MəMMƏdov qəRİb xəLİlov mahmud
Yüklə 4,78 Mb.
|
|
Şə
kil 8.13 . Aprel ay ında temperatur n ormalar ı f ərql ərinin (1965 -1990, 18 80- 1960) stansiy alar üzr ə paylanmas ı (X əlilov, S əf ərov, 2001) 139
Şə kil 8.14 . İ llik temperatur normalar ı f ərql ərinin (1965-1 990, 18 80-19 60) sta n siyalar üzr ə paylanmas ı (X əlilov, S əf ərov, 2001) 140
Şə kil 8.15. May ay ında ya ğı nt ı normalar ın ın d əyi şk ənliyinin st ansiyalar üzr ə paylanmas ı (% ), (1961- 1990 , 18 81-1 965 ill ər) (X əlilov, S əf ərov, 200 1) 141
Şə kil 8.16. İl lik ya ğı nt ı n ormalar ın ın d əyi şk ənliyin in stansiyalar üzr ə paylanmas ı (% ), (1961- 199 0, 1881- 1965 ill ər) (X əlilov, S əf əro v, 2001)
142
1997 – ci il iyulun 3 – 6 – da Azərbaycan ərazisinin təqribən üçdə birini əhatə edən leysan yağışları, sel su- basma hadisələri 15 nəfərin həlakı ilə nəticələnmiş , Nazirlər Kabinetinin məlumatına görə Respublikanın iqtisa- diyyatına təqribən 50 mln.ABŞ dolları həcmində ziyan dəymişdir.Respublikanın ərazisində hər il insan ölümü və ziyanla nəticələnən, sel, daşqın, dolu, qasırğa və digər təhlükəli hadisələr baş verir və vaxtaşırı quraqlıq, me- şə yanğınları, qar uçqunları müşahidə olunur. Azərbaycan Respublikası 1992 – ci ildə BMT – nin Rio – de – Jeneyro (Braziliya) şəhərində keçirilən «Ət- raf mühit və inkişaf» konfransında «İqlim dəyişmələri üzrə çərçivə Konvensiyasını» imzalamış, 1995 – ci ildə Milli Məclis tərəfindən ratifikasiya etmiş, 2000 – ci ildə bu Konvensiyanın həyata keçirmə mexanizmini təyin edən Kioto (Yaponiya) Protokolunu imzalamışdır.Konvensiyadan irəli gələn öhdəliklərin yerinə yetirilməsi üçün 1997 – ci ildə İqlim Dəyişmələri üzrə Dövlət Komissiyası yaradılmışdır. Konvensiyanın tələblərinə uyğun olaraq 1998 – 99 – cu illərdə «İqlim dəyişmələri üzrə birinci Milli məlumatlar» layihəsinin I- mərhələsi, 2000 – ci ildə II- mərhələsi yerinə yetirilmişdir. Layihənin I- mərhələsi çərçivəsində Respublika ərazisində müasir iqlim dəyişmələrinin tendensiyası müəyyən edilmiş, gözlənilən iqlim dəyişmələrinin ssenarisi (5 ssenari) hazırlanmış, iqlim dəyişmələrinin neqativ təsirləri nəticəsində baş verə biləcək itgilərin azadılması üçün Milli adaptasiya pla- nı, qlobal istiləşməyə səbəb olan parnik qazlarının Milli kadastrı, parnik qazlarının tullantılarının azadılmasına dair Milli fəaliyyət planı hazırlanmışdır. Layihənin II mərhələsində Azərb. Respublikasında parnik qazlarının azaldılması üçün texnologiyalara Milli təlabat müəyyənləşdirilmiş, iqlim üzərində sistematik müşahidələrin hazırki vəziyyəti və potensialı qiymətləndirilmişdir. Hazırda Azərbaycan iqlim dəyişmələri üzrə Şərqi Avropa və keçmiş SSRİ dövlətləri(12 ölkə) ilə birlikdə parnik qazlarının inventarlaşdırılmasının keyfiyyətinin təkmilləşdirilməsi üçün Milli potensialın yaradılması üz- rə regional layihənin ilkin mərhələsində iştirak edir.Layihənin yerinə yetirilməsi 2002 – ci ilin iyunundan 2005 – ci ilin iyununadək planlaşdırılmışdır.
|