Mehman ağayev
Yüklə 3,18 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Pielonefrit
Pielonefrit böyrək ləyəni və kasacıqlarının, böyrək parenximası- nın, xüsusən ara toxumanın qeyri-spesifik iltihabı prosesidir. Xəstə- lik ən çox uşaq yaşlarında təsadüf olunur. Yaşlılarda isə uşaq vaxtı sağalmamış pielonefritin davamı müşahidə olunur. 40 yaşa qədər qadınlar daha tez xəstəliyə tutulur, bu da hamiləlik və aşağı sidik yollarının anatomik xüsusiyyəti ilə əlaqədardır, ahıl yaşlarda isə kişilər arasında xəstəliyin çox yayılmasını prostat vəzinin xoşxassəli hiperplaziyası nəticəsində baş verən sidik stazı ilə izah etmək olar. Pielonefrit ən çox təsadüf olunan böyrək xəstəliyi olub eyni zamanda yuxarı orqanları katarından sonra bütün xəstəliklər arasında tezliyinə görə ikinci yeri tutur. Statistik məlumatlara görə bütün böyrək xəstəliklərinin təşrihlərinin 7-20%-də xronik pielonefrit aşkar edilir. Təsnifat. Gedişinə görə kəskin və xronik pielonefrit ayırd edilir (sxem 2). Kəskin pielonefrit böyrəklərdə gedən müxtəlif intensivlikdə irinli-iltihabi prosesdir. Xronik pielonefrit – süstgedişli, arabir kəs- kinləşmə verən böyrək parenximasının və ləyən urotelisinin bakterial iltihabi prosesi olub böyrək toxumasının sklerozu ilə nəticələnir. Xronik pielonefritin meydana çıxması kəskin pielonefritin xronik hala keçməsi və yaxud başlanğıcdan xroniki proses kimi də müşa- hidə oluna bilər. Pielonefrit birincili, ağırlaşmamış və ya hematogen və ikincili, ağırlaşmış və ya obstruktiv olmaqla iki qrupa ayrılır. 192 Birincili pielonefritdə xəstəliyin başlanğıcında böyrək və yuxarı sidik yollarında urodinamik dəyişikliklər baş vermir, lakin ikincili pielonefritdə isə əksinə, xəstəliyin əmələ gəlməsinin əsas şərtlərin- dən biri – böyrək və yuxarı sidik yollarında urodinamikanın üzvi və funksional pozulmasıdır. Bunun müəyyənləşdirilməsinin böyük klinik əhəmiyyəti vardır, çünki xəstəliyin gedişi, müalicə üsulları və proqnozu bu iki formada bir-birindən fərqlənir. İkincili pielonefritin baş verməsində yuxarı sidik yollarında urodi- namik pozğunluqlarla yanaşı böyrək, qan və limfa dövranı pozğun- luqları, sidik kisəsi – sidik axarı – böyrək reflyuksu və s. böyük rol oynayır. Çox zaman böyrəkdaşı xəstəliyi zamanı aşkar edilmiş pielo- nefriti ikincili pielonefritə aid edirlər. Lakin müəyyən olunmuşdur ki, bu xəstələrin 1/3 hissəsində əvvəl pielonefrit, sonra isə böyrək- daşı müşahidə olunur. Hazırda məlum olmuşdur ki, pielonefrit yalnız 20% hallarda birincili, qalan 80% hallarda isə ikincilidir. Sxem 2 Yüklə 3,18 Mb. Dostları ilə paylaş:
|