1.11 SİGORTA ŞİRKETLERİNDE MALİ BÜNYE
Sigorta
şirketlerinin mali yeterlilikleri ile ilgili düzenlemeler, sigortalıların
korunması amacını taşır
59
. Mali yeterliliği sağlamış bir sigorta şirketi güvence
anlamında üzerine düşen ilk görevi yerine getirmiş olacaktır.
1.11.1 Teminatlar
5468
Sigortacılık Kanunu madde 17’de “sigorta şirketleri, yurt içinde
akdetmiş oldukları sigorta sözleşmelerinden doğan taahhütlerine karşılık olarak bu
maddede belirlenen esaslara göre teminat ayırmak zorundadır. Hayat branşında
faaliyet gösteren sigorta şirketleri, Müsteşarlıkça belirlenen dönemler itibarıyla
ayrılan matematik karşılıkları ile muallak tazminat karşılıklarının toplamından,
29/6/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu uyarınca yapılan ikrazlar ve
henüz tahsil edilmemiş prim alacakları tutarına isabet eden matematik karşılıkların
düşülmesinden sonra kalan tutara karşılık gelen varlıkları Müsteşarlıkça belirlenen
süreler içinde ve Müsteşarlık lehine teminat olarak bloke veya ipotek ettirmek
zorundadır. Yeni kurulan sigorta şirketlerinde ilk üç yıl itibarıyla tesis edilecek
teminat tutarı, şirketin ödenmiş sermayesi de dikkate alınarak Müsteşarlıkça tespit
edilir. Ancak, bu şirketlerin bir yıl ve bir yıldan kısa süreli verdikleri hayat, ferdî
kaza, sağlık ve hastalık teminatları için dördüncü fıkra hükümleri uygulanır.”
Hesap yılı içinde, hayat branşındaki tahsilâtı aşacak şekilde bu branşta sigortalılara
ödeme yapmak zorunda kalan sigorta şirketlerinin, söz konusu branşa ait teminat
olarak gösterilen ve bloke edilen varlıklarından, aşılan miktar dâhilinde
Müsteşarlıkça uygun görülecek kısım serbest bırakılır.
Hayat
dışı sigorta şirketleri, hesaplama yöntemi yönetmelikle belirlenecek
sermaye yeterliliğinin üçte birinden az olmamak kaydıyla teminat olarak minimum
garanti fonu tesis eder. Minimum garanti fonu, hiç bir dönemde çalışılan branşlar
itibarıyla gerekli olan asgarî sermaye tutarlarının üçte birinden az olamaz.
59
Murat Yusuf AKIN, , Doç. Dr. Mehmet SOMER’ in Anısına Armağan, İstanbul, Haziran, 2006,
s. 498.
29
Müsteşarlık tesis edilen minimum garanti fonu varlıkları üzerine bloke veya ipotek
tesis ettirmeye yetkilidir. Ancak, bu şirketlerin bir yıldan uzun süreli yaptıkları ferdî
kaza, hastalık ve sağlık sigorta sözleşmeleri için ayıracakları teminatlar hakkında
ikinci fıkra hükmü uygulanır.
Sigorta
şirketlerinin faaliyetine son verdiği branşlara ait teminat blokajı,
sigortalılara karşı bu branşa ait tüm ödemelerin yapılmış olması kaydıyla,
Müsteşarlıkça serbest bırakılır. Ancak, şirketin ödeme güçlüğüne düşmesi halinde,
Müsteşarlık, sigortalılara teminatlardan ödeme yapılmasına karar verebilir.
Teminatlar,
sigortalıların tüm alacakları ödenmeden iflas veya tasfiye
masasına dâhil edilemez, haczolunamaz, üzerlerine ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz
konulamaz. Ancak, Müsteşarlığın, sigortalı alacaklarının korunması amacıyla
teminatlar üzerinde ihtiyati tedbir koydurtma hakkı saklıdır. Müsteşarlık, sigorta
şirketleri ve reasürans şirketleri ile sigortacılık yapan diğer kuruluşların malî bünye
ve özkaynak yeterliliğine ilişkin düzenlemeleri yapmaya ve bloke edilecek
varlıkların tür, değerleme esasları ile blokaj, deblokaj, ipotek tesisi ve fekkine ilişkin
usûl ve esasları belirlemeye yetkilidir. Bu işlemlere ilişkin masraflar ilgili şirket
tarafından karşılanır. Ayrıca karşılık ve teminatların yanı sıra sigorta şirketlerinin
ekonomik gücünün sürekliliğini sağlamak için, aynı zamanda vergi gelirlerinin de
sürekliliğini sağlamak söz konusudur, şirket aktiflerinde azaltıcı işlem yasağı da
sigortacılık kanununda şart koşulmuştur. Bu yasaklama ile vergi gelirleri açısından
güvence altına alınmış olacaktır. 5648 sayılı Sigortacılık Kanunu madde 19’a göre
“Sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinin ortakları, yönetim kurulu üyeleri,
denetçileri ve çalışanları, şirket ana sözleşmesi veya genel kurul ya da yönetim
kurulu kararı ile saptanan hükümler dâhilinde personele yapılan ödemeler, yardım
veya verilen avanslar hariç, şirket kaynaklarını dolaylı ya da dolaysız kullanamaz, iyi
niyet kurallarına aykırı olarak aktifin değerini düşüren işlemlerde bulunamaz ve
hiçbir surette örtülü kazanç aktarımı yapamaz. Sigorta şirketleri ile reasürans
şirketleri kendi borçları veya sigorta işlemlerinden doğanlar hariç olmak üzere
personeli, ortakları, iştirakleri veya diğer kişi ve kurumlar lehine mal varlığını
teminat olarak gösteremez, kefil olamaz ve kredi sağlayamaz.”
|