...........................................................
|
104
|
10.
|
Oksidlanish-qaytarilish jarayonlari .....................................
|
107
|
10.1.
|
Elementlarning oksidlanish darajalari va valentliklari ......
|
107
|
10.2.
|
Oksidlanishqaytarilish reaksiyalari ..................................
|
110
|
10.3.
|
Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining mahsulotlari .......
|
120
|
10.4.
|
Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining yo‘nalishi ....
|
121
|
10.5.
|
Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining tenglamalari bo‘yicha hisoblashga doir masalalar ...................................
|
122
|
11.
|
Elektr kimyo asoslari ..........................................................
|
123
|
11.1.
|
Metallarning kuchlanishlar qatori ......................................
|
123
|
11.2.
|
Elektroliz qonunlari ............................................................
|
129
|
12.
|
Anorganik birikmalarning eng muhim sinflari ..................
|
131
|
12.1.
|
Oksidlar ..............................................................................
|
131
|
12.2.
|
Gidroksidlar ........................................................................
|
132
|
12.2.1.
|
Asoslar ...............................................................................
|
132
|
12.2.2.
|
Kislotalar ............................................................................
|
132
|
12.2.3.
|
Kislota va asoslar haqidagi hozirgi tasavvurlar ................
|
133
|
12.3.
|
Tuzlar ..................................................................................
|
134
|
12.4.
|
Kompleks birikmalar ...........................................................
|
136
|
13.
|
Murakkablashtirilgan masalalar ..........................................
|
138
|
14.
|
Olimpiada masalalari .........................................................
|
146
|
14.1.
|
Kimyoviy formulalar bo‘yicha hisoblashlar .......................
|
146
|
14.2.
|
Ekvivalent va ekvivalentlar qonuni ....................................
|
154
|
14.3.
|
Eritmalar ..............................................................................
|
156
|
|
Ilovalar ................................................................................
|
161
|
1.
|
Atomlardagi elektronlarning holati .....................................
|
161
|
2.
|
Muhim kislota va asoslarning suvdagi dissotsiatsiya konstantalari (25 oC) ...........................................................
|
162
|
3.
|
Kam eriydigan birikmalarning suvdagi eruvchanlik
|
165
|
|
ko‘paytmalari (25 oC) .........................................................
|
|
4.
|
Moddalar hosil bo'lishining standart entalpiyasi va standart entropiyasi (298,15 K) ........................................................
|
167
|
5.
|
Ayrim oksidlanish-qaytarilish juftlarining suvli eritmalardagi normal potensiallari (25 oC) .........................
|
169
|
6.
|
Logarifmlar jadvali. Antilogarifmlar jadvali .....................
|
170
|
|
Adabiyotlar .........................................................................
|
171
|
|
Содержание Contents ....................................................
|
172
|