MahirəNərimanqızı
Yüklə 3,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Hüseyn Cavid
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə) 165
Fikrimizcə, Səhətin bu fikirləri günümüzdə nəinki aktuallığını itirmiş, əksinə bəlkə də ondan da kəskin şəkildə qarşımızda dayanmaqdadır. Əgər dünənə qədər uşaqların ruhunu daha çox «rus dili», «rus mədəniyyəti»nin öyrənilməsinin vacibliyi anlamında zəhərləyirdiksə, bu gün buna «ingilis dili», «ingilis mədəniyyəti» və başqaları da əlavə olunmuşdur. Şübhəsiz, o dövrdə olduğu kimi, indi də bu amillər milli şüurun formalaşması prosesinə ciddi əngəllərdən biri olaraq qalmaqdadır. Romantik ədəbiyyatda Milli
İstiqlalın aparıcı
nümayəndəsi Hüseyn Cavid üçün Çingiz xan, Əmir Teymur və başqa türk hökmdarları türk tarixinin ən şanlı qəhrəmanlarıdır. Onun fikrincə avropalılar İskəndərləri, Napoleonları və başqa həmyerlilərini böyük sərkərdə adlandırıb heykəllər ucaltdıqları halda, türklərin öz qəhrəmanlarına qan içən, zalım, canavar kimi isimlər verib ləkələmələri haqsızlıqdır [60, 70]. Eyni zamanda, o, türklərin həmişə törələrinə sahib çıxmalarını və milli şərəflərini uca tutmalarını, xüsusilə qeyd etmişdir: «Bir zamanlar şərəfli Turanın, O cihani ğəyuri qavğanın, Qəhrəman, bərguzidə evladı, Türklərin adlı-şanlı əcdadı, Saldırıb titrədirdi yer yüzünü, Hökm edər, dinlətirdi hər sözünü» [59, 52]. Vaxtilə türklərin mərhəməti sayəsində canını qurtaran millətlərin indi türkə qənim kəsilməsini tarixin acı istehzası adlandıran Cavidin fikrincə, artıq türklər zamanın dəyişməsini görməli, oyanmalı, özünü tanımalı və yüksəlməlidir [59, 54]. «Qoca bir türkün vəsiyyəti» şeirində də Cavid qeyd edirdi ki, ilk vəzifəmiz Türk millətinin şanlı tarixini, mədəniyyətini və mənəviyyatını öyrənmək olmalıdır. Yəni ilk növbədə, milli mənsubiyyətimizi tanımalı və türk olmağımızla fəxr etməliyik: «Bir millətin tarixidir kökü, yurdu, yuvası, Tarixiniz baş ucundan hərgiz əksik olmasın. «Altay» |