MahirəNərimanqızı
Yüklə 3,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
280 280 hansı təzyiq yalnız nifrət və nifaq duyğuları oyadır, əzilən milləti tarixi intiqam saatını gözlətməyə məcbur edir… Çarizm qeyri- rus xalqları ən kobud və vəhşi jandarm üsulu ilə əzir, həyasızcasına «ruslaşdırmaq» siyasəti apaprırdı, milli mədəniyyətlərə və milli dillərə qarşı təcavüzkar hərəkət edirdi, hətta milli qırğınlar törətməkdən belə çəkinmirdi. Başqa xalqları əzib məhv etmək və imperiyannı daxilində «əritmək» məqsədilə çarizm ucqarlara zorla rusları köçürürdü. Çarizm bu vəhşi siyasəti ilə böyük rus xalqını bədnam edir, təbii olaraq imperiyanın əzilən xalqlarını ürəyində ona qarşı etimadsızlıq oyadırdı» [103, 147]. M.İbrahimov onu da haqlı olaraq qeyd edirdi ki, Azərbaycanda sovet hakimiyyətinin ilk on ilində Azərbaycan türk dilinin işlənməsinə xüsusi diqqət yetirilsə də, ondan sonrakı dövrlərdə təhriflərə yol verilmiş və bu dilə qarşı münasibət tamamilə dəyişilmişdir. Bunun da nəticəsində bir millətin öz ana dilində təhsil alması, danışması, dövlət məmurlarına yazılı və şifahi şəkildə müraciət etməsi və s. sahələrdə problemlər meydana çıxmışdır. Halbuki «hər bir xalqın öz idarələrində ana dilində idarə etmək arzusundan təbii bir şey ola bilməz» [103, 147].
Maraqlıdır ki, «Azərbaycan dili»nin konstitusion hüquqları bərpa edildikdən sonra da (1956), Sovet Rusiyası rəhbərliyi milli dilə qarşı təzyiqləri bundan sonra da bu və ya digər şəkildə davam etdirmişdir. Lakin SSRİ rəhbərliynin və onun əlaltılarının ciddi təziyqlərinə baxmayaraq, 1978-ci ildə qəbul edilən 3-cü Sovet Azərbaycanı Konstitusiyasında da, «H.Əliyevin siyasi iradəsi nəticəsində Azərbaycan dili respublikada dövlət dili statusunu saxlamışdı» [46, 176]. |