1.4 SİGORTALANABİLİR ÇIKARIN UNSURLARI
Bir sigorta sözleşmesinde değerlendirilmesi gereken bir diğer konu ise
sigortalanabilir bir riskin içeriğinin belirlenmesidir. Çünkü hayatımızda meydana
gelebilecek her türlü riski sigorta anlaşmaları ile güvence altına almak mümkün
değildir. Yasal ve ekonomik etkiler bakımından bir takım risk konuları sigorta
kapsamına dâhil edilmemiştir. Sigorta anlaşmasına konu olabilecek menfaatleri
sigortalanabilir çıkarın unsurları başlığı altında sıralayabiliriz
27
;
• Sigortalı rizikonun gerçekleşmesiyle fiziki bir kayba uğramalıdır.
• Bu kayıp sigortanın esas konusu kapsamında olmalıdır.
• Bu çıkar ilişkisi para ile ölçülebilir olmalıdır.
• Bu çıkar ilişkisi yasal olmalıdır.
• Sigortalının, o malın korunmasından karı, kaybedilmesinden zararı olmalıdır.
27
E. A. GÜVEL ve A. Ö. GÜVEL, s. 55.
14
1.5 SİGORTA KONUSUNUN SAHİP OLMASI GEREKEN
ÖZELLİKLER
Sayılan çıkar unsurlarına ek olarak, sigorta yönünden bir tehlikenin söz
konusu olabilmesi için aşağıdaki unsurların mevcut olması gereklidir
28
,
• Tehlikenin ileride husule gelmesi,
• Muhakkak olmamak veya ne zaman husule geleceği bilinmemek,
• Tarafların iradesi dışında bulunmak,
Görüldüğü üzere bir takım şartlar sigortaya konu olabilecek tehlike
unsurlarını sınırlandırarak hem sigorta şirketi hem de kişiler yararına belirsizliği
belirli hale getirmeyi kolaylaştırmaktadır. Ancak tehlikenin de aynı anda sahip
olması gereken özellikleri bulunmalıdır.
• Tehlikenin belli bir frekans derecesi olmalı yani belli bir ölçüde
rastlanmalıdır.
• Tehlike dağınık olmalıdır.
• Hukuk bakımından tehlikenin sigortası mümkün olmalıdır. Kanun bazı
tehlikelerin sigortasını yasaklamıştır. Örneğin genel ahlaka aykırı
fiillerden meydana gelen riskler bu kapsama dâhildir
29
.
Sonuç olarak bir sigorta anlaşmasının yapılabilmesi ve geçerli olabilmesinin
şartlarını şöyle özetlenebilir; sigortalanacak tehlike veya risk faktörü az önce
yukarıda belirtilen üç özelliği birden barındırmalı, sigorta tanımında yapılan
unsurlara uygunluk göstermeli ve sigortalanacak çıkarın unsurları da aynı şekilde
önceden belirtildiği gibi olmalıdır. Eğer bir sigorta sözleşmesi tüm bu unsurları
barındırıyorsa sözleşme, bunu yapmaya ehil kişiler tarafından yapılabilir demektir.
28
F. ERGİN, s. 838.
29
F. ERGİN, s. 838.
|