Mavzu: Inson psixikasining ontogenezda rivojlanishi



Yüklə 0,96 Mb.
səhifə2/3
tarix13.05.2023
ölçüsü0,96 Mb.
#113097
1   2   3
Mavzu Inson psixikasining ontogenezda rivojlanishi (1) [Автосохраненный]

Rivojlanish sharoitlarining turlicha bo`lishi odam psixikasining hayvon psixikasidan ajratuvchi muhim farqlardan hisoblanadi. Agar odam insoniyat tajribasini o`zlashtirmas ekan, o`ziga o`xshagan odamlar bilan munosabatga kirishmas ekan, shaxs sifatida tarkib topmaydi. Inson ongining rivojlanishiga asosiy omil mehnat faoliyati bo`lgan, ya`ni odamlarning birgalikda qurol yasash va undan foydalanish faoliyatlari bo`lgan.

  • Rivojlanish sharoitlarining turlicha bo`lishi odam psixikasining hayvon psixikasidan ajratuvchi muhim farqlardan hisoblanadi. Agar odam insoniyat tajribasini o`zlashtirmas ekan, o`ziga o`xshagan odamlar bilan munosabatga kirishmas ekan, shaxs sifatida tarkib topmaydi. Inson ongining rivojlanishiga asosiy omil mehnat faoliyati bo`lgan, ya`ni odamlarning birgalikda qurol yasash va undan foydalanish faoliyatlari bo`lgan.

Mehnat faoliyati ijtimoiy munosabatlar taraqqiyotiga ta`sir qiladi, ijtimoiy munosabatlarning rivojlanishi esa mehnat faoliyatining takomillashuviga ta`sir ko`rsatadi.

  • Mehnat faoliyati ijtimoiy munosabatlar taraqqiyotiga ta`sir qiladi, ijtimoiy munosabatlarning rivojlanishi esa mehnat faoliyatining takomillashuviga ta`sir ko`rsatadi.
  • Inson ongi mehnatda rivojlanadi. Inson ongi evolyutsion taraqqiyot jarayonida aks ettirishning eng yuksak shakli sifatida maydonga kelib, ong tufayli odam moddiy dunyodagi narsalarning ob`ektiv barqaror xususiyatlarini ajrata oladi va shu asosda tevarak -atrofdagi voqelikni o`zgartira oladi. Demak, inson psixikasini - ong deb atash mumkin.

Shuningdek, "ontogenez" tushunchasining ruhiy xususiyatlarini tushuntirish uchun ikkala omilni - irsiy va ijtimoiy omillarni birlashtirishga urinishlar qilingan. Bu psixologiyada uchinchi yo'nalish - ikki omil nazariyasi paydo bo'ldi. Birinchi tadqiqotchi V. Stern bo'lib, u ikki omilning yaqinlashish printsipini shakllantirgan. Ushbu printsipga ko'ra, shaxsning rivojlanishidagi irsiy chiziq uning ijtimoiy muhiti tomonidan belgilanadigan chiziq bilan kesishadi

  • Shuningdek, "ontogenez" tushunchasining ruhiy xususiyatlarini tushuntirish uchun ikkala omilni - irsiy va ijtimoiy omillarni birlashtirishga urinishlar qilingan. Bu psixologiyada uchinchi yo'nalish - ikki omil nazariyasi paydo bo'ldi. Birinchi tadqiqotchi V. Stern bo'lib, u ikki omilning yaqinlashish printsipini shakllantirgan. Ushbu printsipga ko'ra, shaxsning rivojlanishidagi irsiy chiziq uning ijtimoiy muhiti tomonidan belgilanadigan chiziq bilan kesishadi
  • Shunga ko'ra, inson psixologiyasining ontogenezi psixika faoliyatining ichki va tashqi sharoitlarini birlashtirish jarayonida amalga oshiriladi. Masalan, bola qanday va qachon o'ynashni boshlashini tug'ma tug'ma instinkt belgilaydi. O'z navbatida, moddiy va jarayon sharoitlari haqiqiy tashqi muhit bilan belgilanadi.

Yüklə 0,96 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin